بازبینی در روند تقاضای جهانی نفت

روز یازدهم آوریل، آژانس بین‌المللی انرژی برای دومین ماه متوالی، از برآورد خود برای تقاضای نفت اروپا کاست و هشدار داد کمک مالی به قبرس روی تقاضای نفت این قاره سایه سنگینی انداخته است. آنتوان هاف، رئیس بخش بازارهای نفت آژانس در این باره می‌گوید: «هر بار که ضعف اقتصادی اروپا و یا وخامت بحران بدهی‌های آن موضوع باب اخبار بوده، این به افزایش کم‌مصرف نفت این قاره منجر شده است. آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش ماهانه بازار نفت، از برآورد خود برای تقاضای نفت اروپا در سال 2013، تا روزانه 400 هزار بشکه کاست. این میزان کاهش در پیش‌بینی آژانس، بیش از تجدیدنظر رو به بالای تقاضای آفریقاست، به طوری که در کل به تجدید نظر روبه پایین تقاضای جهانی در سال 2013 تا روزانه 300 هزار بشکه منجر شد، که با این میزان کاهش، کل تقاضای جهانی به 58/90 میلیون بشکه می‌رسد. آژانس بین‌المللی انرژی، که هماهنگ‌کننده سیاست‌های انرژی در میان کشورهای صنعتی است، همچنین در ماه مارس از تقاضای اروپا روزانه 10 هزار بشکه کاسته بود. اما این بار تجدید نظر در تقاضای اروپا زمانی رخ داد که سازمان مستقر در پاریس هشدار داد تقاضای سراسر کشورهای صنعتی ناامید‌کننده بوده است. ماموران کنترل سازمان انرژی کشورهای صنعتی می‌گویند: «تقاضای کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی فوق‌العاده ضعیف شده است، به ویژه در اروپا، انتظار می‌رود مصرف در سال 2013، به کمترین میزان از دهه 1980 برسد. نفت خام برنت، که معیار جهانی نفت است، در ماه مارس به طور ناگهانی از بیش از 119 دلار در ماه فوریه به کمتر از 40/103 دلار کاهش یافته است. در حال حاضر تقاضا برای محصولات نفتی افت پیدا کرده و عرضه دریای شمال نیز خوب است. بازار نفت همچنین متاثر از اوج‌گیری فصل تعمیرات و نگهداری سالانه پالایشگاه‌ها، دچار رکود شده است. این پالایشگاه‌ها، که نفت را به محصولات قابل استفاده از قبیل بنزین و گازوئیل تبدیل می‌کنند، تقریباً کل تقاضای نفت خام را به خود اختصاص داده‌اند. آژانس تخمین زده است که بیش از هفت میلیون بشکه از ظرفیت پالایش ممکن است این ماه از خط تولید خارج شود، که این تقریباً 10 درصد از ظرفیت جهانی را شامل می‌شود. اما آژانس می‌گوید: «ممکن است هنوز خیلی زود باشد تا شاهد بازار سلف‌فروشی (ارزان‌فروشی) باشیم. نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه در کوتاه‌مدت ممکن است مقداری از فشار برای کاهش اخیر قیمت‌ها کاسته شود.» پالایشگاه‌های ایالات متحده پس از اتمام عملیات تعمیرات و نگهداری، در حال حاضر شروع به افزایش تولید خود کرده‌اند، که این نخست در آمریکای شمالی رخ می‌دهد. همچنین انتظار می‌رود این ماه پالایشگاه‌های آسیایی و اروپایی نیز شروع به خروج از عملیات نگهداری فصلی خود کنند. تعمیرات و نگهداری پالایشگاه‌ها همچنین اثر قابل توجهی روی بازارهای دیگر گذاشته است. با توجه به برآوردهای آژانس، در بازار سنگاپور، موجودی نفت کوره (مازوت)، که در تامین سوخت کشتی‌ها و تولید برق استفاده می‌شود، در ماه آوریل به کمترین سطح فصلی طی پنج سال گذشته رسید. سنگاپور تمایل به واردات مازوت باقی‌مانده از پالایشگاه‌های خاور‌میانه دارد، که در این منطقه با نفت خام نسبتاً سنگین حجم زیادی از فرآورده‌های نفتی تولید می‌شود، و از اروپا، که در آن تقاضای کمی برای مازوت جهت تولید برق وجود دارد. در حال حاضر نیز پالایشگاه‌های اروپا و خاورمیانه در اوج فصل تعمیرات و نگهداری خود به سر می‌برند. همچنین برای اولین بار طی ماه‌های گذشته، آژانس از پیش‌بینی خود برای رشد عرضه کشورهای غیر‌عضو اوپک برای امسال کاست؛ طی سه‌ماهه اول امسال، عملیات تعمیرات و نگهداری زیرساخت‌ها، شرایط جوی نامناسب و ناامنی‌های ژئوپولتیک، خروجی این کشورها را تحت‌تاثیر قرار داده است. علاوه بر این آژانس همچنین خطرات قابل توجهی را متوجه عرضه اوپک می‌داند. آژانس هشدار داده است که تولید نفت نیجریه در ماه مارس به پایین‌ترین سطح از چهار ماه گذشته رسیده است و احتمال می‌رود به دنبال تجدید صدمات مربوط به سرقت نفت از خطوط لوله و تهدیدهای تازه‌ای که از جانب شبه‌نظامیان علیه زیرساخت‌های نفت این کشور صورت گرفته است، شاهد افت بیشتری نیز باشیم. آژانس بین‌المللی انرژی همچنین هشدار داده است که ناامنی در لیبی دارد تبدیل به تهدیدی جدی برای چشم‌انداز تولید این کشور می‌شود. با توجه به داده‌های آژانس، ماه گذشته خروجی این کشور با روزانه 40 هزار بشکه کاهش به 36/1 میلیون بشکه رسید که این 150 هزار بشکه کمتر از آمار رسمی است که لیبی در گزارش اخیرش که روز چهارشنبه 10 آوریل منتشر شد، به اوپک ارائه داده است. آژانس می‌گوید، تولید ایران نیز با توجه به تحریم‌های سخت غرب محدود شده و صادرات در ماه مارس به روزانه 1/1 میلیون بشکه کاهش یافته، که این کمتر از 26/1 میلیون بشکه‌ای است که در ماه فوریه تولید شده بود.