صدای اعتراض مردم

فرهاد حسین‌پور: با آغاز تبلیغات انتخابات مجلس دوازدهم و در غیاب گروه‌های مرجع اصلاح‌طلب و میانه‌رو که به دلیل ردصلاحیت‌های دامنه‌دار از آوردگاه انتخاباتی باز مانده‌اند، لیست انتخاباتی صدای ملت با سرلیستی علی مطهری و با حضور برخی چهره‌های میانه‌رو، اعتدال‌گرا، اصلاح‌طلب و اصول‌گرا رونمایی شد. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: لیستی که علی مطهری معتقد است نه لیست اصلاح‌طلبان است و نه لیست اصول‌گرایان، اما امکان و روزنه‌ای است که تمامیت‌خواهان احساس نکنند، به راحتی و بدون هیچ مانعی می‌توانند مطالبات عموم مردم ایران را کنار زده و راهی بهارستان شوند. علی مطهری در مراسم رونمایی از لیست صدای ملت، دوری از هرگونه افراط و تندروی، رفع سختی‌های غیرضروری که بر مردم تحمیل شده، تامین حقوق احزاب، تحقق آزادی بیان و... را به عنوان مهم‌ترین اولویت‌های این لیست برشمرد. همزمان با انتشار لیست صدای ملت در تهران، در برخی دیگر از حوزه‌های انتخابیه هم نامزدهایی ذیل این عنوان فعالیت‌های تبلیغاتی خود را در انتخابات آغاز کردند. بر این اساس لیست پنج‌نفره و اعتدالی صدای ملت در حوزه انتخابیه مشهد و کلات منتشر شد. علی مطهری در مورد این لیست اظهار کرد: غیر از لیست ۳۰نفره تهران، ما از جبهه صدای ملت اقدام به انتشار لیست‌هایی در برخی شهرستان‌ها نیز کردیم. بر اساس نظرات معتمدین ما در مشهد، یک لیست پنج‌نفره از نامزدهای انتخابات مجلس در این شهر به تایید جبهه رسید و تحت عنوان لیست صدای ملت در مشهد منتشر شد. اما سابقه لیست صدای ملت به انتخابات مجلس نهم بازمی‌گردد؛ لیستی که در آن برهه خاص، ائتلافی از برخی منتقدان دولت محمود احمدی‌نژاد بود که در آستانه انتخابات نهمین دوره مجلس باز هم از سوی علی مطهری ایجاد شد. در آن برهه هم تهیه این لیست ناشی از تلاشی بود که جبهه پایداری برای سیطره بر سایر طیف‌های اصول‌گرا برنامه‌ریزی کرده بود. این بار اما دامنه تمامیت‌خواهی رادیکال‌های جناح راست تنها معطوف به سیطره بر اصول‌گرایان نمی‌شود، پایداری‌چی‌ها این بار اما با عبور از نواصول‌گرایان و اصول‌گرایان سنتی و... دورخیز کرده‌اند تا خود را یگانه بازیگر عرصه سیاسی کشورمان معرفی کنند.

صدای اعتراض

سیدمصطفی هاشمی‌طبا، عضو شورای عالی مشورتی حزب کارگزاران سازندگی ایران گفت: در روزهای اخیر برخی چهره‌های تایید صلاحیت‌شده با ارائه لیستی سعی دارند صدای بخشی از دیدگاه‌ها و تفکرات سیاسی و مردم باشند که در عمل با توجه به نحوه بررسی صلاحیت کاندیداها، نماینده مشخصی در رقابت انتخاباتی مجلس دوازدهم نداشتند. آن‌گونه که سازندگی گزارش داده: پیش از این نیز آقای روحانی بعد از ردصلاحیت در انتخابات مجلس خبرگان رهبری از مردم خواسته بود در انتخابات شرکت کنند و با رای اعتراضی پیام خود را برسانند. درباره این مسئله چند نکته نیازمند توجه و دقت است: بر اساس ترکیب کاندیداهای تایید‌صلاحیت‌شده و جریان‌های سیاسی حاضر در عرصه انتخابات تصور نمی‌کنم مشارکت مردم در انتخابات بالا باشد. حتی اگر شورای نگهبان و ردصلاحیت‌ها هم وجود نداشت و امروز به این شیوه در مورد بررسی صلاحیت‌ها رفتار نمی‌شد؛ باز هم تاثیری بر مشارکت مردم در انتخابات نداشت یا تاثیر خیلی کمی می‌گذاشت چراکه ریشه‌های ناامیدی مردم فراتر از مسئله ردصلاحیت کاندیداهای جریان‌های مختلف است؛ از این جهت مسئله رای اعتراضی می‌توانست در نتیجه انتخابات اثرگذار باشد، در صورتی که زودتر از زمان فعلی روی این استراتژی تمرکز و فعالیت می‌شد. به نظر می‌رسد به‌رغم اینکه این راهبرد می‌تواند در جای خود مهم و راهگشا باشد اما از نظر بازه زمانی برای تبلیغ در این‌باره فرصت کمی وجود دارد و قطعاً بخش زیادی از مردمی که امروز به دلایل مختلف تصمیم به عدم مشارکت در انتخابات دارند از اساس با چنین راهبردی آشنا نیستند و فرصتی نیز برای تبیین آن برای مردم وجود ندارد. رای اعتراضی در شرایطی می‌توانست موثر و در نتیجه انتخابات اثرگذار باشد که پیش از زمان فعلی برای مردم تبیین می‌شد چراکه این موضوع از طریق صداوسیما تبیین نمی‌شود و مردم نیز به صورت عمومی مخاطب روزنامه‌ها و کانال‌های خبری نیستند و این راهبرد برای مردم گنگ یا از اساس ناشناخته است و نمی‌توان با تمرکز بر آن به سمت تغییر معادلات انتخابات رفت. در مقابل دیدگاهی بر این نظر است که با عدم مشارکت صدای اعتراض مردم به گوش حاکمیت می‌رسد. این صدای اعتراض از جانب حاکمیت شنیده شده است کمااینکه تا پیش از این در انتخابات‌های قبلی علت کاهش مشارکت عملکرد دولت آقای روحانی گفته می‌شد و می‌گفتند، مردم اعتراض خود را با عدم مشارکت به روحانی و جریان سیاسی حامی او نشان دادند. حالا اما می‌گویند مردم بیایند و رای بدهند تا مشکلات حل شود. 

واکنش واشنگتن به ساخت خط لوله گاز ایران-پاکستان

آمریکا از اظهار نظر درباره پروژه احیای خط لوله پاکستان-ایران خودداری کرد. روزنامه پاکستانی نِیشن در این باره گزارش داد که «متیو میلر»، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک نشست خبری گفت: «آمریکا هنوز گزارش‌ها درباره خط لوله گاز پاکستان-ایران را ندیده است و من بعداً به سوالات در این باره پاسخ خواهم داد.» آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: دولت فدرال پاکستان در اقدامی تازه برای تکمیل پروژه چند میلیارددلاری تامین گاز، با تکمیل مرحله اول پروژه خط لوله گاز ۸۰کیلومتری در خاک پاکستان موافقت کرد. پس از حدود یک دهه تاخیر، کمیته امور انرژی کابینه موقت پاکستان روز جمعه کار روی فاز اول خط لوله گاز ایران و پاکستان را برای تقویت امنیت انرژی این کشور، تصویب کرد. این پروژه از سال ۲۰۱۴ با تاخیر مواجه شده است. ایران در ژانویه، سومین اخطاریه را به اسلام‌آباد صادر کرد و از قصد خود برای مراجعه به دادگاه داوری بین‌المللی به دلیل عدم ساخت این خط لوله به عنوان بخشی از پروژه خط لوله گاز ایران و پاکستان، خبر داد. طبق گزارش روزنامه نیوز، پاکستان استدلال می‌کند به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه ایران، نمی‌تواند این پروژه را در خاک خود اجرا کند اما مقامات تهران هرگز این دیدگاه را نپذیرفتند و می‌گویند تحریم‌های آمریکا، دلیل موجهی نیست. عراق و ترکیه با دریافت معافیت‌هایی از تحریم‌های آمریکا، مدت‌هاست که از گاز ایران استفاده می‌کنند. با این حال، از آنجا که پاکستان قصد دارد این پروژه را اجرا کند، ایران مهلت ۱۸۰روزه را تا سپتامبر سال ۲۰۲۴ برای پاکستان، تمدید کرده است. روزنامه نیشن همچنین گزارش داد که میلر در این نشست خبری با اظهار نظر درباره تشکیل دولت در اسلام‌آباد گفت که تشکیل یک دولت جدید امور داخلی پاکستان است و آمریکا در آن ذی‌نفع نیست. او موضع آمریکا را تکرار کرد که باید تحقیقات شفافی در زمینه ادعاها درباره تبانی در انتخابات سراسری انجام شود. میلر افزود: «ما مایلیم این تحقیقات پیش بروند و در اسرع وقت به نتیجه برسند. ما می‌خواهیم دولت به طریقی عمل کند که منعکس‌کننده خواست و اراده ملت پاکستان باشد.»

حمایت ایران از تلاش‌های دبیرکل سازمان ملل

حسین امیرعبداللهیان از تلاش‌های دبیرکل سازمان ملل در موضوعات مهم جهانی از جمله مسئله فلسطین و بحران جاری غزه تشکر کرد. وی با اشاره به دیدار اخیر خود با رهبران مقاومت فلسطین در بیروت و دوحه گفت: وضعیت مقاومت از نظر توانایی نظامی برای ادامه مقاومت علیه جنگ‌طلبی رژیم صهیونیستی بسیار خوب است، اما رژیم اسرائیل مشغول جنایت علیه شهروندان فلسطینی است و وضع انسانی در نوار غزه به‌ویژه شمال آن بسیار فاجعه‌بار است. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: وزیر امور خارجه با اشاره به حمایت گروه‌های فلسطینی از یک آتش‌بس پایدار، اظهار داشت: متاسفانه رژیم اسرائیل با حمایت آمریکا به تداوم جنگ اصرار دارد که البته این رویکرد هیچ نتیجه‌ای برای آنان نخواهد داشت. امیرعبداللهیان بحران انسانی در نوار غزه به‌ویژه شمال آن را بسیار نگران‌کننده دانست و تصریح کرد: صهیونیست‌ها هزاران نفر را با بمب کشته‌اند و می‌خواهند جمعیت باقی‌مانده را با گرسنگی از بین ببرند. وی با قدردانی از تلاش‌های سازمان ملل متحد و دبیرکل آن در ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه برای شهروندان فلسطینی خاطرنشان کرد: حجم فاجعه بسیار بیشتر از کمک‌های سازمان ملل است، مضافاً آنکه آمریکا همچنان مایل به پایان جنگ نیست و در دریای سرخ و یمن نیز به دنبال تشدید بحران هستند. وزیر امور خارجه با اشاره به تلاش‌های ایران و سازمان ملل برای پایان دادن به بحران یمن، ابراز داشت: اقدامات نظامی آمریکا علیه یمن می‌تواند نتایج تلاش‌های مشترک ما و سازمان ملل را با خطر مواجه کند. امیرعبداللهیان ادامه داد: ایران از تلاش‌های دبیرکل سازمان ملل متحد برای پایان دادن به جنگ علیه غزه و پایان نسل‌کُشی فلسطینیان حمایت می‌کند و سازمان ملل همچنان می‌تواند برای امنیت پایدار منطقه روی کمک‌های ایران حساب کند.

تلاش پایداری‌ها برای حذف قالیباف

ائتلاف «شورای ائتلاف نیروهای انقلاب» (شانا) و «جبهه پایداری» در انتخابات مجلس دوازدهم با وجود حاشیه‌های فراوان برای بستن لیست، از انتخاب افراد حاضر در لیست گرفته تا حذف و اضافه‌های دقیقه‌آخری، به سرانجام رسید. اعضای جبهه پایداری به صورت تلویحی اختلافشان با محمدباقر قالیباف را رد کرده‌اند، البته که مستقیماً منکر اختلاف خود با قالیباف نشدند و این‌گونه اعلام کردند که با او اختلاف جدی ندارند. آن‌گونه که هم‌میهن گزارش داده: آنها در جریان بستن لیست تلاش کردند تا با لابی‌های خود وزنه لیست را به سمت خود سنگین‌تر کنند. لابی‌ها و حذف و اضافه‌هایی که با اعتراضاتی همراه شد. ابتدا مالک شریعتی به حضور محسن دهنوی در لیست اعتراض کرده و از حضور در لیست انصراف داد و در پی آن سیدمحمود نبویان، یکی از اعضای جبهه پایداری در لیست مشترک قرار گرفت که به گفته محسن پیرهادی، این انتخاب غیرقانونی بوده و او باید جایگزین دهنوی می‌شد. البته در نهایت لیست مشترک بسته شد اما اختلاف‌نظرها در بین طرفداران این دو جبهه پس از ارائه لیست مشترک همچنان به قوت خود باقی ماند و نگرانی جبهه پایداری از حضور محمدباقر قالیباف در این لیست ادامه دارد. سایت رجانیوز، سایت وابسته به جبهه پایداری، در گزارشی در قالب «پاسخ به برخی سوالات مهم پیرامون رای دادن» بار دیگر به این اختلاف دامن زد. گزارش رجانیوز با این موضوع که ارائه فهرست اسامی از سوی حزب‌ها و جریان‌های مختلف سیاسی برجسته شده است، به موضوع رای ندادن به تمامی افراد یک لیست پرداخته و این‌گونه مطرح کرده است که بسیاری از مردم اعتقادی به لیستی رای دادن نداشته و این اقدام را در بحث سیاست قبول ندارند. رجانیوز در این گزارش به اظهارنظرهای امام خمینی و رهبری استناد کرده و نوشته است: فهرست‌های انتخاباتی شامل سه گروه از افراد است؛ دسته اول کسانی که شناخت کافی روی آنان وجود داشته و جمع‌بندی شخصی فرد بر «رای دادن» به آنان است، دسته دوم کسانی که شناخت کافی برای «رای ندادن» به آنان وجود دارد و دسته سوم افراد ناشناخته هستند.