نظریه‌پرداز قرارداد
چرا آگاهی از سازوکار قراردادها برای همگان لازم است؟
وقتی در سال 2016 نامش به عنوان برنده نوبل اقتصاد در کنار همکارش بنگت هولمستروم اعلام شد، غالب اقتصاددانان اذعان کردند که اصلاً از این انتخاب شگفت‌زده یا متعجب نشدند چون این دو نفر، پیش از این شایسته دریافت نوبل بودند. حتی پل کروگمن، اقتصاددانی که خود سال 2008 نوبل برده است، گفته بود: هارت و هولمستروم آن‌قدر مستحق این جایزه بودند که من ابتدا با خودم فکر کردم آیا آنها قبلاً این جایزه را نبرده‌اند؟
با این همه، «الیور هارت»، اقتصاددان و استاد دانشگاه هاروارد، از دریافت نوبل بسیار هیجان‌زده بود؛ آن‌قدر که نیم‌ساعتی پیش از تماسِ ساعت پنج و ده دقیقه صبح آکادمی نوبل، از خواب برخاسته بود و فکر می‌کرد او برنده نوبل آن سال نیست. تا این که تلفنش زنگ خورد و خبر خوش به او رسید.
هارت سال‌ها روی مساله‌ای کار کرده بود که بارها و بارها برای هر فردی در طول زندگی‌اش رخ می‌دهد: قرار گرفتن در یک طرف یک «قرارداد»؛ حالا چه قراردادهای معمول مانند بیمه خودرو، اجاره یک واحد آپارتمانی، استخدام در یک شرکت یا یک قرارداد چند ده صفحه‌ای مالی با یک بانک. تحقیقات الیور هارت نشان داد که چگونه می‌توان با تعارض منافع و خواست‌های متفاوت طرفین قرارداد کنار آمد تا آنچه تنظیم می‌شود قراردادی بهینه باشد و مطلوبیت هر دو طرف را تضمین کند. واقعیت این است که با توجه به نفوذ قرارداد در ساختارهای حقوقی امروز، آنچه طرفین در یک قرارداد به آن متعهد می‌شوند از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در نظر بگیرید که هر مبادله‌ای که شکل می‌گیرد متضمن یک قرارداد نوشته یا نانوشته است. این‌گونه است که اهمیت کار الیور هارت و همکارش بنگت هولمستروم روی نظریه قرارداد روشن می‌شود.
در بخش کافه علاوه بر بازخوانی زندگی و آثار الیور هارت، مطالب خواندنی دیگری در حوزه تاریخ و اندیشه اقتصاد، کتاب اقتصادی و توسعه اقتصادی همراه تجارت فردا باشید.
