تاریخ انتشار:
سرمایه‌ها جذب کدام کشورها می‌شود؟
مسیر پول
طی روند جهانی شدن، بنگاه‌های اقتصادی فراتر از مرزهای جغرافیایی پیش رفته‌اند؛ دیگر خلاقیت، تولید، تکنولوژی و نوآوری به مرزهای جغرافیایی وابسته نیست
روناک الفتی/ دانشجوی/دوره دکترای اقتصاد توسعه در دانشگاه بردفورد
طی روند جهانی شدن، بنگاه‌های اقتصادی فراتر از مرزهای جغرافیایی پیش رفته‌اند؛ دیگر خلاقیت، تولید، تکنولوژی و نوآوری به مرزهای جغرافیایی وابسته نیست و تصمیمات اقتصادی از دیدگاه جهانی گرفته می‌شود. در عصر حاضر سرمایه‌گذاری خارجی نقش کلیدی در برنامه‌های توسعه‌ای تمام کشورها و به ویژه کشورهای در حال توسعه بازی می‌کند. می‌توان این نکته را یادآور شد که سرمایه‌گذاری خارجی نه تنها باعث انتقال سرمایه می‌شود، که باعث انتقال مهارت، تخصص‌های مدیریتی، تکنولوژی و فرهنگ نیز می‌شود. تصمیم به سرمایه‌گذاری در یک کشور از دید سرمایه‌گذار به عوامل متعددی بستگی دارد. از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به عملکرد (کارنامه) اقتصادی کشور در سال‌های گذشته، ثبات سیاسی، کارآمدی سیستم بانکی، رشد تولید ناخالص ملی، تورم، نرخ ارز، عملکرد موسسات (بنگاه‌های اقتصادی)، موقعیت جغرافیایی و دستمزد نیروی کار اشاره کرد. در سال‌های اخیر شاهد حجم بالای سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای گوناگون بوده‌ایم. سرمایه‌گذاری‌های عظیم در کشورهای شرق آسیا در صنایع تولیدی و خدماتی، سرمایه‌گذاری‌های چشمگیر در صنایع غذایی کشورهای آفریقایی، سرمایه‌گذاری در ایالات‌متحده همه
و همه نمونه‌هایی از سرمایه‌گذاری‌های خارجی هستند. اما اگر بخواهیم صحبت از سرمایه‌پذیرترین کشور داشته باشیم، چین گزینه مطلوبی خواهد بود. از اواخر دهه 1970 تاکنون چین اصلاحات زیادی را تجربه کرده است، به عنوان نمونه از جذب سرمایه‌گذاری خارجی، آزادسازی تجارت بین‌الملل و باز کردن درهای کشور برای ورود سرمایه‌گذاری خارجی می‌توان نام برد. در ابتدای اصلاحات اقتصادی و باز کردن درهای بازار کشور، چین با کسری دوگانه در سرمایه فیزیکی و تکنولوژی مواجه بود. با توجه به تجربه دیگر کشورهای در حال توسعه چین دو راه‌حل برای جبران کسری پیش‌رو داشت: اولین راه حل بالا بردن بدهی خارجی و دومین راه حل جذب سرمایه‌گذاری خارجی بود؛ که انتخاب راه حل دوم سکوی پرتابی شد برای رشد اقتصاد داخلی این کشور. چین کشوری پهناور نه فقط از لحاظ جمعیت و مساحت بلکه از لحاظ اندازه حجم بازار با تجربه رشد اقتصادی بیش از 30 سال گزینه‌ای بسیار مطلوب برای سرمایه‌گذار خارجی بوده است. طی 10 سال گذشته فاکتورهای مهم برای سرمایه‌گذاران ژاپنی و آمریکایی در چین دستمزدهای نسبی پایین، هزینه سرمایه‌گذاری پایین و اندازه بزرگ بازار در چین بوده است. اما اگر امروز با دیدی
وسیع‌تر به عواملی که غول اقتصادی جهان را به بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است نگاه کنیم می‌توان به تکنولوژی بالا، ثبات فضای سرمایه‌گذاری، سیستم مالیات دوگانه، نرخ ارز و عملکرد اقتصادی این کشور در سال‌های گذشته اشاره کرد. با توجه به رتبه‌بندی سازمان اطلاعات مرکزی در سال 2010 تولید ناخالص داخلی چین به 9872 میلیارد دلار رسید که چین را به سومین اقتصاد بزرگ جهان بعد از کشورهای عضو اتحادیه اروپا با 14890 میلیارد دلار و ایالات‌متحده آمریکا با 14720 میلیارد دلار تبدیل کرده است. چین بیشترین نیروی کار را برای حمایت از تولیدکننده در دنیا دارد. نیروی کاری که هزینه تولید را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد دعوتی است از تمامی سرمایه‌گذاران با هزینه نهایی پایین برای سرمایه‌گذاری که چین را به دومین کشور بزرگ صادرکننده و سومین کشور بزرگ واردکننده در دنیا تبدیل کرده است. این توسعه تجارت بین‌المللی در چین موازی با توسعه سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در آن صورت گرفته است. عامل موثر دیگر در افزایش سرمایه‌گذاری خارجی این کشور موقعیت جغرافیایی است که نه فقط هزینه تجارت را تحت تاثیر قرار می‌دهد بلکه هزینه‌های غیرمالی مانند
اطلاعات، هزینه نظارت و حتی هزینه‌های تطبیق فرهنگی را برای سرمایه‌گذار کاهش می‌دهد. به‌علاوه نرخ ارز موجود در چین نه تنها تاثیر مستقیم روی هزینه نیروی کار و سرمایه‌گذاری دارد بلکه رابطه‌ای مستقیم هم با صادرات این کشور دارد و همان‌طور که گفته شد تجارت بین‌الملل در این کشور و سرمایه‌گذاری خارجی همگام و هم‌زمان پیشرفته و می‌روند. تجارت بین‌الملل کانال ارتباطی است برای اقتصاد چین با اقتصاد دنیا و این در حالی است که مطالعه تاریخ اقتصادی چین بیانگر سرمایه‌گذاری خارجی معادل صفر در 30 سال پیش است. اما 30 سال رشد اقتصادی و ثبات افزایش در حجم تجارت بین‌الملل، این کشور را تبدیل به مطلوب‌ترین انتخاب برای سرمایه‌گذار خارجی کرده است و به سرمایه‌گذار این اطمینان خاطر را می‌دهد که با انتخاب چین برای سرمایه‌گذاری می‌تواند روی بالاترین منحنی مطلوبیت خود قرار بگیرد.
دیدگاه تان را بنویسید