بودجه اشخاص

نخستین بودجه‌ای که دولت احمدی‌نژاد روانه مجلس کرد؛ در سال 1384 تدوین شد و در اواخر دی‌ماه تقدیم مجلس شد. دولت احمدی‌نژاد با شعارهای خاصی روی کار آمده بود که یکی از آنها تحول در بودجه‌ریزی و تناسب بودجه دستگاه‌های اجرایی با وظایف آنها بود. آخرین لایحه بودجه احمدی‌نژاد نیز در سال 1391 روانه مجلس شد که مربوط به سال 1392 بود. اما ترکیب بودجه‌ای برخی از نهادها که در دوران ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد با رشد بالایی مواجه شده بود؛ طی این چند سال به رشد خود ادامه داد. با این تفاوت که در سال 1386 با مصوبه شورای عالی اداری (به ریاست احمدی‌نژاد) سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی منحل و معاونت جدیدی به نام «برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی» تشکیل شد که زیر نظر رئیس‌جمهور فعالیت می‌کرد. این تحولات دست نهادهای بالای حاکمیتی را برای اختصاص بودجه به برخی از دستگاه‌های اجرایی بازتر کرد. گرچه در بسیاری از موارد، تغییرات کاهشی یا افزایشی بودجه نهادهایی چون شورای نگهبان و مجلس یا حتی مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعتراض‌هایی را برانگیخت و موجب تغییر اعتبار در نظر گرفته‌شده برای این دستگاه‌ها شد. ضمن اینکه دولت احمدی‌نژاد در نظام بودجه‌ریزی جدیدی که از سوی برخی از کارشناسان، «ابداعی» نامیده شد؛ ردیف بودجه‌ای را به لوایح بودجه سنواتی با عنوان «کمک به اشخاص حقیقی و حقوقی» اضافه کرد که گرچه در ابتدای اضافه شدن این ردیف بودجه، از سوی نمایندگان مجلس با انتقادهایی روبه‌رو می‌شد؛ اما به مرور زمان این اعتراض‌ها نیز کمرنگ شد تا امروز که میزان اعتباری که برای ردیف بودجه «کمک به اشخاص حقیقی و حقوقی» (از محل اعتبارات نهاد ریاست جمهوری) از حدود60 میلیارد تومان در قانون بودجه 85 به بیش از 70 میلیارد تومان در لایحه بودجه سال 1392 افزایش پیدا کرده است. این یعنی 17درصد رشد بودجه «اشخاص حقیقی و حقوقی» که ظرف هشت سال اتفاق افتاده و در این سال‌ها، بودجه این ردیف از محل اعتبارات در نظر گرفته شده برای نهاد ریاست‌جمهوری تامین شده؛ اما در سال آینده دولت روال بودجه‌ای این اشخاص حقیقی و حقوقی را در سطح ثابتی نگه داشته و تغییر افزایشی چندانی نداده است. اما در میان ارقامی که لایحه بودجه در این بخش دارد؛ بودجه سازمان صدا و سیما نیز رشد بالایی در لایحه بودجه سال 1393 نسبت به قانون بودجه سال 1392 داشته است. بودجه این سازمان در سال 1392 بالغ بر 50 درصد نسبت به سال 1385 کاهش پیدا کرد؛ اما در لایحه بودجه سال 1393 اعتبار تخصیص‌یافته به این سازمان بیش از 490 درصد رشد داشته است.