نگاهی به بازار برنج و وضعیت واردات این کالا به کشور
ایست موقت به هند
این یک واقعیت فرهنگی است که وقتی مردم برای خرید و تهیه اکثر کالاهای مورد نیاز خود به بازار می‌روند ترجیح می‌دهند اول نوع خارجی آن را پیدا و خریداری کنند و همیشه ته ذهن خود فکر می‌کنند که کالای ایرانی دوام مشابه خارجی خود را ندارد.
این یک واقعیت فرهنگی است که وقتی مردم برای خرید و تهیه اکثر کالاهای مورد نیاز خود به بازار می‌روند ترجیح می‌دهند اول نوع خارجی آن را پیدا و خریداری کنند و همیشه ته ذهن خود فکر می‌کنند که کالای ایرانی دوام مشابه خارجی خود را ندارد. این واقعیت هرچند تلخ است ولی وجود دارد و بدیهی است که هر مصرف‌کننده‌ای به دنبال این است که با پرداخت کمترین وجه نقد از جنسی با کیفیت به مراتب بالاتر برخوردار شود. درست در همین نقطه است که بحث رقابت بین تولیدکنندگان به وجود می‌آید و هرکدام سعی می‌کنند کیفیت بالاتر را با قیمتی مناسب‌تر برای جذب مشتری بیشتر عرضه کنند و شاید دلیل آن نیز این باشد که تولیدات ایران هنوز نتوانسته است به پای رقبای خود برسد. اما پیش آمده که کالایی از کیفیت مطلوب برخوردار است اما بعضاً به دلایل گوناگون برای آن کالا رقیب‌تراشی شده است. گاهی برای شکستن انحصار، گاهی جبران کمبود کالا در بازار، در مواقعی در راستای شکست قیمت‌ها و حتی تصمیم بر تهاتر و غیره. در موضوع اول که ترجیح ایرانی‌ها بر خرید کالاهای وارداتی و خارجی بیش از خرید کالاهای ایرانی است در نقطه برعکس موارد متعددی پیش می‌آید که کالا با برند ایرانی آن
معروف شده و حداقل در بازار داخلی مردم برند ایرانی آن کالا را مرغوب‌تر از نوع وارداتی و خارجی آن می‌دانند. همان‌طور که همیشه فرش ایرانی، پسته ایرانی، زعفران ایرانی و برنج ایرانی کالاهایی بوده است که نه در ایران بلکه در کشورهای دیگر نیز بازار خود را داشته است. یکی از این کالاهایی که مردم همیشه به دنبال نوع ایرانی آن هستند برنج است و به همین دلیل هر زمان که قرار است برنجی خریداری شود، خرید ایرانی آن از سوی مردم در اولویت بوده و همچنین هر جا که از سوی دولت قرار بوده برنجی در بین مردم توزیع شود اولین سوال این است که برنجی که قرار است توزیع شود ایرانی است یا وارداتی؟ برنج ایرانی در حال حاضر بسته به نوع و کیفیت آن در محدوده قیمتی پنج هزار تومان الی 9500 تومان و انواع برنج‌های وارداتی نیز در رنج قیمتی سه هزار تا شش هزار تومان متغیر است ولی آنچه در سال‌های اخیر به شدت مورد توجه و انتقاد قرار گرفت واردات بی‌رویه برنج خارجی به کشور به رغم تولید مطلوب برنج ایرانی بود. موضوعی که در نهایت باعث شد دولت به طور موقت واردات آن را ممنوع کند. این تصمیم درست در شرایطی گرفته شد که تنظیم بازار کالاهای اساسی به وزارت جهاد کشاورزی
واگذار شد و بر اساس این تصمیم وزارت جهاد کشاورزی، واردات برنج و شکر را همزمان با فصل برداشت این دو محصول در کشور ممنوع اعلام کرد. در همین زمینه عباس کشاورز معاون زراعی وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد سال گذشته واردات برنج و شکر بیش از نیاز داخلی بوده و هم‌اکنون بازار از وجود این دو محصول اشباع شده است لذا برای تنظیم بازار محصولات تولید داخل واردات برنج و شکر تا پایان فصل برداشت ممنوع است. همچنین به دلیل واردات بیش از حد نیاز داخلی شکر طی سال‌های اخیر ممنوعیت واردات این محصول بنابه درخواست انجمن صنفی صنایع قند و شکر کشور نیز اعمال شد که این روند تا پایان فصل برداشت ادامه دارد. البته این تصمیم درحالی اتخاذ شده است که در ابتدای مهرماه سال جاری وزیر جهادکشاورزی اعلام کرده بود برای حمایت از تولید داخل و خروج از رکود بازار برنج با افزایش تعرفه‌ها واردات برنج را کنترل می‌کنیم و تصمیمی برای ممنوعیت واردات این کالا وجود ندارد. در این راستا مقرر شد برای ایجاد توازن در بازار برنج تا پایان فصل برداشت تعرفه 40درصدی برای واردات برنج و برای فصول دیگر نیز تعرفه 22درصدی اعمال شود، این در حالی است که پیش از این تعرفه واردات
برنج 20 درصد بوده است. در حال حاضر نیاز سالانه کشور به واردات برنج حدود سه میلیون تن است که یک سوم آن باید از طریق واردات تامین شود زیرا تولید برنج در کشور در حدود دو میلیون تن است، اما تنها در سال گذشته علاوه بر تولید داخلی رقمی در حدود دو میلیون تن برنج از کشور هند وارد شد. واردات بی‌رویه برنج از کشور هند درحالی بود که بیش از نیمی از برنج مورد نیاز کشور در داخل تولید شده بود. اما دلیل حجم بالای واردات برنج از هند این بود که از نیمه دوم سال 90 به بعد که تحریم‌های بانکی و نفتی علیه کشور اعمال شد و به همین دلیل امکان انتقال پول نفت صادر‌شده به هند از سوی این کشور به ایران نبود. لذا هند و ایران تصمیم گرفتند برای بازگرداندن پول نفت تهاتر کنند و در ازای پول نفت برنج هندی به ایران وارد شود. البته تهاتر نفت با کالا اقدامی بود که ایران با کشورهای طرف مبادله خود در راستای دور زدن تحریم‌ها انجام می‌داد. همین پروسه واردات بی‌رویه برنج به کشور که از تیر ماه سال 91 با اولویت‌بندی‌ها و ایجاد سه نرخ ارز در بازار قیمت کالاها ایجاد شد در نهایت باعث افزایش شدید قیمت‌ها در بازار شد، به نحوی که حتی قیمت برنج‌های خارجی حدود
دو الی چهار هزار تومان افزایش یافت. نگاهی به آمارهای منتشر‌شده از واردات برنج نشان می‌دهد، بیشترین میزان واردات این کالا به کشور طی سال‌های اخیر در سال 92 اتفاق افتاده است. بر همین اساس در سال 92 هند به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده برنج به ایران رقمی بیش از یک میلیون تن برنج به ایران صادر کرده است. پس از هند، ترکیه به عنوان دومین صادرکننده برنج به ایران 239 هزار تن از برنج خود را روانه بازارهای ایران کرده است. پاکستان 178 هزار تن و امارات متحده عربی نیز 164 هزار تن برنج به ایران صادر کرده‌اند. بنابر‌این در این سال مجموعاً معادل 3/2 میلیارد دلار برنج به کشور وارد شده است.
در سال 91 میزان واردات برنج از هند از نیمه دوم این سال با شتاب بیشتری انجام شده و مجموعاً 869 هزار تن برنج از این کشور روانه ایران شده است. در همان سال امارات متحده عربی با 169 هزار تن، پاکستان با 134 هزار تن و اتریش با 35 هزار تن مهم‌ترین صادر‌کنندگان برنج به ایران بوده‌اند. در همین سال رقمی در حدود 3/1 میلیارد دلار برنج و نفت تهاتر شده است. هرچند بنا بر اظهارات رئیس کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران برنج‌هایی که از امارات متحده عربی وارد ایران شده هم هندی است ولی در سال 90 این کشور اولین صادرکننده برنج به ایران بوده است. امارات متحده عربی در این سال 665 هزار تن، هند 423 هزار تن، پاکستان 229 هزار تن و اتریش 89 هزار تن برنج به ایران صادر کرده‌اند. بنابر این در این سال جمعاً به ارزش 2/1 میلیارد دلار برنج به ایران وارد شده است. در سال 89 نیز امارات متحده عربی بزرگ‌ترین صادرکننده برنج به ایران بوده و مجموعاً حدود 385 هزار تن برنج از این کشور به ایران وارد شده است. در این سال پاکستان 353 هزار تن، هند 282 هزار تن و اتریش نیز به میزان 31 هزار تن از بازار ایران سهم داشته است. جمعاً در این سال 915 میلیون دلار
برنج به ایران وارد شده است. در سال 88 نیز جمعاً یک میلیارد دلار برنج به کشور وارد شده است که 603 هزار تن آن از امارات متحده عربی، 399 هزار تن از پاکستان، 279 هزار تن از هند و دو هزار تن از مالزی وارد شده است. نگاهی به نمودار واردات برنج نشان می‌دهد روند واردات برنج از سال 88 تا پایان سال 90 شیب صعودی داشته است اما بررسی آمار واردات برنج در شش‌ماهه اول سال جاری گویای کاهش واردات این کالا ناشی از کاهش تحریم‌هاست زیرا اجازه بازگشت بخشی از پول‌های بلوکه‌شده ایران داده شد که عمده این پول‌ها در کشور هند بوده است. بر اساس آمارها در نیمه اول سال جاری هند 496 هزار تن، پاکستان 70 هزار تن، چین 12 هزار تن و تایلند هفت هزار تن برنج به ایران صادر کرده‌اند.
دیدگاه تان را بنویسید