تاریخ انتشار:
محسن هاشمی از برنامه‌های انتخاباتی خانواده هاشمی می‌گوید
اگر من میانه‌رو حذف شوم تندروها وارد مجلس می‌شوند
وضعیت مالی خانواده هاشمی روشن است. من فقط به سخن مقام معظم رهبری که علی‌الظاهر دلواپسان باید سخنان ایشان را حجت بدانند، استناد می‌کنم که در ۲۹ خرداد ۱۳۸۸ تصریح کردند ثروت آقای هاشمی بعد از انقلاب کمتر شده است.
گویی منشی از آن‌سوی تلفن متوجه تعجب من برای ساعت مصاحبه شده بود. با این حال تلاش کرد به من قوت قلبی بدهد، برای همین گفت ساعت شش صبح چندان زود نیست، اینجا روز از ساعت پنج صبح آغاز می‌شود. درست زمانی که در انتظار بودم تا بتوانم مصاحبه کنم یکی از مشاورانش به من گفت که خانم، مهندس مراعات خانم بودن شما را کرده، من که بارها ساعت سه صبح به مترو برای بازدید فراخوانده شدم، نه خواب داریم نه استراحت، به نظرم بهتر است در مترو رختخواب پهن کنم. در چند باری که در یک دهه اخیر با محسن هاشمی گفت‌وگو کرده‌ام، هر بار محل مصاحبه را عوض کرده است، از ساختمان مترو در بزرگراه رسالت گرفته تا دفتر نشر معارف انقلاب و دانشگاه آزاد اسلامی. محسن هاشمی قبل از حضور در بازرسی ویژه ریاست جمهوری و مترو نام خود را در عرصه دیگری هم ثبت کرده است، عرصه‌ای که کمتر رسانه‌ای شده است و آن حضور در صنایع موشک‌سازی سپاه بود. حضوری که بعد زیر سایه مدیریت مترو پایتخت به فراموشی سپرده شد. هفته پیش معاون عمرانی دانشگاه آزاد در حالی میزبان ما برای مصاحبه شد که به نظر می‌رسید این روزها دغدغه اصلی او دانشگاه آزاد اسلامی باشد. با این حال ابراز تمایل
برای کاندیداتوری در انتخابات مجلس دهم موجب شده تا در کنار دل‌مشغولی‌های عمرانی، گوشه‌چشمی هم به عرصه سیاست داشته باشد. تکنوکرات‌ترین عضو خانواده هاشمی در 54سالگی، در حالی حاضر به این گفت‌وگو شد که به نظر می‌رسید، دل‌نگرانی‌هایی بابت تایید صلاحیت خود در انتخابات مجلس دهم دارد با این حال در جای‌جای مصاحبه تاکید داشت که هرگز بابت تاییدصلاحیت، اضطراب ندارد چون اگر فرد میانه‌رویی چون او رد صلاحیت شود، افراد تندرو وارد مجلس می‌شوند.
در حال حاضر کاندیداتوری شما قطعیت بیشتری پیدا کرده و بسیاری شما را جزو لیست احتمالی اصلاح‌طلبان ذکر می‌کنند. چه عاملی موجب شد تا شما برای حضور در مجلس دهم، اعلام آمادگی کنید؟
انگیزه فردی من، به برداشتی که از موقعیت ممتاز مجلس شورای اسلامی در سرنوشت جامعه دارم، بازمی‌گردد، شاید یک تصور کلیشه‌ای در میان سیاسیون ما وجود داشته باشد که براساس آن نمایندگی مجلس نسبت به مسوولیت‌های اجرایی اهمیت کمتری داشته باشد و بر همین اساس نمایندگی افراد کم‌تجربه و با تخصص پایین را به اندازه مدیر شدن این افراد مضر ندانند، در حالی که نظر من عکس این برداشت است.
به نظر من مجلس دو وظیفه مهم را دارد: تقنین و نظارت، و لازمه انجام این دو مسوولیت برخورداری نمایندگان مجلس از تجربه و تخصص بالاست. اگر در عملکرد گذشته اشکالاتی وجود دارد، عمده اشکال به ضعف مجالس بازمی‌گردد که نتوانسته است با قانونگذاری مناسب و نظارت موثردولت و قوه قضائیه را راهبری صحیح کنند. بنده هم با حدود 30 سال سابقه اجرایی و تجربیات در حوزه‌های گوناگون، احساس کردم که می‌توانم برای مسوولیت خطیر نمایندگی مردم، مفید باشم. من کاندیداتوری را نفی نکرده‌ام و البته تصمیم قطعی در این باره را نیز، به درخواست گروه‌های موثر سیاسی و افکار عمومی موکول کرده‌ام.
به محض انتشار این خبر یعنی احتمال کاندیداتوری شما، موجی از تخریب‌ها و تهمت‌ها متوجه شما شد، در حالی که هنوز ثبت‌نام انجام نشده و رقابت انتخاباتی آغاز نشده است. به نظر شما کاندیداتوری با موجی از تخریب و تهمت ارزش دارد؟
محور خانواده ما، آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی هستند. شما اگر عملکرد ایشان را بررسی کنید، می‌بینید هیچ شخصیتی در تاریخ ایران به اندازه آقای هاشمی خود را در معرض انتخاب مردم قرار نداده است. شرکت در چهار دوره انتخابات مجلس و چهار دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و کلیه ادوار انتخابات خبرگان، نشان‌دهنده عمق اعتقاد آیت‌الله هاشمی به مردم‌سالاری است. البته ایشان از آرای بی‌سابقه در انتخابات مجلس تا اتفاقاتی که در سال 1384 افتاد یا عدم تاییدصلاحیت سال 1392 را تجربه کرده است، اما هیچ‌گاه خود را از معرض انتخاب مردم دور نکرده است و به مردم و تصمیم‌شان عمیقاً باور داشته است. وقتی الگوی ما ایشان هستند، طبعاً نباید از انتخاب مردم و هزینه‌های آن نگران باشیم و اتفاقاً این حملات و تخریب‌ها که به خصوص از سال 1388 اوج گرفته است باعث شده است، تا ارتباط آیت‌الله هاشمی و خانواده ما با مردم عمیق‌تر و صمیمی‌تر و لطف مردم به ما دوچندان شود، که مصداق «عدو شود سبب خیر، اگر خدا خواهد» شده است. این افراد می‌خواستند با دروغ‌ها و توهین‌ها و شایعات و تهمت‌ها، مردم را نسبت به آقای هاشمی بدبین و متنفر کنند، اما نتیجه عکس شد و شما دیدید با ثبت‌نام
ایشان در انتخابات گذشته چه اتفاقی در جامعه افتاد.
این سوال بارها مطرح شده است و احتمالاً برای افکار عمومی پاسخ به این سوال بسیار مهم باشد که داده‌ها و ستانده‌های خانواده هاشمی از انقلاب چیست؟
وضعیت مالی خانواده هاشمی روشن است. من فقط به سخن مقام معظم رهبری که علی‌الظاهر دلواپسان باید سخنان ایشان را حجت بدانند، استناد می‌کنم که در 29 خرداد 1388 تصریح کردند ثروت آقای هاشمی بعد از انقلاب کمتر شده است. البته الان دیگر مشت شایعه‌سازان، شب‌نامه‌سازان و بولتن‌نویسان برای مردم باز شده است و دروغ‌ها و تهمت‌های آنان اثری ندارد. رئیس قوه قضائیه هم بعد از اتمام دوران ریاست‌جمهوری آقای هاشمی، در نماز جمعه اعلام کرد ثروت خانواده هاشمی نسبت به گذشته اضافه نشده است. اما از نظر معنوی باید بگوییم که ما هرچه داریم از انقلاب داریم و اگر مجاهدت‌های مردم و شهدا نبود وضعیت ایران بسیار بدتر از شرایط کنونی بود و باید تا ابد مدیون و سپاسگزار مردم باشیم.
وضعیت مالی خانواده هاشمی روشن است. من فقط به سخن مقام معظم رهبری که علی‌الظاهر دلواپسان باید سخنان ایشان را حجت بدانند، استناد می‌کنم که در ۲۹ خرداد ۱۳۸۸ تصریح کردند ثروت آقای هاشمی بعد از انقلاب کمتر شده است.
به محض طرح احتمال کاندیداتوری شما و خانم فاطمه هاشمی این ذهنیت در جامعه شکل گرفت که شاید این کاندیداتوری هدایت‌شده باشد و پدر به شما و خواهرتان تکلیف کرده که در انتخابات شرکت کنید. آیا این موضوع صحت دارد. اصولاً در بحث اعلام کاندیداتوری شما و خواهرتان آیت‌الله هاشمی چقدر نقش داشت؟
سیره اخلاقی آیت‌الله هاشمی، و روش تربیتی ایشان نسبت به فرزندان خود، این‌گونه نیست که بخواهند امری را به ما تحمیل کنند یا از کاری منع کنند، ایشان معمولاً تصمیم‌گیری را بر عهده فرزندان می‌گذارند، اما مشورت‌ها و راهنمایی‌ها را نیز دریغ نمی‌کنند. در مورد بنده ایشان از ابتدا با حضورم در انتخابات مخالفت نکردند و راهنمایی‌های موثری را هم انجام دادند، در مورد کاندیداتوری فاطمه نیز ایشان مخالفتی نداشتند.
آیا حضور شما در انتخابات و راهیابی به مجلس برایتان دستاورد مالی دارد؟ به صورت صریح‌تر مساله مالی برای کاندیداتوری، برایتان انگیزه بوده است؟
مساله انتخابات مجلس، برای ما نه دستاورد مالی دارد و نه هزینه مالی.
حالا شاید به مبحث دستاورد مالی در مقوله کاندیداتوری توجه نکرده باشید اما به هر حال حضور در انتخابات، مستلزم صرف هزینه برای انجام تبلیغات است. چطور با صراحت اعلام می‌کنید که در صورت کاندیداتوری نیاز به صرف هزینه ندارید؟
به دلیل اینکه بنده و امثال بنده چهره‌های شناخته‌شده‌ای هستیم، نیازی به تبلیغات سنگین و صرف هزینه زیاد نداریم، از سوی دیگر بنده در صورت نمایندگی مجلس از سازمان فعلی (دانشگاه آزاد) مامور می‌شوم و تغییر خاصی در وضعیت مالی من به وجود نمی‌آید.
یک دغدغه بسیار مهم این است که افراد تندرو تا چه حد می‌توانند در مجلس آینده حضور داشته باشند. به هر حال در صورت احتمال حضور طیف تندرو مجلس فعلی در مجلس آتی، فکر می‌کنید که در صورت پیروزی در انتخابات و حضور در پارلمان آیا می‌توانید نقش موثر و سازنده‌ای در مجلس داشته باشید یا خیر. آیا این احتمال وجود دارد که این طیف تندرو، شما را به حاشیه براند؟
به هر حال طیف تندرو جامعه یا همان دلواپسان، بخشی از همین جامعه هستند و باید مانند اقشار دیگر در مجلس نماینده داشته باشند، تا صدای آنها نیز شنیده شود، بنابراین اصل حضور نمایندگان دلواپس منفی نیست، اما سخن بر سر سهم آنها در مجلس است. در انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته سهم دلواپسان با وجود دوپینگ توسط صداوسیما و... حدود 15 درصد بود که با توجه به لغو تحریم‌ها و شکستن فضای جامعه به‌صورت طبیعی این سهم به کمتر از 15 درصد باید برسد و در این شرایط یک اقلیت مثلاً 15درصدی نمی‌تواند مسیر مجلس را تغییر دهد. البته اینها همه با فرض حضور و مشارکت بالای مردم است وگرنه باید شاهد مجلس دلواپس باشیم.
شما این فرض را در نظر بگیرید که اعضای خانواده هاشمی در یک انتخابات حضور نداشته باشند. به نظر شما در صورت غیبت خانواده هاشمی در انتخابات، اتفاق خاصی می‌افتد؟
نباید در مورد خودمان توهم داشته باشیم، با عدم حضور هیچ فردی انتخابات متوقف نمی‌شود، کما‌اینکه با عدم تایید صلاحیت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی مردم مایوس و سرخورده نشدند و نزدیک‌ترین چهره به ایشان را انتخاب کردند. بنابراین این‌گونه اقدامات حذفی معمولاً به ضرر افراطیون تمام می‌شود و اگر چهره‌ای مانند بنده که معتقد به تعامل و اعتدال است حذف شود، ممکن است دوستان دیگری که صریح‌تر و تندتر هستند به مجلس بروند و فضایی مانند مجلس ششم شکل بگیرد، چون بسیاری از چهره‌هایی که در مجلس ششم حضور داشتند، قبل از آن سوابق سیاسی و شناخته‌شده برجسته‌ای نداشتند.
به هر حال حضرتعالی تجربه رد صلاحیت را در کارنامه خود دارید. رد صلاحیت شما در انتخابات شورای شهر رخ داد در حالی که حساسیت روی کاندیداهای مجلس به مراتب بیشتر است. آیا در مورد تایید صلاحیت خود نگران نیستید؟ قرار نیست در این مورد با شورای نگهبان رایزنی داشته باشید؟
نمی‌توانم بگویم نگران نیستم و نمی‌توانم بگویم مضطرب هستم. به هر حال تایید صلاحیت مرحله‌ای است که در اختیار شورای نگهبان است و امیدوارم اعضای محترم شورای نگهبان به نحوی عمل کنند تا حماسه سیاسی شکل بگیرد، تاکنون تعدادی از بزرگان و چهره‌های مختلف و موثر به من توصیه کردند که در انتخابات حضور پیدا کنم. برداشتی که از عملکرد شورای نگهبان داشتند، این بود که فرد میانه‌رویی نظیر بنده را تایید می‌کند.
در مورد عدم تایید صلاحیت آیت‌الله هاشمی، همان‌گونه که خود ایشان مفصلاً توضیح دادند، افراطیونی که در خارج از شورای نگهبان حضور داشتند، ضمن حضور در جلسه و ارائه اطلاعات و دادن تحلیل‌های نادرست به اعضای شورای نگهبان و ضمن بهره‌گیری از عدم حضور برخی اعضا، موجب این اقدام شدند. در حال حاضر هم دیگر آن افراطیون در مسوولیت‌های سابق خود نیستند و هم امیدوارم شورای نگهبان با دقت بیشتری عمل کند.
شما فرض بگیرید که گردنه سخت تایید صلاحیت طی شد و شما از فیلتر شورای نگهبان رد شدید. در این شرایط کار سخت‌تری در پیش دارید که همانا گرفتن رای مردم و جلب اعتماد آنهاست. به نظر شما محسن هاشمی فرزند آیت‌الله هاشمی مورد اقبال عمومی مردم قرار گرفته و می‌تواند رای مردم را گرفته و وارد مجلس شود؟
به نظرم این فرصت خوبی برای مخالفان ماست، اگر آنها فکر می‌کنند ما محبوبیتی نداریم، بگذارند تا در رقابت حضور پیدا کنیم و با رای نیاوردن ما، حقانیت آنها اثبات شود.
حالا قرار است که شما و خواهرتان هر دو از تهران کاندیدا شوید؟ به هر حال رقابت در تهران، سختی‌های خودش را دارد؟
فعلاً که تصمیم قطعی برای کاندیداتوری نگرفته‌ایم، اما این احتمال وجود دارد.
ارزیابی شما از ترکیب آتی مجلس چیست؟ به نظر شما در مجلس آینده هم همچنان دلواپسان حضور خواهند داشت. در این میان سهم اصلاح‌طلبان از تعداد کرسی‌های مجلس چقدر است؟
همان‌گونه که گفته‌ام، فکر می‌کنم دلواپسان در مجلس آینده، 15 درصد کرسی‌ها را به دست بیاورند، اصولگرایان معتدل و اصلاح‌طلبان معتدل هم هریک حدود 35 درصد و حدود 15 درصد مجلس هم غیرسیاسی و مانند سایر ادوار خواهد بود.
بسیاری از کارشناسان سیاسی ابراز امیدواری می‌کنند که آقای هاشمی همان نقشی را ایفا کند که در انتخابات ریاست جمهوری انجام داد. به نظر شما آقای هاشمی در انتخابات پیش روی مجلس برای اینکه به آرمان خود یعنی شکل‌گیری مجلسی معتدل دست پیدا کند، قرار است چه کاری انجام دهد؟
اولاً که با توجه به فاصله باقیمانده تا انتخابات مشخص نیست چه شرایطی به وجود می‌آید که آقای هاشمی چه کاری را انجام دهد. ثانیاً حتی اگر شرایط هم مشخص بود ایشان به ما نمی‌گفتند که ما هم به شما در مصاحبه بگوییم و همه بفهمند (با شوخی)، مثلاً در انتخابات گذشته ایشان به ما گفته بودند که بنایی بر کاندیداتوری نداشتند و واقعاً هم نداشتند تا آن شرایط به وجود آمد و ایشان ناگزیر به ثبت‌نام شد.
ثالثاً مدت‌هاست که آقای هاشمی از سازماندهی سیاسی و جریان‌سازی اجتناب می‌کنند و اگر طرف مشورت گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی قرار بگیرند نظر خودشان را در چارچوب صلاحدیدها و محذوریت‌ها می‌گویند. در انتخابات گذشته نیز ایشان جریان‌سازی نکردند، بلکه جفایی که به ایشان شد موجب شد تا مردم جریان‌سازی کرده و موج اجتماعی به وجود بیاید.
یکی از نگرانی‌های مردم حامی تفکرات اصلاح‌طلبانه در مورد لیست‌های انتخاباتی مورد تایید این جریان، این است که نکند اتفاقی همچون شورای شهر گذشته رخ بدهد. به هر حال فردی که با حضور در لیست اصلاح‌طلبان به شورا راه یافته بود رویه دیگری را در شورای شهر در پیش گرفت. به نظر شما برای اینکه این تجربه بار دیگر تکرار نشود باید چه کار کرد؟
من فکر می‌کنم، آنچه در شورا و بعضاً در مجالس و دولت‌ها رخ داده است، عمدتاً ناگزیر از ضعف احزاب ماست. یعنی فرد تا قبل از آوردن رای از امکانات و شعارها و هواداران یک طیف سیاسی استفاده می‌کند و بعد در شرایطی دست به معامله می‌زند و در واقع هویت سیاسی خود را تغییر می‌دهد، برای جلوگیری از تکرار این اتفاق باید در درجه اول احزاب و گروه‌های سیاسی و بعد رسانه‌ها روشنگری و دقت و شفافیت را به حداکثر برسانند تا امکان بی‌توجهی به اعتماد و آرای مردم برای برخی چهره‌های سیاسی فراهم نشود.
شما فرض کنید که انتخابات به پایان رسیده است و شما به مجلس راه یافته‌اید. موضع شما نسبت به دولت آقای روحانی چگونه است؟ به عبارت دیگر حامی دولت خواهید بود یا منتقد دولت؟
به‌صورت اصولی، ما از آقای روحانی به‌عنوان فردی که اعتدال و طمانینه را در عملکرد خود تثبیت کرده است، حمایت می‌کنیم. به هر حال ایشان در موضوعات حساس نظیر توافق هسته‌ای، انصافاً موفق عمل کرده است.
شما به عنوان نماینده مدافع دولت (در صورت پیروزی و راهیابی به مجلس)، در مواجهه با ضعف‌های دولت چگونه برخورد می‌کنید؟
حمایت ما به معنای آن نیست که ضعف‌های دولت را نادیده بگیریم، اتفاقاً بهترین حمایت از دولت، کمک برای برطرف کردن ضعف‌های کابینه است.
به نظر شما در صورت تشکیل مجلسی با رویکرد اعتدالی این احتمال وجود دارد که کابینه آقای روحانی تغییر کرده و افراد دیگری جایگزین وزرای فعلی شوند؟ چون در این صورت مجلس با دولت همراهی بیشتری می‌کند.
ما شاهد بودیم کابینه فعلی دولت مطلوب آقای روحانی نبود، ایشان بنابر ملاحظات مجلس، تعدادی از گزینه‌های نخست خود را در معرفی کابینه تغییر داد و حتی از همان ترکیب اولیه نیز تعدادی موفق به گرفتن رای اعتماد نشدند و تعدادی هم استیضاح شدند، در صورتی که اکثریت مجلس آینده در اختیار اعتدال‌گرایان باشد، کابینه تقویت خواهد شد و فکر می‌کنم رئیس‌جمهور هم در این صورت، اقدام به ترمیم کابینه و استفاده از نیروهای توانمندتر کند.
دیدگاه تان را بنویسید