چین در دود

آلودگی هوای تهران را در روزهای 22 و 23 همین ماه به خاطر می‌آورید؟ پکن در سال 2014 بیشتر از 200 روز از نظر آلودگی هوا در شرایطی مشابه این دو روز و یا حتی بدتر از آن قرار داشته است. از این تعداد، 21 روز آن شرایط آلودگی هوای پکن در حالت خطرناک (شاخص آلودگی بین 250 تا 500) قرار داشته است و تنها 10 روز شاخص هوا وضعیت سالم داشته است. در سال 2015 نیز، دقیقاً در همان هفته‌ای که اجلاس محیط زیست در فرانسه برقرار بود وارد شدن پکن به وضعیت قرمز دوباره منجر به تعطیلی مدارس و کارگاه‌های ساختمانی شد و عبور و مرور هم در خیابان‌ها به شدت محدود شد. آلودگی هوا و اینکه اصلاً وضعیت این کشور از نظر آلودگی قابل بهتر شدن هست یا نه، بخش عمده‌ای از نگرانی‌های مردم و مسوولان این کشور را تشکیل می‌دهد. اما وقتی بحث به سطح کلان گرم شدن زمین در اجلاس فرانسه می‌رسد، چینی‌ها (مردم و دولتمردان) در مورد موضوع بسیار خونسرد و کم‌توجه به نظر می‌رسند. در حالی که 76 درصد مردم این کشور آلودگی هوای شهرها را مشکل بزرگی می‌دانند و 36 درصد از این عده اعتقاد دارند این مشکل بسیار بزرگ است، کمتر از 60 درصد اعتقاد دارند گرم شدن زمین و موضوعات دیگر طرح‌شده در اجلاس فرانسه، اهمیت زیادی دارند و حدود 15 درصد آن را موضوعی بسیار مهم می‌دانند. در واقع حتی علاقه و توجه مردم به موضوعات زیست‌محیطی جهانی در این کشور در حال کاهش یافتن هم هست. در سال 2010، حدود 20 درصد از مردم این کشور گرم شدن زمین را موضوع خیلی مهمی تلقی می‌کردند. البته بخش مهمی از این بی‌توجهی به بخش کلان بحث، به این دلیل رخ می‌دهد که مردم چین هم، مانند بخش عمده‌ای از جهان اعتقاد دارند هزینه تصحیح و جبران خسارات ایجاد‌شده را بپردازند. این هزینه‌ها می‌تواند کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی یا هر کار لازم دیگری باشد که برای کنترل وضعیت لازم است. دلیل این استدلال هم، همان چیزی است که همه در هفته‌های گذشته به کرات شنیده‌ایم. کشورهای پیشرفته، سهم عمده‌ای در ایجاد وضعیت فعلی دارند، آن هم در زمانی که سایر کشورها، هیچ آلودگی تولید نمی‌کردند.
بیشترین مشکل در مورد آلودگی هوا، بخشی از آن است که با عنوان 5 /2 PM در گزارش‌ها عنوان می‌شود. این همان عاملی است که باعث ایجاد مه و باران اسیدی می‌شود. این ذرات کمتر از 5 /2 میکرون به دلیل اندازه بسیار کوچک آن، تقریباً از هر نوع لایه محافظ داخلی و خارجی بدن عبور کرده و وارد جریان خون می‌شوند. منبع ایجاد این ذرات، سوخت‌های فسیلی موتورهای بنزین‌سوز خودروها، کارگاه‌های ساختمانی و... است و با وجود این، چین در سال جاری میلادی حدود 15 درصد میزان مصرف سوخت‌های فسیلی را افزایش داده است. بخش عمده و در واقع تمام آلودگی هوای تهران را نیز ذرات 5 /2 PM تشکیل می‌دهند که زدن ماسک‌های کاغذی مانع ورود آنها به ریه نمی‌شود و حتی استفاده از ماسک‌های استاندارد هم، ایمنی کاملی در برابر این ذرات ایجاد نمی‌کند.