با دوستان مدارا

مرضیه محمودی: در فصول عادی روزانه 20 پرواز و در فصل‌های ویژه 40 پرواز از ایران به مقصد استانبول می‌رود. اینها تنها بخشی از 9 تا 12 میلیون گردشگر ایرانی است که ایران را به مقصد کشورهای دور و نزدیک ترک می‌کنند. از این میان بالغ بر یک‌سوم این سفرها به مقصد ترکیه، دوبی، گرجستان و آذربایجان است و تنها در سال 95 میزان سفرهای خارجی ایرانیان به این چهار کشور 45 درصد افزایش یافته است. اما چه شده که ایران قافیه صنعت گردشگری را به رقبا باخته؟ دلیل اقتصادی است یا فرهنگی؟

ایران به لحاظ شاخص رقابت قیمتی، رتبه اول جهان را دارد. به عبارتی ایران ارزان‌ترین کشور جهان برای مسافرت است. مجمع جهانی اقتصاد هر دو سال یک‌بار گزارشی از شاخص رقابت‌پذیری سفر و گردشگری کشورها منتشر می‌کند. بر اساس گزارش سال 2017 ایران به لحاظ شاخص رقابت قیمتی رتبه اول جهان را دارد. اما هرچه رتبه ایران در این شاخص مطلوب است، در شاخص پایداری محیطی و زیرساخت خدمات گردشگری اوضاع نامطلوبی دارد. شرایطی که سبب شده ایران از میان 136 کشور جهان رتبه 93 را داشته باشد و از میان 11 کشور خاورمیانه رتبه 8 را.

اما همه مشکلات برای جذب گردشگر خارجی محدود به زیرساخت‌ها نمی‌شود. تصویر کاذب ایران ناامن، سفرهای خارجی به ایران را محدود کرده است. در کنار شعارهای بسیار برای توسعه صنعت گردشگری خارجی، نهادها و قوانین بسیاری مخل توسعه این صنعت است. عواملی که سبب شده ارزان‌ترین مقصد گردشگری جهان، تنها سالانه 2 /5 میلیون گردشگر خارجی داشته باشد. حتی اگر به گواه یونسکو به لحاظ تعداد بناها و سایت‌های تاریخی و طبیعی رتبه دهم جهان را داشته باشد. عدم توفیق ایران در جذب گردشگر خارجی تنها یک روی سکه است. روی دیگر سکه افزایش روزافزون سفرهای ایرانیان به خارج از کشور است. آمارهایی که می‌گوید تراز گردشگری ایران منفی چهار میلیون نفر در سال است و ایران نه‌تنها نتوانسته گردشگران خارجی بیشتری را به سرزمین خود دعوت کند که سالانه دو برابر این عدد گردشگر به دیگر کشورها فرستاده است. حال مسوولان دغدغه جدیدی دارند. اینکه حداقل بخشی از گردشگران ایرانی را که می‌خواهند به دیگر کشورها بروند به مناطق آزاد و دیگر شهرهای توریستی دعوت کنند. برخی معتقدند بسیاری به دلیل وجود تفریحات بیشتر کشورهای اطراف را برای سفر انتخاب می‌کنند. اما ابراهیم انصاری‌لاری، مدیرعامل منطقه آزاد کیش، در گفت‌وگوی این پرونده می‌گوید این تصور پاک کردن صورت مساله است. چراکه قطعاً همه گردشگران ایرانی برای آزادی‌هایی که در ایران خلاف دین و شرع است به سفر نمی‌روند.

انصاری در شورای اداری کیش هم تاکید کرده بود در همه حوزه‌ها نیازمند تسامح و تساهل هستیم. اگر در حوزه اقتصاد سرمایه‌گذاران ما از پرداخت مالیات معاف هستند باید در حوزه فرهنگی و اجتماعی هم ضمن حفظ اصول اسلام و موازین شرعی قائل به نوعی تسامح و تساهل باشیم. اگر قرار است همین برخوردی که در همه‌جا هست در کیش هم داشته باشیم چطور می‌توانیم مردم کشورمان را از سفر به امارات و ترکیه منصرف بکنیم و به کیش بیاوریم؟ او می‌گوید باید با گردشگر مدارا کرد.