کاغذ خیس

مرتضی مرادی: وقتی که یک فرد یا سازمان، پول‌های حاصل از فعالیت‌های مجرمانه خود را به صورت پنهانی وارد جریان متعارف اقتصاد می‌کند و بعد از اینکه این پول وارد چرخه شد با آن به انجام فعالیت‌های مشروع می‌پردازد، مرتکب پولشویی شده است. البته همواره نیاز نیست تا پول در ابتدا وارد چرخه شود زیرا در موارد بسیاری، پول از قبل در سیستم وجود دارد. در واقع فرآیند پولشویی هم می‌تواند با پول نقد آغاز شود و هم می‌تواند با پول‌های غیرنقدی آغاز شود که از قبل در سیستم بانکی وجود دارند. پولشویی به طور کلی شامل سه مرحله «گمارش» یا وارد کردن پول به جریان متعارف اقتصاد، «لایه‌بندی» یا گذراندن مراحلی که شک و شبهه‌ها را نسبت به منبع پول به دست آمده از طریق غیرقانونی از بین برد و نهایتاً «یکپارچه‌سازی» یا ادغام پول به‌دست‌آمده از روش غیرقانونی که به آن پول کثیف گفته می‌شود با پول‌هایی که پاک برشمرده می‌شوند است. البته همواره نیاز نیست هر سه مرحله فوق در فرآیند پولشویی اتفاق افتد و بسته به نوع پولشویی و روش مورد استفاده، یا حتی دو گام از مراحل بالا می‌توانند حذف شوند.

تمام اقتصادهای در حال توسعه و حتی بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته درگیر مساله پولشویی هستند. در این پرونده به این سوال پرداخته‌ایم که اساساً پولشویی چیست، از چه زمانی وارد ادبیات اقتصادی شد و چه شرایط و سیستمی باعث می‌شود پولشویی در یک اقتصاد رواج پیدا کند؟ کانال‌های پولشویی چیست، با چه اهدافی انجام می‌شود؟ همچنین اینکه شاخص پولشویی چیست و بر چه اساسی اندازه‌گیری می‌شود؟ به علاوه اینکه در کنار پولشویی، پولشویی معکوس نیز در ادبیات اقتصادی وجود دارد که به آن نیز پرداخته شده است. لابه‌لای پیشرفت‌های تکنولوژیک و رواج یافتن پول‌های مجازی، پولشویی نیز می‌تواند راحت‌تر اتفاق افتد. همچنین سیاست‌های جهانی مختلف و بانکداری علمی می‌تواند مانع از پولشویی شود. در این گزارش می‌خواهیم ببینیم چه چیزهایی پولشویی را رواج می‌دهند و فضا را برای رشد افت آن مساعد می‌کنند و چه چیزهایی جلوی پولشویی را می‌گیرند.