بوی رونق

بازارهای مالی طی هفته‌ای که گذشت، روزهای سبزی را تجربه کردند. به‌طوری که به واسطه احتمال پایان چرخه انقباضی از سوی بانک مرکزی آمریکا، بازارهای جهانی امیدوارتر از قبل به روند رو به رشد خود ادامه دادند. اونس جهانی طلا با رکوردشکنی جدیدی تا محدوده دو هزار و 70 دلار بالا آمد. اما نفت در این میان از قافله رونق بازارها عقب مانده است. نگرانی‌ها و نااطمینانی‌ها از عرضه و تقاضای طلای سیاه، روزهای تلخی را برای نفت رقم زده است. همچنین با وجود ثبات نسبی نرخ دلار سکه امامی نیز با محرک اونس طلا از نیمه کانال 29 میلیون تومان نیز عبور کرد. بورس تهران نیز به واسطه محرک‌هایی نظیر تجدید ارزیابی و کاهش ریسک عدم شفافیت روزهای پررونقی را تجربه می‌کند. به‌طوری که ارزش معاملات بورس به بالای هفت هزار میلیارد تومان رسیده است.

تیک‌آف بورس با سوخت تجدید ارزیابی

بورس تهران هفته گذشته را در حالی به پایان رساند که بازدهی شاخص کل بورس به 3 /5 درصد طی پنج روز معاملاتی رسید. شاخص کل بورس تهران طی هفته‌های گذشته، در شرایط رکودی به سر می‌برد و به نظر می‌رسید محرکی برای رشد نداشته باشد. اما با تحولاتی که طی هفته منتهی به 15 آذرماه به وقوع پیوست، کاستی‌های روزهای قبل جبران شد و نماگر اصلی دوباره موفق شد به محدوده‌های نیمه اول اردیبهشت بازگردد. انتشار خبرهایی در خصوص تجدید ارزیابی دارایی بانک‌ها و هلدینگ‌ها سبب شد بازار با قدرت بیشتری روند رو به بالایی را آغاز کند. همچنین بازار سهام، طی هفته مذکور به واسطه احتمال همه‌گیر شدن موضوع تجدید ارزیابی در بازار، با گام‌هایی استوارتر شاخص بازار را به محدوده مقاومتی دو میلیون و 100 هزار واحد رساند. به نظر می‌رسد با وجود آنکه بورس تهران محرک دلاری قوی ندارد، اما هرچه شفافیت در خصوص دارایی شرکت‌ها افزایش می‌یابد، بازار به‌طور هوشمندانه از آن استقبال می‌کند. چرا که بازار احتمالاً می‌داند با جدی شدن تجدید ارزیابی دارایی‌ها می‌تواند صورت‌های مالی را شفاف‌تر تحلیل کرده و از علوم مالی و تحلیل داده‌های مالی به‌طور کاراتری در جهت تحلیل بنیادی بازار استفاده کند.

هرچند موضوع تجدید ارزیابی دارایی‌ها اثرات مثبت خود را به‌طور شفاف در بازار برجای گذاشته است، اما به نظر می‌رسد، اهالی بورس تهران به مسائل و تحولات بازار جهانی نیز گوشه‌چشمی داشته‌اند. بازار هفته گذشته بار دیگر به همه نشان داد که اگر محرک‌های داخلی پشت بورس تهران را خالی نکنند، هیچ‌کدام از تحولات منطقه‌ای و جهانی نمی‌توانند بازار سهام را از پا درآورند. با وجود آنکه تنش‌های غرب آسیا مجدداً به تیتر یک برخی از رسانه‌ها تبدیل شد و دوباره آتش جنگ در نوار غزه برافروخته شد، اما بورس تهران بدون توجه به این موضوع به راه خود ادامه داد. بازارهای جهانی نیز اثرات خود را در تحلیل تحلیلگران بازار سهام برجای گذاشتند. اونس جهانی طلا رکوردشکنی عجیبی کرد و بازار برخی از فلزات گرانبها نظیر مس و روی نیز بسیار داغ شد. همچنین قیمت شمش بیلت و فلزات اساسی نیز رشد قابل‌توجهی را تجربه کردند. هرچند اونس طلا پس از ثبت کندل سبز روزانه بزرگ، دوباره با نوسان منفی همراه شد و کندل مذکور به دلیل نااطمینانی از سیاست بانک مرکزی آمریکا سرخ شد، اما احتمالاً سطوح بالای قیمتی در بازارهای جهانی، نمی‌تواند تهدید مهمی برای بازار سرمایه به‌شمار آید.

متغیرهای تابلو طی هفته گذشته نوسانات بالاتری را ثبت کردند. به‌طوری که علاوه بر دو شاخص اصلی بازار سهام، ارزش و حجم معاملات نیز رشد خوبی را ثبت کردند. ارزش معاملات خرد که شامل سهام و حق تقدم می‌شود، پس از مدت‌ها به محدوده هفت هزار و 100 هزار میلیارد تومان بازگشت و در محدوده مذکور تثبیت شد. همچنین، پس از مدت‌ها میانگین پنج‌روزه ارزش معاملات در بالای میانگین 20، 60 و 120روزه تثبیت شد و می‌توان گفت ارزش معاملات گارد صعودی گرفته است. بوی رونق از بازار سهام استشمام می‌شود. اما این موضوع در گرو آن است که اخبار مربوط به تجدید ارزیابی دارایی‌ها تداوم یافته و عملی شود. به‌طوری که پس از تصویب قانون تجدید ارزیابی دارایی‌ها از پنج سال به سه سال، قوانین جدی‌تری در خصوص اجباری شدن این تجدید ارزیابی در خصوص تمام سطح دارایی‌های ثابت، که شامل مشهود و نامشهود می‌شود، وضع و اجرایی شود. به‌طوری که هرساله شرکت‌ها مجبور شوند، دارایی‌ها ترازنامه را به ارزش روز منتشر کرده و آن را ارائه دهند.

با وجود آنکه بورس تهران طی یک هفته اخیر رونق نسبی را تجربه کرده است، اما مشتقات از روزهای قبل‌تر این رونق بازار را پیش‌بینی کردند. به‌طوری که از روزهای پایانی هفته قبل از رونق، ارزش معاملات بازار آپشن، به بالای 100 میلیارد تومان رسید. همچنین پس از پایان سررسیدهای آذرماه، نقدینگی در بازار اختیار معامله فوراً به سررسید دی‌ماه و اسفندماه منتقل شد. همچنین اختیار معامله‌های فروش نیز رونق خوبی گرفتند. بالاخره در پایان معاملات هفته قبل، ارزش معاملات بازار آپشن به 288 میلیارد تومان رسید. این میزان از ارزش معاملات، در اردیبهشت‌ماه و سقف قیمتی شاخص به ثبت رسیده بود. اما با رونق دوباره بازار ظاهراً آپشن‌ها امیدوارتر از قبل به این موضوع واکنش نشان داده‌اند. اما کسانی که آپشن‌ها را مقصر ریزش بازار می‌دانستند، چرا امروز که شاهد رونق بازار هستند، حرفی از آپشن‌ها به میان نمی‌آورند؟

بورس تهران اکنون در نقطه‌ای است که احساس می‌کند ریسک عدم شفافیت کاهش یافته است. به‌طوری که اگر واقعاً صورت‌های مالی به‌روزرسانی شوند، تحلیل ترازنامه شرکت‌ها کاراتر شده و احتمالاً میزان بازدهی دارایی‌های بنگاه‌ها نیز مشخص خواهد شد. احتمالاً در این شرایط شرکت‌های خوب از میان شرکت‌هایی که سودهای موهومی ساخته‌اند، مشخص شده و هزینه‌های استهلاک نیز واقعی‌تر می‌شود. از طرفی نسبت‌های مالی که سال‌هاست کارکرد خود را از دست داده‌اند، اکنون بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این‌رو هرچقدر موضوع تجدید ارزیابی جدی‌تر شود، به واسطه کاهش ریسک‌ها بازار P /E بالاتری را به شرکت‌ها اختصاص داده و نرخ رشد شرکت‌ها نیز واقعی می‌شود. چرا که آنجاست که احتمالاً تفاوت نرخ بازده مورد انتظار شرکت‌ها از نرخ بازده حقوق صاحبان سهام نمایان شده و دیگر شرکتی فخر رشدهای غیرواقعی سود خود را نمی‌فروشد.

نفت از قافله عقب ماند

اکنون که بازارهای مالی داخلی و جهانی در حال ثبت رکوردهای عجیب و غریبی هستند، نفت موفق نشده است روند صعودی را طی کند. به‌طوری که نفت برنت در معاملات 29 نوامبر، تا محدوده 83 دلار بالا آمد. اما در اوایل دسامبر و تا لحظه تنظیم این گزارش تا محدوده 77 دلار افت کرده است. همچنان برخی از تحلیلگران نگران آن هستند که بازار نفت تحت تاثیر عرضه اوپک‌پلاس روند نزولی را در پیش بگیرد. چرا که بازار نفت، اکنون در برهه‌ای قرار دارد که مشخص نیست، آیا اعضای اوپک بر کاهش عرضه اصرار می‌ورزند یا سیاستی انعطاف‌پذیر در پیش گرفته و عرضه نفت را افزایش می‌دهند. همچنین هنوز نگرانی‌ها در خصوص تقاضای چین ادامه دارد. لغو تحریم‌های ونزوئلا، موجب رشد عرضه نفت در جهان شده و قیمت برنت را روبه پایین سوق داده است. لغو تحریم‌های این کشور سبب شده است نفت ونزوئلا با تخفیف حدود شش‌دلاری نسبت به برنت در بازارهای جهانی معامله شود. از این‌رو پالایشگاه‌های چینی تقاضای خود را نسبت به این نفت کاهش داده‌اند و هنوز مشخص نیست این خلأ تقاضا چگونه پر خواهد شد.

با وجود تحولات فوق، همچنان امیدها به کاهش عرضه به دلیل تحولات منطقه غرب آسیا و جنگ غزه نیز می‌تواند قیمت نفت را افزایش دهد. با این حال، آمریکا اعلام کرده است، ذخایر نفتی خود را در قیمت‌های پایین نفت افزایش خواهد داد که همین امر می‌تواند سرکوب قیمتی برای طلای سیاه باشد. به نظر می‌رسد با تداوم شرایط فعلی و نااطمینانی از روند عرضه و تقاضا در ادامه سال، احتمالاً نفت برخلاف سایر بازار درجا بزند و حتی به روند نزولی ادامه دهد. احتمالاً فاصله زیادی تا تحقق رویای نفت 100دلاری باقی مانده است.

جاخوش‌کردن دلار در کانال 50

اسکناس آمریکایی طی سه هفته متوالی در کانال 50 هزار تومان قرار گرفته و هنوز موفق نشده است به محدوده تابستانی خود یعنی 49 هزار تومان بازگردد. از این‌رو به نظر می‌رسد بازار ارز با توجه به تمرکز بازارساز بر کانال 50 هزار تومان، نمی‌تواند نوسان به‌خصوصی را تجربه کند. از این‌رو، احتمالاً سیاستگذار پولی تا پایان سال به اهداف قیمتی که در نظر دارد، خواهد رسید. طی هفته قبل، با وجود آنکه تحولات غزه و مسائل ژئوپولیتیک، می‌توانست بر بازار ارز داخلی اثرگذار باشد، اما بازارساز به‌خوبی توانست قیمت ارز را در کانال محدودی حفظ کند. چرا که دلار طی هفته قبل، در محدوده 50 هزار و 300 تومان تا 50 هزار و 500 تومان قرار داشت. همچنین در روزهای پایانی هفته نیز موفق شد تا خود را در کف این کانال حفظ کند. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با وجود عبور دلار از خواب تابستانه خود در کانال 49 هزار تومان، نمی‌تواند نوسان به‌خصوصی را تجربه کند. احتمالاً اسکناس آمریکایی حالا حالاها در کانال 50 هزار تومان جاخوش  می‌کند.

صعود سکه با حمایت اونس

اونس جهانی طلا، پس از انتشار آمار تورم آمریکا طی هفته‌های گذشته دوباره موفق شد تا وارد کانال دو هزار دلار شده و 14 روز متوالی است که در این کانال مانده است. هرچند اونس طلا در نزدیکی کانال دو هزار و 100 دلار قرار داشت و در حال گذر از کانال قبلی بود، اما در معاملات روز دوشنبه با کندل روزانه سرخ که کندل بزرگی به‌شمار می‌آمد، از فتح کانال جدید بازماند. هرچند همه متغیرها در جهت پایان انقباض پولی هستند، اما معامله‌گران همچنان نسبت به آینده سیاست‌های فدرال رزرو اطمینان نداشته و نسبت به اخذ موقعیت خرید تردید دارند. از این‌رو اونس طلا در فضای سردرگمی به سر می‌برد. مقاومت مهمی که سال‌هاست اونس جهانی طلا را از پای درآورده است، محدوده دو هزار و 70 تا دو هزار و 80 دلار است. اونس طلا تاکنون موفق نشده است طلسم این مقاومت را بشکند. در صورتی که طلا از این مقاومت روانی عبور کند، وارد روند جدیدی خواهد شد. به نظر می‌رسد در حال حاضر، بازار منتظر انتشار آمار اشتغال آمریکاست تا بتواند تصمیم قطعی‌تری بگیرد. این آمار در روز جمعه منتشر می‌شود. در داخل نیز قیمت هر گرم طلای 18 عیار با عبور از کانال دو میلیون و 400 هزار تومان به دو میلیون و 519 هزار تومان نیز افزایش یافت. همچنین قیمت شمش طلای بورس کالا روند رو به رشدی را طی کرد.

با تداوم هیجانات مثبت در اونس جهانی طلا در ابتدای هفته، سکه امامی نیز از کانال 28 میلیون تومان تیک‌آف کرد و موفق شد تا شش روز معاملاتی متوالی در کانال 29 میلیون تومان باقی بماند. هرچند نوسانات نرخ دلار بسیار اندک به ثبت رسیده و بازار شاهد تکانه خاصی از سوی اسکناس آمریکایی نبود، اما سکه طلا به واسطه رشد قیمت اونس جهانی طلا روند رو به رشدی را طی کرد. به‌طوری که قیمت هر سکه امامی در بازار، تا 29 میلیون و 649 هزار تومان نیز افزایش یافت.