به بهانه انتشار بیانیه مشترک سه اتاق
سال نکو؟
سال گذشته نیز از سوی مقام معظم رهبری به عنوان «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» برگزیده شده بود و به جز بیکاری و تولید، روی رکود و گرانی تاکید شده بود. آیا آن اقدام و عملی که مورد نظر ایشان بود محقق شد؟ می‌گویند سالی که نکوست از بهارش پیداست، اما این همان بهاری است که اقتصاد ایران سال‌هاست که در انتظار آن است؟ آیا می‌توان در پایان سال به شکوفایی تولید داخل و اشتغال جوانان در اقتصاد کشور امید بست؟
در نخستین گردهمایی وکلای بخش خصوصی در سال جدید که با حضور رئیس اتاق اصناف و دبیر اتاق تعاون برگزار شد، بیانیه‌ای مشترک با موضوع «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» قرائت شد؛ عنوانی که پیشتر از سوی مقام معظم رهبری برای سال 1396 نامگذاری شده بود. ایشان به سیاق هر سال، در پیام نوروزی خود تولید و اشتغال را به عنوان دو نقطه کلیدی در اقتصاد مقاومتی برشمردند و از مسوولان خواستند که با برنامه‌ریزی روی این دو مساله متمرکز شوند. سه اتاق بازرگانی، اصناف و تعاون ایران در بیانیه خود آورده‌اند: «تجربه سایر کشورها در تاریخ معاصر نشان می‌دهد، آن گروه از کشورها که اقتصاد نیرومندتری برای خود پایه‌گذاری کرده‌اند در برابر رخدادها و چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی توانایی ایستادگی بالاتری داشته‌اند. مقام معظم رهبری با درک عمیق و دقیق از این تجربه جهانی است که در سال‌های اخیر و به عنوان هدف راهبردی، نیرومندسازی اقتصاد ایران را به مدیران و مردم کشور یادآوری می‌کنند.»
در این بیانیه اما به الزامات تحقق دو هدف مهم تولید بیشتر و اشتغال پایدار اشاره شده که به‌زعم نگارندگان آن، ارکان موثر در اداره کشور از دولت، مجلس و قوه قضائیه گرفته تا سایر نهادها باید این الزام‌ها را به رسمیت بشناسند و در این مسیر گام بردارند. در ادامه هفت بند به عنوان مهم‌ترین الزامات پوشاندن لباس عمل به راهبرد اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال بیان شده که عبارتند از: شکل‌گیری گفتمان ملی و درک یکپارچه از دو مفهوم اشتغال و تولید، رفع موانع ساختاری و اصلاح روش‌های ناکارآمد، مقابله با فساد اداری و شرایط رانتی، توسعه صادرات غیر‌نفتی و کالاهای صنعتی و کشاورزی، تقویت بخش خصوصی و استفاده از ظرفیت آن، و سازگاری میان سیاست‌های پولی، بانکی و ارزی و سیاست‌های صنعتی و تجاری. در پایان بیانیه می‌خوانیم: «عزت و سرافرازی جامعه ایرانی و مردم شریف ایران بدون تردید با اقتصاد نیرومند که در آن جوانان و نخبگان کشور امکان کارآفرینی و بروز خلاقیت‌های خود را داشته باشند حاصل خواهد شد.»
با نگاه کلی به این بیانیه، عبارات و جملات اگرچه بسیار با‌اهمیت اما تکراری، کم به چشم نمی‌خورد. سال‌هاست گفته می‌شود اقتصاد ایران بیمار است و راه‌های علاج آن فهرست می‌شود. اما آیا وقت آن نرسیده که در مقام اجرا اجماع به وجود بیاید و چاره‌ای اندیشیده شود؟ سال گذشته نیز از سوی مقام معظم رهبری به عنوان «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» برگزیده شده بود و به جز بیکاری و تولید، روی رکود و گرانی تاکید شده بود. آیا آن اقدام و عملی که مورد نظر ایشان بود محقق شد؟ می‌گویند سالی که نکوست از بهارش پیداست، اما این همان بهاری است که اقتصاد ایران سال‌هاست که در انتظار آن است؟ آیا می‌توان در پایان سال به شکوفایی تولید داخل و اشتغال جوانان در اقتصاد کشور امید بست؟
در پرونده پیش رو بررسی کرده‌ایم که چرا مشکلات و مسائل عدیده، سال‌هاست در پیکره اقتصاد کشور ریشه می‌دوانند و با وجود شناسایی اما روز‌به‌روز عمق بیشتری می‌یابند؟ همچنین به راهکارهای برون‌رفت از این معضلات و نقش بخش خصوصی در این میان پرداخته‌ایم.
