تاریخ انتشار:
توصیه‌های سپرده‌گذاری مرکزی برای آزادسازی سهام عدالت
خطر شکست با اجرای عجولانه
سپرده‌گذاری مرکزی، نهادی است که باید زیرساختهای سهام عدالت را برای معامله در فرابورس آماده کند. این مرکز که به نوعی ثبت احوال بازار سرمایه است با طراحی و خدمات‌دهی به سیستم معاملاتی بورس، کلیه اطلاعات سهامداری و صدور کد را در اختیار دارد.
سپرده‌گذاری مرکزی، نهادی است که باید زیرساختهای سهام عدالت را برای معامله در فرابورس آماده کند. این مرکز که به نوعی ثبت احوال بازار سرمایه است با طراحی و خدمات‌دهی به سیستم معاملاتی بورس، کلیه اطلاعات سهامداری و صدور کد را در اختیار دارد. بر همین اساس برای معامله سهام عدالت در قدم اول این نهاد باید به ۴۵ میلیون سهامدار عدالت، کد سهامداری بدهد که به گفته مدیر عامل این مجموعه، نرم‌افزار فعلی بازار توانایی صدور این تعداد کد را در زمان اندک ندارد. پذیرش و ثبت اطلاعات ۴۵ میلیون نفر کاری عظیم است که به طور قطع نیازمند نرم‌افزاری مجزا خواهد بود. این در حالی است که مسوولان معتقدند سهامداران عدالت با دریافت کد سهامداری، به جامعه بازار سهام می‌پیوندند و از لحاظ آماری کدهای معاملاتی بورس از حدود هفت میلیون به بیش از ۵۲ میلیون کد افزایش خواهد یافت که انقلابی در بازار سرمایه کشور خواهد بود. اما به گفته سلطانی‌نژاد با معامله سهام عدالت در بازار سهام، از لحاظ آماری به تعداد کدهای معاملاتی بازار افزوده نخواهد شد.
جناب سلطانی‌نژاد به نظر شما زیرساختهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بازار سرمایه کشور ما ظرفیت صدور کد سهامداری برای جمعیت ۴۵ میلیون‌نفری سهامداران عدالت را دارد؟
کدی که برای سهامداران عدالت صادر می‌شود با کد سهامدارای تفاوت دارد و صرفاً ثبت اطلاعات است. البته مواجهه با جامعه‌ای ۴۵ میلیون‌نفری و ارائه خدماتی مثل درخواست فروش سهام، اصلاح مشخصات و انتقال قهری با توجه به اینکه بخشی از این سهامداران فوت کرده‌اند، سخت است و نیازمند تمهیداتی است که به طور قطع زمان‌بر است. سپرده‌گذاری مرکزی همه اطلاعات سهامداری این جامعه را ثبت می‌کند اما انتقال‌ها و تغییرات قرار است از طریق تعاونی‌های استانی انجام شود. به این ترتیب درخواست فروش یا تغییر مشخصات یا انتقال قهری در صورت فوت، در سیستم سپرده‌گذاری مرکزی ثبت می‌شود اما دسترسی از طریق تعاونی‌های استانی انجام می‌شود و هر استانی به سیستم مرکزی سپرده‌گذاری متصل است.
با توجه به این توضیحات، کدی که برای سهامداران عدالت صادر می‌شود آنها را جزو جامعه سهامدار کشور که در بازار سرمایه هستند نمی‌کند، چرا که با آن کدها نمی‌توان سهامی غیر از سهام عدالت را معامله کرد. پس اینکه می‌گویند امکان معامله سهام عدالت باعث می‌شود که ۴۵ میلیون سهامدار تازه وارد بازار سهام شوند در عمل درست نیست؟
ببینید در هیچ کجای دنیا سیستمی وجود ندارد که بتواند در مدت زمان کوتاهی حجم انبوهی از اطلاعات را دریافت و کد سهامداری صادر کند. به این ترتیب منطقی است که این دو سیستم از یکدیگر جدا باشند و برای سهامداران بورس و فرابورس و سهامداران برگه‌های عدالت دو نوع کد از طریق دو نرم‌افزار جداگانه صادر شود چرا که سیستم فعلی بازار سرمایه توانایی صدور کد برای ۴۵ میلیون سهامدار را ندارد. البته این دو سیستم می‌توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند اما مجزا هستند. از لحاظ اینکه می‌گویید به جامعه سهامداری بازار سرمایه افزوده نمی‌شود هم باید گفت از جهت آماری کد سهامداری صادر نمی‌شود اما در سیستم مربوط به سهام عدالت عددی برای شناسایی هر سهامدار تعریف خواهد شد که این شناسه منحصر به فرد است. در این شرایط تعداد سهامدار افزایش پیدا خواهد کرد اما تعداد کدها افزایش نخواهد یافت چرا که کد سهامداران عدالت با کد سهامداری بورس کاملاً متفاوت است.
با توجه به اینکه با صدور کد برای سهامداران عدالت و پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، این سهامداران می‌توانند دارایی‌های خود را در فرابورس برای تبدیل به پول نقد عرضه کنند، به نظر شما فرابورس کشش پذیرش حجم بالایی از عرضه‌ها را دارد و تقاضایی برای پاسخگویی به فروشنده‌ها وجود دارد؟
در همه دنیا برای عرضه‌های سنگین از قبل برنامه‌ریزی و بازاریابی انجام می‌شود. در بازار کشور ما نیز باید سازوکاری فراهم شود که خریدار برای پاسخگویی به عرضه‌ها وارد بازار شود. بهترین راهکار برای جذب عرضه‌ها در بازار افشای اطلاعات شرکت‌هایی است که در سبد سهام عدالت حضور دارند تا میزان ارزندگی آنها ارزیابی شود. پس از آن باید فرآیندی برای بازاریابی طراحی شود تا سرمایه‌گذاران برای خرید سهام عدالتی که در بازار عرضه می‌شود، ترغیب شوند.
با توجه به اینکه سهامداران عدالت، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی می‌شوند، آیا برگه‌های سهام جدیدی برای آنها منتشر خواهد شد؟
خیر، با توجه به حجم بالای برگه‌های سهام عدالت، برگه‌های جدیدی صادر نمی‌شود، بلکه همان برگه‌های اولیه حفظ شده و در جریان خرید و فروش سهام، همان برگه‌ها جابه‌جا می‌شود.
نحوه شناسایی بخش وثیقه از بخش آزاد‌شده سهام عدالت برای فروش آن، به چه نحوی است و آیا سازوکاری برای مشخص کردن بخش وثیقه سهام طراحی شده است؟
در سیستمی که برای معاملات سهام عدالت در سپرده‌گذاری مرکزی در حال طراحی است دسترسی ذی‌نفعان نیز تعریف شده است. یکی از ذی‌نفعان سهام عدالت نهادی است که تعیین‌کننده میزان سهام وثیقه است. این نهاد ممکن است سازمان خصوصی‌سازی یا کانون تعاونی‌های سهام عدالت باشد. این موضوع یکی از تفاوت‌های سیستم نرم‌افزار سهام عدالت با نرم‌افزار معاملاتی بورس است. به این ترتیب که سیستم سهام عدالت ویژگی تنوع دسترسی دارد، مثل دسترسی به آزادسازی سهام وثیقه. چرا که سهام وثیقه و آزاد عدالت برای گروه‌های مختلف متفاوت است. برخی دهک‌ها بخش عمده‌ای از سهام‌شان آزاد شده و برخی سهامداران خودشان تمایل دارند با پرداخت ما‌به‌التفاوت، سهام خود را آزاد کنند. نرم‌افزار معاملاتی سهام عدالت ارائه تمام این خدمات را پیش‌بینی کرده است.
با توجه به وسعت طرح سهام عدالت و درگیر شدن جامعه‌ای بالغ بر ۴۵ میلیون نفر به نظر شما به عنوان مسوولی که زیرساختهای نرم‌افزاری این پروژه را در دست طراحی دارد، آیا آزادسازی معامله این سهام در مدت زمانی کوتاه به صورت عجولانه موفقیت‌آمیز خواهد بود؟ به نظر شما تصمیم‌های عجولانه برای این موضوع باعث دور شدن از هدف اصلی در این پروژه نخواهد شد؟
در هر صورت نباید فراموش کرد که سهام عدالت پروژه‌ای ملی و بزرگ است که باید برای اجرای موفق آن دقت و بررسی‌های لازم را انجام داد. من به مسوولان این حوزه توصیه می‌کنم در ایجاد امکان برای معامله سهام عدالت عجله نکنند و با توجه به اینکه با آزادسازی این سهام، با حجم انبوهی از تقاضا مواجه خواهیم شد، در قدم اول تمهیدات لازم را برای پاسخگویی به تقاضاها بیندیشند. آزادسازی معاملات سهام عدالت دقیقاً زمانی است که مردم می‌خواهند ثمره سهام عدالت را بچشند پس نباید با اجرای عجولانه در زمانی کوتاه، طعم آن را برای سهامدار تلخ کرد. باید تمام جوانب این طرح بررسی شود. برای همین بهتر است همه ذی‌نفعان طرح سهام عدالت خواسته‌های خودشان را در جهت بهتر اجرایی شدن این طرح بیان کنند. در این صورت سپرده‌گذاری هم می‌تواند خواسته‌های این گروه را در نرم‌افزار معاملاتی سهام عدالت لحاظ کند.
جناب سلطانی‌نژاد به نظر شما زیرساختهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بازار سرمایه کشور ما ظرفیت صدور کد سهامداری برای جمعیت ۴۵ میلیون‌نفری سهامداران عدالت را دارد؟
کدی که برای سهامداران عدالت صادر می‌شود با کد سهامدارای تفاوت دارد و صرفاً ثبت اطلاعات است. البته مواجهه با جامعه‌ای ۴۵ میلیون‌نفری و ارائه خدماتی مثل درخواست فروش سهام، اصلاح مشخصات و انتقال قهری با توجه به اینکه بخشی از این سهامداران فوت کرده‌اند، سخت است و نیازمند تمهیداتی است که به طور قطع زمان‌بر است. سپرده‌گذاری مرکزی همه اطلاعات سهامداری این جامعه را ثبت می‌کند اما انتقال‌ها و تغییرات قرار است از طریق تعاونی‌های استانی انجام شود. به این ترتیب درخواست فروش یا تغییر مشخصات یا انتقال قهری در صورت فوت، در سیستم سپرده‌گذاری مرکزی ثبت می‌شود اما دسترسی از طریق تعاونی‌های استانی انجام می‌شود و هر استانی به سیستم مرکزی سپرده‌گذاری متصل است.
با توجه به این توضیحات، کدی که برای سهامداران عدالت صادر می‌شود آنها را جزو جامعه سهامدار کشور که در بازار سرمایه هستند نمی‌کند، چرا که با آن کدها نمی‌توان سهامی غیر از سهام عدالت را معامله کرد. پس اینکه می‌گویند امکان معامله سهام عدالت باعث می‌شود که ۴۵ میلیون سهامدار تازه وارد بازار سهام شوند در عمل درست نیست؟
ببینید در هیچ کجای دنیا سیستمی وجود ندارد که بتواند در مدت زمان کوتاهی حجم انبوهی از اطلاعات را دریافت و کد سهامداری صادر کند. به این ترتیب منطقی است که این دو سیستم از یکدیگر جدا باشند و برای سهامداران بورس و فرابورس و سهامداران برگه‌های عدالت دو نوع کد از طریق دو نرم‌افزار جداگانه صادر شود چرا که سیستم فعلی بازار سرمایه توانایی صدور کد برای ۴۵ میلیون سهامدار را ندارد. البته این دو سیستم می‌توانند با یکدیگر تعامل داشته باشند اما مجزا هستند. از لحاظ اینکه می‌گویید به جامعه سهامداری بازار سرمایه افزوده نمی‌شود هم باید گفت از جهت آماری کد سهامداری صادر نمی‌شود اما در سیستم مربوط به سهام عدالت عددی برای شناسایی هر سهامدار تعریف خواهد شد که این شناسه منحصر به فرد است. در این شرایط تعداد سهامدار افزایش پیدا خواهد کرد اما تعداد کدها افزایش نخواهد یافت چرا که کد سهامداران عدالت با کد سهامداری بورس کاملاً متفاوت است.
با توجه به اینکه با صدور کد برای سهامداران عدالت و پذیرش شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی، این سهامداران می‌توانند دارایی‌های خود را در فرابورس برای تبدیل به پول نقد عرضه کنند، به نظر شما فرابورس کشش پذیرش حجم بالایی از عرضه‌ها را دارد و تقاضایی برای پاسخگویی به فروشنده‌ها وجود دارد؟
در همه دنیا برای عرضه‌های سنگین از قبل برنامه‌ریزی و بازاریابی انجام می‌شود. در بازار کشور ما نیز باید سازوکاری فراهم شود که خریدار برای پاسخگویی به عرضه‌ها وارد بازار شود. بهترین راهکار برای جذب عرضه‌ها در بازار افشای اطلاعات شرکت‌هایی است که در سبد سهام عدالت حضور دارند تا میزان ارزندگی آنها ارزیابی شود. پس از آن باید فرآیندی برای بازاریابی طراحی شود تا سرمایه‌گذاران برای خرید سهام عدالتی که در بازار عرضه می‌شود، ترغیب شوند.
با توجه به اینکه سهامداران عدالت، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی می‌شوند، آیا برگه‌های سهام جدیدی برای آنها منتشر خواهد شد؟
خیر، با توجه به حجم بالای برگه‌های سهام عدالت، برگه‌های جدیدی صادر نمی‌شود، بلکه همان برگه‌های اولیه حفظ شده و در جریان خرید و فروش سهام، همان برگه‌ها جابه‌جا می‌شود.
نحوه شناسایی بخش وثیقه از بخش آزاد‌شده سهام عدالت برای فروش آن، به چه نحوی است و آیا سازوکاری برای مشخص کردن بخش وثیقه سهام طراحی شده است؟
در سیستمی که برای معاملات سهام عدالت در سپرده‌گذاری مرکزی در حال طراحی است دسترسی ذی‌نفعان نیز تعریف شده است. یکی از ذی‌نفعان سهام عدالت نهادی است که تعیین‌کننده میزان سهام وثیقه است. این نهاد ممکن است سازمان خصوصی‌سازی یا کانون تعاونی‌های سهام عدالت باشد. این موضوع یکی از تفاوت‌های سیستم نرم‌افزار سهام عدالت با نرم‌افزار معاملاتی بورس است. به این ترتیب که سیستم سهام عدالت ویژگی تنوع دسترسی دارد، مثل دسترسی به آزادسازی سهام وثیقه. چرا که سهام وثیقه و آزاد عدالت برای گروه‌های مختلف متفاوت است. برخی دهک‌ها بخش عمده‌ای از سهام‌شان آزاد شده و برخی سهامداران خودشان تمایل دارند با پرداخت ما‌به‌التفاوت، سهام خود را آزاد کنند. نرم‌افزار معاملاتی سهام عدالت ارائه تمام این خدمات را پیش‌بینی کرده است.
با توجه به وسعت طرح سهام عدالت و درگیر شدن جامعه‌ای بالغ بر ۴۵ میلیون نفر به نظر شما به عنوان مسوولی که زیرساختهای نرم‌افزاری این پروژه را در دست طراحی دارد، آیا آزادسازی معامله این سهام در مدت زمانی کوتاه به صورت عجولانه موفقیت‌آمیز خواهد بود؟ به نظر شما تصمیم‌های عجولانه برای این موضوع باعث دور شدن از هدف اصلی در این پروژه نخواهد شد؟
در هر صورت نباید فراموش کرد که سهام عدالت پروژه‌ای ملی و بزرگ است که باید برای اجرای موفق آن دقت و بررسی‌های لازم را انجام داد. من به مسوولان این حوزه توصیه می‌کنم در ایجاد امکان برای معامله سهام عدالت عجله نکنند و با توجه به اینکه با آزادسازی این سهام، با حجم انبوهی از تقاضا مواجه خواهیم شد، در قدم اول تمهیدات لازم را برای پاسخگویی به تقاضاها بیندیشند. آزادسازی معاملات سهام عدالت دقیقاً زمانی است که مردم می‌خواهند ثمره سهام عدالت را بچشند پس نباید با اجرای عجولانه در زمانی کوتاه، طعم آن را برای سهامدار تلخ کرد. باید تمام جوانب این طرح بررسی شود. برای همین بهتر است همه ذی‌نفعان طرح سهام عدالت خواسته‌های خودشان را در جهت بهتر اجرایی شدن این طرح بیان کنند. در این صورت سپرده‌گذاری هم می‌تواند خواسته‌های این گروه را در نرم‌افزار معاملاتی سهام عدالت لحاظ کند.
دیدگاه تان را بنویسید