بمب بی‌اعتمادی

مرتضی مرادی: مردم نسبت به شرایط اقتصادی واکنش نشان می‌دهند و تا یک جایی شرایط بد اقتصادی را تحمل می‌کنند. به عبارت دیگر مردم آستانه تحمل دارند و این آستانه تحمل در کشورهای مختلف متفاوت است. دولت‌ها بدون در نظر گرفتن اینکه مردم نسبت به شرایط اقتصادی متفاوت در شرایط و زمان‌های مختلف چگونه واکنش نشان می‌دهند نمی‌توانند دست به سیاستگذاری اقتصادی بزنند و بی‌توجهی به این مساله یک اشتباه بزرگ است. اینکه مردم تا چقدر می‌توانند و می‌خواهند که مثلاً رکود یا بیکاری یا تورم را تحمل کنند و پشت سیاست‌های دولت باشند مساله‌ای بسیار مهم است. برای مثال پوتین در روسیه از اعتماد مردم استفاده کرد و با انتقال فشار بیشتر به مردم مانع از این شد که تحریم‌های آمریکا و اروپا روسیه را وارد بحران کند. در حالی که اردوغان در دوره‌ای از سال 2018 از اعتماد مردم نسبت به دولتش برخوردار نبود و عمده مردم درست برعکس آنچه او می‌خواست عمل می‌کردند و اقتصاد نسبت به سیاست‌های او واکنش معکوس نشان می‌داد. بسیاری از تئوری‌های اقتصاد کلان مدرن به این موضوع می‌پردازند که آیا دولت‌ها باید مردم را گول بزنند یا نه، اینکه آیا دولت‌ها و بانک مرکزی می‌تواند در سیاستگذاری اقتصادی خلاف وعده خود عمل کند و انتظار داشته باشد مردم متوجه نشوند یا خیر؟ مردم از دولت‌ها باهوش‌تر هستند و اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت دولت بتواند سر مردم شیره بمالد اما این کار به قیمت از بین رفتن اعتماد مردم خواهد بود و اگر مردم اعتماد خود را به دولت از دست بدهند در برابر دولت و سیاست‌های آن قرار خواهند گرفت.