رایزنی با ژرمن‌ها

در حالی مقامات صنعتی ایران، کشور آلمان را به عنوان کشوری که بیشترین میزان همکاری را در شرایط سخت تحریم با ایران داشته، معرفی می‌کنند که مقامات صنعتی آلمان نیز ایران را به عنوان کشوری که به هیچ‌وجه در معادلات بین‌المللی نمی‌توان آن را نادیده گرفت، توصیف می‌کنند. همین دیدگاه منجر به این شده که بعد از ورود هیات‌های تجاری مختلف به ایران در سال گذشته، در سال جاری مقامات صنعتی کشور در سفری به آلمان، با مدیران شرکت‌های بزرگ اقتصادی و صنعتی این کشور دیدار و مذاکره و آنها را برای سرمایه‌گذاری در ایران ترغیب کنند.

بعد از توافقنامه هسته‌ای ژنو در سال گذشته، شرکت‌های اروپایی (از جمله آلمانی، فرانسوی، سوئدی، ایتالیایی، ایرلندی، انگلیسی و اتریشی) رقابت سختی را برای توسعه روابط صنعتی و تجاری با ایران آغاز کردند. در این میان، افزایش مبادلات صنعتی و تجاری در حالی مورد تاکید هر دو بخش دولتی و خصوصی کشور قرار گرفته که از 30 دی‌ماه (20 ژانویه) سال گذشته، تعلیق غنی‌سازی 20‌درصدی اورانیوم در برابر تعلیق و رفع برخی از تحریم‌ها شروع شد و دور جدیدی از تعامل در حوزه صنعتی و تجاری با شرکت‌های خارجی کلید خورد.

زمینه‌سازی برای افزایش مبادلات صنعتی و تجاری و جذب سرمایه‌گذاری خارجی از سال گذشته با ورود هیات‌های تجاری از کشورهای مختلف و دیدار آنها با مقامات دولتی و فعالان بخش خصوصی کشور شروع شد. حال در جدیدترین اقدام در سال جاری، وزیر صنعت، معدن و تجارت به همراه جمعی از فعالان اقتصادی، صنعتی و تجاری با دعوت انجمن «نموف» متشکل از روسای شرکت‌های اقتصادی و صنعتی و موسسات مالی و اقتصادی آلمان، به این کشور سفر کرد. هدف از این سفر علاوه بر شرکت در کنفرانس بزرگ اقتصادی ایران-‌آلمان، بررسی نحوه گسترش تعاملات اقتصادی، تولیدی و تجاری با بخش خصوصی آلمان، جلب و جذب سرمایه‌های بخش خصوصی آلمان و دیدار با اعضای اتحادیه بازرگانان این کشور بوده است.

کشور آلمان یکی از چهار قدرت اقتصادی جهان است که به اعتقاد برخی از کارشناسان باید توسعه روابط صنعتی و تجاری ایران با این کشور در دستور کار قرار گیرد. بر اساس آخرین آماری که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شده سقف مبادلات تجاری ایران-آلمان در شرایط تحریم‌های اقتصادی علیه ایران به کمتر از سه میلیارد دلار در سال نرسیده است؛ اما هدف‌گذاری مسوولان بر این است که این سطح مبادلات تا سقف حدود هشت میلیارد یورو در سال‌های آینده افزایش یابد.

در حال حاضر کشور آلمان یکی از اصلی‌ترین کشورهای صنعتی و چهارمین قدرت اقتصادی جهان به شمار می‌رود و در سال‌های اخیر در زمینه صنعتی به رشد قابل توجهی دست یافته که سبب شده است در عرصه‌های رقابتی به پیشرفتی قابل ملاحظه دست یابد.

مهم‌ترین بعد فعالیت‌های اقتصادی آلمان به صورت سنتی صنعت بوده است. کشور آلمان بیش از 49 هزار کارخانه دارد که جمعیتی معادل 4/6 میلیون نفر در آن مشغول به کار هستند. ۹۸ درصد از کارخانه‌های آلمانی متکی به صنایع کوچک و متوسط (SME) هستند که از 500 پرسنل کمتر برخوردارند. ‌

در کنار توسعه صنعتی، ارائه‌دهندگان بخش‌های خدماتی نیز نقش برجسته‌ای در این کشور ایفا می‌کنند و این موجب شده است که این بخش‌ها به جزیی از صنعت تبدیل شوند. قدیمی‌ترین و اختصاصی‌ترین هسته زندگی اقتصادی کشور آلمان را می‌توان تجارت صنایع دستی دانست. کشور آلمان با دارا بودن بیش از ۸۶۳ هزار حرفه، به عنوان یکی از متنوع‌ترین بخش‌های اقتصادی شناخته شده است و از این مقدار ۱۴ درصد به تجارت صنایع دستی می‌پردازند و به همین دلیل و با متنوع بودن زمینه‌های صنعت، کشور آلمان از جهات مختلفی تبدیل به پیشرو صنعتی در جهان شده است. همچنین کشور آلمان به عنوان یکی از اصلی‌ترین تولیدکنندگان اتومبیل جهان بخش عمده‌ای از وسایل نقلیه دنیا را تولید می‌کند. این در حالی است که تولید گیاهی و ماشین‌آلات گوناگون آلمان یکی از فرآوری‌های صنعتی این کشور به شمار می‌رود که از اهمیت چشمگیری برخوردار است. این کشور همچنین با نوآوری انرژی‌های مختلفی چون اطلاعات تکنولوژی و بیوتکنولوژی در بین کشورهای صنعتی جهان سرآمد است.

آلمان به عنوان منطقه‌ای برای برگزاری نمایشگاه‌های تجاری و ارائه سرویس‌های خدماتی در جهان نیز به شمار می‌رود. بنابراین از لحاظ میزبانی نمایشگاه‌های تجاری، آلمان را می‌توان در رتبه اول قرار داد؛ چرا که در حدود دو‌سوم نمایشگاه‌های بخش‌های تجاری خصوصی در کشور آلمان برگزار می‌شود که در میان آنها می‌توان از نمایشگاه کتاب فرانکفورت، نمایشگاه صنعتی هانوفر، نمایشگاه بین‌المللی موتور در فرانکفورت و‌... نام برد.

حال در کنفرانس بزرگ اقتصادی ایران-آلمان که 19 فروردین‌ماه (8 آوریل) امسال با حضور 300 نفر از مدیران اقتصادی و روسای شرکت‌های اقتصادی و صنعتی آلمانی و تعدادی از شرکت‌های ایرانی برگزار شد، فرصتی به وجود آمد تا مقامات صنعتی ایران با مقامات اقتصادی آلمان دیدار کنند و برای توسعه روابط دو کشور وارد مذاکره شوند. در این دیدار وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران به صاحبان صنایع در آلمان و شرکت‌های تولیدی و اقتصادی این کشور توصیه کرد که از شرایط ایجاد‌شده بعد از توافق هسته‌ای ژنو استفاده کرده و فرصت حضور در بازار ایران را از دست ندهند.

محمدرضا نعمت‌زاده همچنین در جریان بازدید از نمایشگاه صنعتی ‌هانوفر به عنوان یکی از شاخص‌ترین نمایشگاه‌های صنعتی جهان، شرکت‌های آلمانی را به سرمایه‌گذاری هرچه بیشتر در اقتصاد ایران و تجارت با ایران تشویق کرد. موقعیت کم‌نظیر ژئوپولتیک و ژئواکونومیک ایران (داشتن نخستین منابع گاز و چهارمین کشور دارنده منابع نفت جهان)، نیروی انسانی تحصیل‌کرده، صنایع پتروشیمی، صنایع معدنی و زیرساخت‌های اقتصادی قوی و فضای سیاسی مثبت ایجاد‌شده بعد از توافقنامه ژنو از جمله فرصت‌هایی است که بر اساس آن وزیر صنعت، معدن و تجارت به آلمانی‌ها توصیه کرد، از این فرصت‌ها استفاده کنند.

به گفته وی، ایران در منطقه‌ای واقع شده که بازار مصرفی 400 میلیون نفری را دربرمی‌گیرد و به همین دلیل برای کشورهای اروپایی از اهمیت کم‌نظیری برخوردار است.

حاشیه‌های سفر آلمان

سفر نوروزی وزیر صنعت، معدن و تجارت به آلمان با حاشیه‌های زیادی همراه شده است، عده‌ای وضعیت جسمی محمدرضا نعمت‌زاده را نامناسب اعلام کرده‌اند و بهانه سفر به آلمان را عمل جراحی مطرح می‌کنند و برخی رسانه‌های مکتوب هم گفته‌اند به دلیل کهولت سن و بیماری نعمت‌زاده، برکناری او تقویت شده است. در این میان اگر‌چه حواشی پیرامون نعمت‌زاده همچنان ادامه‌دار است اما مدیرکل روابط عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت در یک گفت‌و‌گوی رسمی با اعلام اینکه وضعیت جسمی وزیر مطلوب است، تاکید می‌کند سفر آلمان کاری بود و به هیچ عنوان اخبار بیماری وزیر صحت ندارد. محمدرضا غفوری از این نکته هم غفلت نمی‌کند که وزیر پیش از سفر به آلمان قصد جراحی جزیی را روی گوش خود داشت اما معتقد است «همایش اقتصادی ایران و آلمان» بهانه‌ای شد تا وزیر پیش از برگزاری همایش در ایام نوروز به آلمان سفر کند و جراحی خود را انجام دهد. از دیگر سو بر اساس گزارش جام‌جم آنلاین، محمدرضا نعمت‌زاده در روز شنبه (23 فروردین ماه) در دیدار با معاونان و مدیران وزارتخانه دلیل سفر خود به آلمان را عمل انجام پیچیده گوش اعلام کرده است. حتی این گزارش در ادامه به گفته‌ای از وزیر نیز اشاره می‌کند که نعمت‌زاده در این جلسه گفته تکنولوژی این عمل حدود 80 سال آینده به ایران خواهد رسید. اما با همه این اوصاف حاشیه‌های سفر آلمان وزیر در حالی دنبال می‌شود که بحث‌هایی در مورد احتمال خروج او از وزارتخانه و انتخاب یک شخص جدید به عنوان وزیر مطرح است.