فرار به جلو کاندیداها

با نزدیک شدن به برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری یازدهم همه‌روزه شاهد ورود نامزد جدیدی برای ورود به گود انتخابات هستیم. از هر جریان عملاً چندین نامزد اعلام حضور کرده‌اند. تمامی این کاندیداهایی که قصد ورود به عرصه رقابت ریاست‌جمهوری را دارند، در یک نقطه یعنی انتقاد به دولت فعلی به خصوص سیاست‌های اقتصادی دولت نهم و دهم و بعضاً رفتارهای پرحاشیه دولت و نزدیکانش مشترک هستند. البته این امر مربوط به این دور از انتخابات و یا این گروه از کاندیداها نیست و در هر دوره از انتخابات به خصوص انتخابات ریاست‌جمهوری با این دست از مسائل رو‌به‌رو بوده‌ایم چرا که نامزدها در پی آن هستند که خود را مبری از تمامی نواقص موجود در جامعه نشان دهند و مدعی شوند با رئیس‌جمهور شدن‌شان تمامی مشکلات حاضر در جامعه رفع ‌و ‌رجوع شده در طرفه‌العینی مدینه فاضله محقق می‌شود. در این بین طبیعی است که کاندیداهای مختلف از جریانات سیاسی متعدد با بیان شعارها و طرح برنامه‌هایی کلی و بدون تبیین راهکار تحقق این اهداف و برنامه‌ها، در عرصه انتخابات حاضر شوند. مهم‌ترین نقصان در این میان البته نبود اعلام برنامه‌هایی در خصوص راهبردهای اقتصادی و برنامه‌های اجرایی و عملی در راستای بهبود وضعیت اقتصادی کشور است. در این دوره نیز با مرور مطبوعات کشور می‌توانم با ضرس قاطع بیان کنم که این دست از برنامه‌ها و راهبردها از جانب هیچ یک از کاندیداهای فعلی نیز مطرح نشده ‌است. هر آنچه به گوش می‌رسد، تنها شعارهای گوش‌نواز است. همه کاندیداها از لزوم کاهش تورم و افزایش سطح رفاه عمومی می‌گویند، اما با کدام برنامه اقتصادی و بر اساس کدام روش‌های استراتژیک اجرایی؟ الله اعلم! در این بین و با این کوتاهی کاندیداها که از بی‌توجهی و یا عدم توانمندی منشا می‌گیرد، وظیفه مردم بسیار سنگین‌تر است.
همان‌طور که اشاره شد عدم ارائه برنامه‌های راهبردی اقتصادی برای بهبود وضعیت اقتصادی فعلی از مهم‌ترین کمبودهای فعلی در خصوص مقوله انتخابات است. این در حالی است که طی ۱۰ دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در طول ۳۳ سال انقلاب اسلامی همواره بر لزوم «برنامه‌محوری» به جای «شخص‌محوری» در انتخاب رئیس قوه‌مجریه کشور تاکید شده است ولی با کمال تاسف هر دوره شاهد آن هستیم که حتی نامزدهای ریاست‌جمهوری هم تمایل چندانی به این مساله ندارند و ترجیح می‌دهند با دست گذاشتن بر نقاط ضعف دولت فعلی و دولت‌های گذشته جامعه را به تغییرات جدی در رویه‌های قبلی امیدوار کنند و از سر دادن شعارهای زیبا گرچه ناشدنی دریغ نورزند چرا که متاسفانه تنها رای آوردن مهم است و لاغیر. تداوم و گسترش این رویه در جریان انتخابات یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری که در شرایطی حساس و خطیر برگزار می‌شود می‌تواند پیامدهای ناگوار و تاسف‌بار بیشتری داشته باشد. این نگرانی در حوزه اقتصادی که بی‌تردید طی سال‌های اخیر و همین‌طور پیش رو روزهای پرفراز‌ و ‌نشیبی را از سر گذرانده و همچنان نیز در پیش خواهد داشت بیش از سایر بخش‌ها وجود دارد. چرا که عملکرد اقتصادی دولت در دوره نهم و دهم از جمله مواردی است که اظهارنظرهای به شدت متفاوت و متناقضی در مورد آن صورت می‌گیرد و به تبع همین مرزبندی‌ها ادامه رویه‌های چهار سال گذشته گاهی به شدت زیانبار و گاه کاملاً ضروری و لازم توصیف و ارزیابی می‌شود.
از این رو لازم به نظر می‌رسد نامزدهای ریاست‌جمهوری هر چه سریع‌تر و دقیق‌تر برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی خود را به جامعه ارائه کنند تا صاحبان رای با بررسی و مقایسه این برنامه‌ها نامزد مورد نظر خود را در بخش اقتصادی انتخاب کنند، ولی از آنجا که چنین اقدامی تا لحظه حاضر از سوی هیچ یک از داوطلبان فعلی صورت نگرفته و فرصت باقیمانده تا زمان ثبت نام انتخابات ریاست‌جمهوری نیز به سرعت رو به اتمام است، نگرانی‌های جدی در این خصوص وجود دارد. می‌توان این نگرانی‌ها را به این صورت فهرست کرد. نخست آنکه هر کدام از این کاندیداها زمانی که رئیس‌جمهور شوند هیچ برنامه راهبردی برای حل مشکلات اقتصادی کشور و مدیریت وضعیت نابسامان اقتصادی موجود نداشته‌اند. آنها تا دیروز سخت مشغول تبلیغ بوده و به هیچ عنوان تمرکز نکرده‌اند که به راستی اگر به مقام ریاست‌جمهوری رسیدند بر اساس کدام استراتژی به دنبال کاهش تورم خواهند رفت. آنان در ادامه و با توجه به نبود برنامه‌ای مدون زیرکانه از پاسخگویی به ملت نیز شانه خالی خواهند کرد. این در حالی است که ملت ایران همانند هر مردم دیگری حق دارند با دیدگاه‌های کاربردی اقتصادی کاندیداهای انتخابات خود آشنا شوند و انتخاب نهایی را بر اساس مجموعه ‌شناختی که پیدا کرده‌اند، انجام دهند. درثانی اینکه تمامی کاندیداهای ریاست‌جمهوری مرتب از تورم گله کنند و دولت دهم را بابت توزیع بی‌منطق و تبلیغاتی یارانه مقصر بدانند، بیشتر نوعی فرار به جلو به شمار می‌رود، آنان باید اعلام کنند هنگام تصویب و یا اجرای این طرح چه موضعی داشتند و چه راهکاری برای اصلاح و یا تغییر این طرح دارند. همچنین کاندیداهای ریاست‌جمهوری باید اهداف و برنامه‌های خود را در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و به ویژه اقتصادی اعلام کنند و راه‌های تحقق این اهداف را مشخص سازند. بدون این اقدامات انتخاب از جانب مردم تنها یک انتخاب کورکورانه بوده و به طور مسلم در سال آینده حماسه اقتصادی نیز قابل تحقق نخواهد بود.
جای تاسف بسیار است که باید تاکید کرد از بین کاندیداهای فعلی موجود در کشور هیچ یک، برنامه راهبردی اقتصادی ندارند و از این حیث نقص بسیار بزرگ و جدی احساس می‌شود. نحوه پرداخت یارانه به مردم و مقدار آن، تنها یکی از مسائل اقتصادی جامعه است و مباحث مهمی مانند مهار تورم، کاهش نرخ بیکاری، ساماندهی واردات و صادرات در راستای تنظیم بازار و تامین معیشت مردم از مسائل مهم اقتصادی کشور است که داوطلبان ریاست‌جمهوری یازدهم باید برای این موارد برنامه مشخص و قابل اجرا ارائه کنند.
امسال که «سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی» نامگذاری شده‌ است ایجاب می‌کند تا مردم حماسه‌ساز ایران اسلامی، جدی‌ترین و پرشورترین انتخابات ریاست‌جمهوری را رقم زده و یک‌بار دیگر اقتدار ملت ایران را به اثبات رسانند اما به راستی انتخاب اصلح باید بر اساس چه منطقی صورت گیرد. در کشور امروز بحث مهم، هدفمندی یارانه است و مردم حق دارند به طور دقیق و جزیی بدانند که هر یک از کاندیداهای موجود در صورت انتخاب از جانب مردم در خصوص یارانه نقدی و قیمت حامل‌های انرژی به دنبال چه نوع رفتاری است. کاندیداهای موجود نیز متاسفانه هیچ کدام برنامه مدون اقتصادی ندارند و این مساله در آینده مشکلات جدی به همراه خواهد داشت. از این حیث و با توجه به این نقص رسالت مردم در این برهه از زمان بسیار از قبل سنگین‌تر خواهد شد. مردم باید مثل همیشه هوشیار باشند و در بازی شعارها و وعده‌های کاندیداهایی که تنها شعار می‌دهند، نیفتند. کاندیداهای موجود نه برنامه مدون اقتصادی همراه با جزییات برای تغییر دارند و نه تیم‌های اجرایی قوی برای خود انتخاب کرده‌اند و باید دقت داشته باشند که زمان بسیار تنگ است. از این حیث مردم باید با هوشیاری برای ممانعت از تکرار برخی از تجربیات تلخ، در فرآیند رای دادن به کسانی رای دهند که می‌دانند این افراد دارای تیم‌های اجرایی قابل قبول و برنامه‌های مدون و کاربردی اقتصادی برای مدیریت کشور هستند و از نگاه آنها به مقولات مهمی همچون تحریم‌ها و هدفمندی یارانه‌ها در مدیریت کشور مطلع باشند. در غیر این صورت لطفاً مردم رای ندهند.