محمد یونس؛ بانکدار فقرا

از بین بردن فقر، آرمانی است که طی دوره‌های گوناگون تاریخی انسان‌های زیادی در مورد آن نظریه‌پردازی کرده‌اند. نظریه‌هایی که گاهی در قالب الگوهای جامعه‌شناختی، گاهی در قالب الگوهای سیاسی و گاهی نیز در قالب الگوهای اقتصادی مطرح شده‌اند. اما این همه نظریات جامه عمل به خود نپوشانده‌اند، یا شاید بهتر باشد بگوییم تعداد معدودی از این نظریات به مرحله اجرا رسیده‌اند. محمد یونس، اقتصاددان بنگلادشی با تاسیس بانک گرامین در قرن بیستم، تلاش کرد تا به نوبه خود به جنگ علیه فقر بپردازد. تلاشی که به ارائه دو مفهوم کلیدی اعتباردهی خرد (Micro credit) و مالیه خرد (Mirco finance) انجامید. هم‌اینک و با گذشت حدود سه‌دهه از زمان تاسیس نخستین بانک فقرا در اوایل دهه 1980 میلادی، شمار زیادی از این‌گونه در سرتاسر جهان تاسیس شده و به فعالیت مشغولند. برخی مدعی دستاوردهای شگفت‌انگیز این بانک‌ها در مبارزه علیه فقر هستند و برخی نیز در نقطه مقابل این دیدگاه قرار دارند و معتقدند تاسیس چنین بانک‌هایی به فقر بیشتر دامن زده است. در این پرونده ضمن بررسی نسبتاً جامع ابعاد گوناگون این پدیده، با موسس نخستین بانک برای فقرا - دکتر محمد یونس- نیز گفت‌وگویی اختصاصی انجام داده‌ایم.