آنفلوآنزای ارزی

مجید حیدری: پاییز، فصل خطرناکی برای بیماری‌های واگیردار مانند آنفلوآنزاست و به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند که برای افراد خطرناک نیاز است که از واکسن یا داروهای موثر استفاده کنند. اما فصل پاییز برای ارز نیز یک فصل خطرناک محسوب می‌شود. باوری که به‌طور سنتی در بازار وجود دارد که در ماه سوم پاییز تقاضا افزایش پیدا می‌کند. بخشی از این انتظار ناشی از آن است که معامله‌گران تصور می‌کنند تجار برای انجام کارهای مربوط به واردات خود و ارز مورد نیاز برای آن در آذرماه بیشتر از ماه‌های دیگر سال تلاش می‌کنند. چراکه به دنبال آن هستند که فرآیند واردات به صورتی انجام شود که کالا برای نزدیکی عید آماده عرضه در بازار باشد. در واقع از نگاه گروهی از فعالان، بازار ارز داخلی در آذرماه با یک تقاضای تجاری تازه مواجه است. در کنار این، گروهی از معامله‌گران عنوان می‌کنند که از اواسط آذرماه تا اوایل دی‌ماه، تقاضای شرکت‌های تجاری ایرانی برای تسویه‌حساب‌های دلاری بالا می‌رود. در واقع به واسطه پایان سال میلادی، برخی شرکت‌ها تلاش می‌کنند دلار مورد نیاز برای تسویه‌های سالانه را تهیه کنند. علاوه بر این یک تقاضا برای سفرهای خارجی نیز در این بازار وجود دارد که به طور سنتی به آن تقاضای ژانویه گفته می‌شود. این موضوع باعث شده که سطح تقاضا همواره در بازار ارز در ماه سوم افزایش یابد، اگر این تقاضا با عرضه سیاستگذار یا صادرکنندگان غیرنفتی همراه شود، باعث می‌شود که سطح قیمتی در محدوده مدنظر بانک مرکزی نوسان کند، اما از سوی دیگر، اگر این عرضه به موقع در بازار صورت نگیرد، سطح قیمت‌ها افزایش می‌یابد، اگر نوسان قیمت دلار از یک محدوده خارج شود، باید شاهد ورود غریبه‌ها به بازار ارز باشیم. غریبه از این جهت که این افراد نیازی به خرید و فروش ارز به طور طبیعی ندارند، اما وقتی که افزایش نرخ ارز را مشاهده می‌کنند به دلیل اینکه از شوک‌های قیمتی مصون باشند، وارد بازار ارز می‌شوند و به نوعی یک تقاضای جدید ارزی ایجاد می‌کنند. این موضوعات در شرایطی که وضعیت سیاستی و اجتماعی در شرایط پایداری قرار داشته باشد، شاید اثر قابل توجهی در جابه‌جایی کانال‌های قیمتی نداشته باشد، اما در شرایطی که ابهامات و داده‌های نامعلوم در وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور بالا باشد، نوسانات نرخ ارز نیز قوت می‌یابد. در این شرایط سیاستگذار ارزی باید به دنبال راهکاری باشد که میزان نوسانات کاهش یابد، آنچه در هفته‌های گذشته بیشتر از سوی سیاستگذار تاکید شده بیشتر دو نکته بوده است: بازار ارز مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری نیست و نوسانات نرخ ارز پایدار نخواهد بود. اما روندهای گذشته نشان می‌دهد که این موضوع مورد تاکید بانک مرکزی همواره برقرار نبوده است. در این شرایط موضوع مورد توجه باید این باشد که نباید تثبیت نرخ ارز فدای ثبات نرخ ارز شود. تجربه نشان می‌دهد که تمرکز بر روی یک نرخ نمی‌تواند در بلندمدت، کاهش نوسان نرخ ارز را تضمین کند، در نتیجه تکانه‌های تورمی در بازار ارز تخلیه خواهد شد، اما مهم نوع تخلیه شدن آن است.