عصر بنی‌صدر

هواداران دکتر محمد مصدق به دو جناح عمده تقسیم می‌شوند: اعم از مصدقی‌های راست و مصدقی‌های چپ. درباره مصدقی‌های راست باید گفت که جبهه ملی به عنوان معروف‌ترین سازمان سیاسی این نحله به حساب می‌آید که به لحاظ سیاسی، لیبرال دموکرات و به لحاظ اقتصادی در کنار دفاع از مالکیت خصوصی، از سوسیال‌دموکراسی اروپایی دفاع می‌کرد که در استانداردهای سیاسی دهه‌های 40، 50 و 60 که دهه‌های اوج گفتمان مارکسیستی بود، یک جریان راست محسوب می‌شد. همچنین مصدقی‌های چپ عبارت از طیفی از نیروهای مصدقی بودند که کاملاً تحت تاثیر گفتمان مارکسیستی قرار داشتند. نهضت خداپرستان سوسیالیست، جریان اصلی فعالان ملی مذهبی، حزب جاما، جنبش مسلمانان مبارز، جریان حسینیه ارشاد به رهبری علی شریعتی، بنیانگذاران سازمان مجاهدین خلق و... همگی از مصدقی‌های چپ بودند. یکی از چهره‌های معروف مصدقی چپ ابوالحسن بنی‌صدر است. بنی‌صدر در گفت‌وگویی که در کتاب اقتصاد پنجاه‌وهفتی‌ها منتشر شده تاکید می‌کند که از همان دوران دبیرستان تحت تاثیر دکتر محمد مصدق و نهضت ملی شدن نفت، سیاسی شده و پا به عرصه سیاست گذاشته است و خود را کاملاً یک مصدقی می‌دانست. از سوی دیگر، مرحوم بنی‌صدر، عمیقاً چپ و متاثر از جنبش مارکسیستی آن دوران بود. وی به حدی چپ بود که خود را چپ و مارکسیست‌ها را راست می‌دانست. او در این گفت‌وگو اظهار می‌کند: «اقتصاد سرمایه‌داری، ویرانگرترین نظام اقتصادی است که بشر تاکنون به خود دیده است. به گفته وی توسعه با الگوی سرمایه‌داری عملاً ناممکن است.»