مشاوران ملاک

مجید حیدری: آمارها نشان می‌دهد در سال 1379 میزان مشاوران املاک کشور حدود 19 هزار و 300 واحد بوده، این رقم در سال 1387 به رقم 69 هزار واحد ثبت شده است، همچنین این رقم تا سال 1397 به رشد 158 هزار و 220واحدی رسیده است. در نتیجه می‌توان عنوان کرد که طی یک دهه اخیر رشد مشاوران املاک به میزان 3 /2 برابر بوده است. اما آیا این افزایش بنگاه‌ها با افزایش کارایی برای اقتصاد همراه بوده است؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد تقریباً هر شغلی در ایران دارای یک صنف یا اتحادیه بوده و هر یک از این اتحادیه‌ها موظف به ارائه خدماتی مشخص به مشتریان خود است. اما نکته قابل توجه اینکه اتحادیه مشاوران املاک دارای کمیسیون‌های مختلف است و هر یک از این کمیسیون‌ها موظف به انجام برخی از وظایف این اتحادیه هستند. شاید کمتر کسی مطلع باشد که در صنف مشاوران املاک یک کمیسیون به عنوان «کمیسیون آموزش» وجود دارد. اتحادیه مشاوران املاک وظیفه دارد تا با همکاری سازمان‌های دولتی و غیردولتی یا به صورت مستقل تسهیلات لازم را برای آموزش‌های مورد نیاز افراد صنفی ارائه دهد. کمیسیون آموزشی برای افزایش سطح آگاهی و دانش عمومی اعضای صنف در رابطه با قوانین صنفی کشور دوره‌های آموزشی برگزار می‌کند. اتحادیه مشاوران املاک وظیفه دارد از طریق کمیسیون آموزش برای افزایش میزان اطلاعات و مهارت فنی افراد صنفی که صلاحیت فنی ندارند و همچنین برای بهبود کارایی آنها دوره‌های آموزشی لازم را برگزار کند. اما نقش این کمیسیون در تغییر رفتار مشاوران املاک طی سال‌های گذشته نامشخص بوده است. آن چیزی که در رفتار اکثر مشاوران املاک مشاهده می‌شود این است که بیشتر آنها به جای اینکه بر حق کمیسیون معاملات تمرکز داشته باشند، بر کسب سود از قیمت‌های معاملاتی تاکید می‌کنند. به عنوان مثال در  برخی معاملات با فروشنده یا خریدار تبانی می‌کنند که قیمت معاملات را در سطح مدنظر فروشنده یا خریدار تنظیم کنند و از این اختلاف قیمتی با سطح قیمت تعادلی کسب سود کنند، حتی در برخی موارد مشاوران املاک به خریداران و فروشندگان تبدیل می‌شوند و از طریق خرید و فروش، منافعی را کسب می‌کنند. این مسائل باعث شده که بسیاری از افراد در سال‌های اخیر، برای خرید و فروش از فضای مجازی بهره ببرند.

به این شکل که در وهله اول به دنبال پیدا کردن خریدار و فروشنده از طریق این برنامه‌ها باشند، یا اگر به دنبال معامله از طریق مشاوران املاک هستند، پیش از آن سطح قیمت‌ها را از طریق این برنامه‌ها دنبال می‌کنند. افزایش شفافیت، کاهش هزینه معاملات و تعدد موارد باعث شده که استفاده از فضای مجازی افزایش یابد، اما از سوی دیگر، این فضای مجازی نقش تسهیل‌گری برای به ثمر نشستن این موضوع را ندارد و شاید این موضوع باعث شده که مشاوران املاک هنوز در مقابله با فضای مجازی دست بالاتر را داشته باشند.