شناسه خبر : 15848 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

گزارش برجام چگونه به بیرون مجلس درز پیدا کرد

آینده مردان هسته‌ای

سفر حسن روحانی رئیس‌جمهوری به ترکیه و حاشیه‌های اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول در روزهای نخست هفته پیش به یکی از سوژه‌های اصلی مطبوعات ایران بدل شده بود. تصویر جدی حسن روحانی هنگام مصافحه با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه که در آن اعتراض ایران به بیانیه اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی کاملاً عیان بود نیز به صورت گسترده در مطبوعات و البته شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد. درباره اتفاقات این اجلاس تحلیل‌های متعددی در رسانه‌ها منتشر شد. «تابناک» در مطلبی با عنوان «چگونه سازمان «همکاری اسلامی» به «تفرقه اسلامی» تبدیل شد؟» در این باره نوشت: «...با وجود شعار اصلی اجلاس سازمان همکاری اسلامی، یعنی وحدت و همبستگی برای عدالت و صلح، در این اجلاس بیش از وحدت و صلح، شاهد تحرکاتی برای ایجاد اختلاف و شکاف در جهان اسلام و تقابل به جای ایجاد صلح بودیم. انتشار بیانیه ضد‌ایرانی اجلاس اخیر در سایت سازمان را باید در همین راستا ارزیابی کرد. به گزارش رسانه‌های مختلف داخلی و خارجی، رئیس‌جمهوری و هیات همراه ایرانی در اعتراض به احتمال قرائت بیانیه ضد‌ایرانی، در اجلاس اختتامیه سران سازمان همکاری شرکت نکردند؛ اما نکته مهم ماجرا آنجاست که متن نهایی اجلاس نه در نشست پایانی و اختتامیه، بلکه صرفاً در رسانه‌های وابسته به سعودی‌ها منتشر شد. روزنامه الوطن قطر در این باره نوشت: «با وجود آنکه نشست اختتامیه سران سازمان همکاری اسلامی در استانبول مستقیم از شبکه‌های ماهواره‌ای پوشش داده می‌شد، هیچ بیانیه پایانی قرائت نشد و شرکت‌کنندگان صرفاً با بالا بردن دست‌هایشان، موافقت مجدد خود با بیانیه استانبول را اعلام کردند.» لازم به ذکر است، مواردی که سعودی‌ها در بیانیه نهایی گنجانده و قصد نشان دادن حمایت اکثریت کشورهای عضو از آن را داشتند، از این قرار بود: محکومیت حمله به ساختمان سفارت و کنسولگری عربستان سعودی در ایران، رد اظهارات مقامات ایرانی به ویژه در زمینه اجرای احکام قضایی علیه افراد مرتکب جرائم تروریستی در عربستان سعودی و محکومیت دخالت‌های (ادعایی عربستان) ایران در امور داخلی بحرین، یمن، سوریه و سومالی، محکومیت (ادعای) حمایت ایران از تروریسم. به نظر می‌رسد ایران پس از برجام باید دیپلماسی خود را بیش از گذشته متوجه کشورهای منطقه کرده و با تدوین سیاستی کارآمد مانع از تاثیر دشمنان ایران بر روابط ایران و کشورهای اسلامی شود.
از دیگر رویدادهای مهم هفته پیش سفر فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اروپا به ایران و دیدار او با مقامات بلندپایه ایران بود. این سفر نیز به صورت ویژه مورد توجه رسانه‌های داخلی قرار گرفت.
بحث بودجه به ویژه اختصاص بودجه‌های هنگفت به برخی نهادهای فرهنگی کمتر شناخته‌شده در مجلس نیز در هفته پیش مورد توجه ویژه روزنامه‌ها قرار داشت. «شرق» در گزارشی مفصل به مصوبات مجلس در این زمینه پرداخت.

گزارش برجام چگونه به بیرون مجلس درز پیدا کرد
افشای یک سند محرمانه از سوی یکی از نمایندگان مجلس باز هم جنجال‌آفرین شد. این بار یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی در اقدامی غیراخلاقی گزارشی را که وزارت خارجه در خصوص موضوع برجام در اختیار این کمیسیون قرار داده بود در اختیار رسانه‌های منتقد برجام قرار داد. به گزارش «انتخاب» این اقدام غیر‌مسوولانه قبلاً نیز مسبوق به سابقه بوده به طوری که اظهارات محرمانه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و دیپلمات‌های ارشدی که برای ارائه گزارش مذاکرات هسته‌ای به کمیسیون امنیت ملی می‌رفتند به رسانه‌های خاص درز پیدا می‌کرد و دردسرهای فراوانی را به بار می‌آورد. رویداد اخیر اعتراض برخی اعضای کمیسیون امنیت ملی را هم در پی داشت. بر اساس این گزارش، حسین سبحانی‌نیا، نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ضمن آنکه گزارش وزارت امور خارجه از اجرای برجام را محرمانه عنوان کرد گفت درز متن این گزارش به خارج از کمیسیون و انتشار آن در یک رسانه موجب بی‌اعتمادی دستگاه دیپلماسی به مجلس شده است. این اقدام غیرمنطقی، غیراخلاقی و خلاف قانون بوده است. آن‌طور که گفته شده ظاهراً یک یا چند نماینده به صورت کاملاً حساب‌شده و بر‌خلاف مقررات اسناد محرمانه را در اختیار رسانه‌های خاص قرار می‌دهند تا خوراک لازم برای جنگ روانی بر ضد برجام قبل از ارزیابی مجلس مهیا باشد. شیوه‌ای که نماینده فاش‌کننده در پیش گرفته تا به گزارش دسترسی پیدا کند جلب اعتماد دبیران کمیسیون بوده اما ظاهراً این فرد که رابطه خوبی با برخی رسانه‌های منتقد دولت داشته پس از آنکه با مقاومت دبیران کمیسیون برای ندادن گزارش مواجه می‌شود به دروغ قسم می‌خورد که این گزارش را به جایی نمی‌دهد و آن را خبری نمی‌کند و تنها می‌خواهد از آن نسخه‌ای کپی بگیرد. جالب اینجاست که نماینده مذکور هنوز یک ساعت از زمان دریافت این گزارش نگذشته نیمی از متن گزارش محرمانه وزارت امور خارجه از اجرای برجام را در اختیار رسانه مورد نظر قرار داده تا منتشر شود.

جلیلی هم بود چاره‌ای جز توافق هسته‌ای نداشت
اظهار نظر سعید جلیلی مذاکره‌کننده پیشین هسته ایران و نامزد اصولگرایان رادیکال در انتخابات ریاست‌جمهوری پیشین درباره امضا نکردن برجام در صورت پیروزی در انتخابات در هفته پیش واکنش‌های زیادی به همراه داشت. غلامعلی جعفرزاده نماینده رشت در مجلس در این زمینه با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به سعید جلیلی نوشت: شما در آن شش سالی که دستاوردش برای ملت و مملکت چنان بود که همه دیدیم حتی یک بار در جایگاه پاسخگویی ننشستید تا نمایندگان مردم در مجلس و یا کارشناسان فن و یا اصحاب رسانه سوالات خود را درباره آنچه در مذاکرات می‌گذرد و آنچه هزینه می‌شود و آنچه به دست می‌آید از شما بپرسند. حالا چگونه است که وقتی افرادی از سوی ملت و با تشخیص مقام معظم رهبری جایگزین شما می‌شوند و سکان مذاکرات را در دست می‌گیرند، نه‌تنها امروز و بعد از پایان مذاکرات، بلکه حتی در کوران مذاکرات باید در مقابل واژه به واژه این مذاکرات به شما و دوستان‌تان توضیح دهند؟ البته که طرح این پرسش به معنای تخطئه وضعیت این دو سال نیست و ما این پرسشگری را حق مخالفان و منتقدان می‌دانیم. اما سوال اصلی این است که چرا این حق، در آن شش سال از صاحبانش دریغ شد؟
محمود سریع‌القلم استاد دانشگاه شهیدبهشتی نیز در این باره گفت: ...اگر در خرداد 92 سعید جلیلی رئیس‌جمهور می‌شد شاید دیگر دو سال منتظر نمی‌ماندیم تا توافق هسته‌ای امضا شود. این ادعا بر این اساس است که جلیلی هم باید با 90 میلیارد دلار معوقه بانکی روبه‌رو می‌شد و دولتی را در دست می‌گرفت که حدود 250 تا 300 هزار میلیارد تومان به بخش‌های مختلف بدهکار است و 90 درصد بودجه کشور را صرف هزینه‌های جاری می‌کند. تمام این مسائل سبب می‌شد که جلیلی راهی جز همان راهی که امروز روحانی پیموده است نداشته باشد زیرا کسی که در جایگاه ریاست جمهوری قرار می‌گیرد با واقعیت‌ها روبه‌رو می‌شود و از شعارها فاصله می‌گیرد. خبرگزاری ایلنا این خبر را منتشر کرده است.

توفان ظریف در شبکه‌های اجتماعی
«اجازه بدهید بایستم تا بهتر مرا ببینید» این جمله بخش ابتدایی ویدئویی از محمدجواد ظریف است که این روزها در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود. او قصد دارد درباره برنامه موشکی ایران توضیحاتی بیان کند. ظریف در دفاع از ارتقای توان موشکی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران به دوران تلخ جنگ برمی‌گردد و از زمانی می‌گوید که مسوولان ایرانی، کشور به کشور می‌رفتند و به گفته وزیر «التماس» یک موشک می‌کردند و نگاه دنیا به این درخواست کاملاً بی‌تفاوت بود. لحن حماسی ظریف در این ویدئو تا پایان دنبال می‌شود. به حدی که در آخر حضار با تشویق او را تا صندلی‌اش همراهی می‌کنند. ظریف در ادامه با تاکید می‌گوید ایران هرگز از موشک‌های خود استفاده نمی‌کند، مگر برای دفاع از ملت.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در نشست مشترک با فدریکا موگرینی که به ایران سفر کرده بود در پاسخ به سوال خبرنگار «بی‌بی‌سی» گفت جمهوری اسلامی ایران با خاطره تلخ جنگ تحمیلی و حمایت دنیا از صدام حسین، مسوولیت حفاظت و دفاع از ملت ایران را بر عهده دارد. ایران با جمعیت و وسعتی به مراتب بیشتر از کشورهای منطقه، بودجه نظامی بسیار کمتری از عربستان و کشورهای همسایه صرف امور نظامی و تسلیحاتی می‌کند. در حالی که همسایگان ایران جمعیت کمتر و وسعت کوچک‌تری در مقایسه با ایران دارند.

واکنش به دلواپسی جدید منتقدان دولت
ولی‌الله سیف رئیس‌کل بانک مرکزی ایران در مخیله‌اش نیز نمی‌گنجید که حدود یک هفته به تیتر نخست روزنامه‌های سیاسی دو جناح کشور تبدیل شود. ولی‌الله سیف هفته پیش به آمریکا سفر کرده بود تا موانع اجرای برجام را در خاک آن کشور دنبال کند، اما در ایران رسانه‌های مخالف دولت از مجموعه سخنان او به دستاویزی رسیدند تا همچنان بر طبل مخالفت با برجام بکوبند و نتایج آن را ضعیف قلمداد کنند. به گزارش «شرق» این دستاویز زمانی ایجاد شد که سیف در اجلاس سالانه صندوق بین‌المللی پول اقدامات طرف مقابل در جریان اجرای برجام را در مقایسه با اقداماتی که ایران انجام داده، کافی ندانست. مخاطب اصلی او آمریکا و طرف‌های غربی بود. در این اظهارات سیف بنا داشت آمریکا را وادار به انجام تعهدات حداکثری خود کند.
«جوان»، «وطن امروز»، «کیهان» و چند رسانه دیگر منتقد دولت... در تیترهای یکسان از عبارت «تقریباً هیچ» به نقل از سیف درباره عملکرد قدرت‌های جهانی در پسابرجام استفاده کردند. «کیهان» پا را از این هم فراتر گذاشت و به استناد این سخنان خواهان تعطیلی برجام شد. این تیتر با توجه به روح کلی اظهارات سیف در ایالات متحده نشان از آن داشت که منتقدان دولت بدون توجه به زمان و مکان این اظهارات فقط خواهان دستیابی به واژه‌ای برای حمله به تیم هسته‌ای ایران بودند. اظهارات سیف تا روزهای پایانی هفته به مهم‌ترین نقطه جدال رسانه‌ها و چهره‌های دو جناح بدل شد.

آینده مردان هسته‌ای ایران
«فرهیختگان» در گزارشی خبر از تغییر در تیم معاونان وزیر امور خارجه داد. خبرنگار این روزنامه در این باره نوشت: «چند روز پیش مجید تخت‌روانچی را دیدم. او یکی از مردان پرونده هسته‌ای ایران بود و دیپلمات ارشدی که در کنار محمدجواد ظریف و سیدعباس عراقچی نقش‌آفرینی می‌کرد. از او درباره خبری که چند روز پیش از آن شنیده بودم سوال کردم. خندید و گذشت. نه رد کرد و نه جواب داد. چند روز پیش خبری به دستم رسید که قرار است مردان هسته‌ای ایران به یک ماموریت ویژه بروند. طبق آن خبر قرار است عراقچی به پاریس برود و سفیر ایران در فرانسه شود؛ مجید تخت‌روانچی به لندن برود و سفیر ایران در انگلستان شود؛ حمید بعیدی‌نژاد به توکیو برود و سفیر ایران در ژاپن شود. این خبر را با مجید تخت‌روانچی که او را در حاشیه نشست خبری خانم فدریکو موگرینی دیده بودم، در میان گذاشتم. او بی‌اینکه جوابی صریح به من بدهد، فقط گفت: «عجله دارم و نمی‌توانم به این پرسش تو جواب بدهم» و رفت. من البته این موضوع را با دو نفر دیگر در وزارت خارجه مطرح کردم. از جمله سخنگوی این وزارتخانه که او نیز جواب صریحی نداد و گفت: «فعلاً خبری نیست.» اما از قرار خبرهایی در راه است.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید