کنترل نامحسوس

یکی از مهم‌ترین رویدادهای هفته اخیر که البته تصویر مربوط به آن نیز چه بسیار در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد، اعلام موجودیت «پلیس نامحسوس امنیت اخلاقی» بود. روز دوشنبه هفته‌ای که گذشت، سردار ساجدی‌نیا، فرمانده انتظامی تهران بزرگ از آغاز به کار هفت هزار نیرو در بخش پلیس نامحسوس خبر داد. او که در مراسم آغاز به کار این نوع پلیس و در برابر نیروهای به صف شده این بخش سخن می‌گفت، توضیح داد: «با تشکیل پلیس نامحسوس امنیت اخلاقی از این پس با چهار جرم و هنجار‌شکنی از جمله مزاحمت نوامیس، کشف حجاب، آلودگی صوتی و رفتارهای پرخطر به صورت ویژه برخورد می‌شود بر این اساس همکاران ما به شکل نامحسوس این جرائم را در خودروها پیگیری می‌کنند و اجازه نخواهند داد برخی رانندگان و سرنشینان خودروها دست به اقدامات خلاف هنجار و اخلاقی بزنند.» او البته این را هم گفته است که این طرح ابتکار پلیس تهران بزرگ است و سایر مناطق و استان‌ها در استفاده از این راهکار و ایجاد پلیس نامحسوس امنیت اخلاقی مختارند.
از زمان انتشار این خبر، ابهامات و پرسش‌های بسیاری درباره کارکرد پلیس نامحسوس مطرح شده است. از جمله اینکه پلیس تهران بزرگ که دست به چنین ابتکاری زده است، چگونه قرار است از حقوق مردم در برابر سوءاستفاده‌های احتمالی افراد سودجو محافظت کند؟ آیا این پلیس‌ها که لباس رسمی پلیس را بر تن ندارند، دست کم دارای کارت شناسایی هستند؟ یا مردم به صرف اینکه افرادی خود را پلیس نامحسوس معرفی می‌کنند، باید به آنها تمکین کنند؟ پرسش دیگر این است که اساساً با وجود پلیس محسوس، پدید آوردن پلیس نامحسوس چه پیامی دارد؟
در این میان، رئیس‌جمهوری که همواره مخالفت خود را با برخوردهای قهری ابراز داشته، نسبت به این پدیده نیز بی‌تفاوت نبوده است. دکتر حسن روحانی، شامگاه سه‌شنبه که در سفر استانی به سمنان به سر می‌برد، در پاسخ به سوالی درباره راه‌اندازی گشت اخلاقی نامحسوس و واکنش دولت در برابر آن پاسخ داده است: «اولین وظیفه ما در قبال مردم احترام به شخصیت و جایگاه و کرامت مردم است. کرامت انسانی را خدا به انسان‌ها داده و این کرامت مقدم بر دین است. کرامت همه باید حفظ شود. ما مردم خوب و وظیفه شناسی داریم.»
او در ادامه می‌گوید: «همه ما باید در زمینه فرهنگی کار و تلاش و به گونه‌ای عمل کنیم که مساله‌‌ای که از طریق فرهنگی قابل حل است را از طرق دیگر حل نکنیم. ما طبق آیه قرآن باید دنبال موعظه حسنه و جدال احسن باشیم و بهترین و کوتاه‌ترین راه را باید انتخاب کنیم. دولت اقداماتی که در حد توان اجرایی‌اش باشد انجام خواهد داد.»