فناوری باروری

پس از آنکه لوئیس براون در جولای 1978 در منچستر متولد شد همسایگان والدینش از این شگفت‌زده بودند که اولین کودک آزمایشگاهی طبیعی بود و دو چشم، 10 انگشت دست و 10 انگشت پا داشت. با گذشت 45 سال از آن زمان، باروری آزمایشگاهی (IVF) به مهم‌ترین روش درمان ناباروری در سراسر جهان تبدیل شده است. حداقل 12 میلیون نفر در لوله‌های آزمایشگاهی تشکیل شده‌اند. یک نوزاد آزمایشگاهی تقریباً هر 45 ثانیه اولین نفس‌هایش را می‌گیرد. این نوزادان درست به همان اندازه دیگر نوزادان سالم و طبیعی هستند. اما از دید والدینشان که ماه‌ها یا سال‌ها درگیر ناباروری بوده‌اند آنها فقط یک معجزه به‌شمار می‌روند. در جهانی که از هر شش نفر یک نفر مبتلا به ناباروری است این‌گونه موفقیت‌ها جای شادمانی دارد. اما کمتر کسی درباره مشکلات IVF صحبت می‌کند. بیشتر دوره‌های درمان شکست می‌خورند. این امر زنان و زوج‌های تحت آزمایش را به چرخه رویاپردازی و افسردگی می‌کشاند و به صنعت باروری انگیزه می‌دهد تا امیدواری دروغین بفروشند. مشکل اصلی فقدان پیشرفت در درک سازوکارهای زیربنایی است که باروری را تعیین می‌کنند. اما بالاخره علم در حال پیشرفت‌های چشمگیر است و وعده‌های شیرین و ناراحتی کمتر را برای نسل‌های والدین آینده به ارمغان می‌آورد. با گذشت چند سال IVF توانایی بهتری در لقاح نوزادان پیدا کرده و برای زنانی که درد درمان را به جان می‌خرند ایمن‌تر شده است. نرخ تولد دوقلوها و سه‌قلوها بالا رفته و تعداد زایمان‌های پرخطر پایین آمده است. درمان‌های هورمونی ایمن‌تر شده‌اند. باروری آزمایشگاهی به همراه فناوری‌های انجماد اسپرم و تخمک، اهدای آنها و رحم اجاره‌ای به بسیاری از افراد از جمله مجردان امیدواری‌هایی را می‌‌دهد که قبلاً خبری از آن نبود.  با وجود این فرآیند درمان سخت و پرهزینه است. این فرآیند برای زنان درد جسمی زیاد و از نظر عاطفی نیز برای والدین آسیب فراوانی به همراه دارد. برای بسیاری از افراد درمان ناباروری فرآیندی پرتجمل است که آنها از عهده هزینه‌هایش برنمی‌آیند. به عنوان مثال، در آمریکا هر چرخه درمان دو هزار دلار هزینه دارد. برخی کشورها این درمان را طبق یک قاعده اخلاقی محافظه‌کارانه سهمیه‌بندی می‌کنند. قانون فرانسه تا سال 2021 روش IVF را فقط برای زوج‌های متاهل غیرهم‌جنس مجاز می‌دانست. بسیاری از کشورها از جمله چین انجماد تخمک‌ها را ممنوع اعلام کرده‌اند، در حالی که این روش می‌تواند تعداد سال‌های باروری را افزایش دهد.  در اغلب موارد، زوج‌ها به درد و هزینه اهمیتی نمی‌دهند. در سال 2018 تعداد 770 هزار نوزاد آزمایشگاهی پس از طی سه میلیون چرخه درمان به دنیا آمدند. بسیاری از زنان دوره‌های متوالی تزریق‌های هورمونی را پشت سر می‌گذارند و گاهی اوقات از یک درمانگاه به درمانگاه بعدی می‌روند. در آمریکا و بریتانیا تقریباً نیمی از آنها بچه‌دار می‌شوند حتی با وجود اینکه سال‌ها زمان و تا هشت چرخه درمان را می‌گذرانند.  این امر باعث شد صنعت باروری با سرعت بیشتری خدمات را به مشتریان تکراری و مشتاق فرزندآوری بفروشد. وقتی یک چرخه درمان شکست می‌خورد بسیاری از درمانگاه‌ها نسخه‌های اضافی ضعیفی را تجویز می‌کنند که عملاً شانس موفقیت را بالا نمی‌برند و حتی ممکن است اثر معکوس داشته باشند. این درمانگاه‌ها برای هر درمان صدها تا هزاران دلار مطالبه می‌کنند. این مشکلات همگی یک عامل بنیادی دارند. تولیدمثل یکی از اساسی‌ترین جنبه‌های زیست‌شناسی انسان‌هاست اما دانشمندان آگاهی بسیار اندکی از چگونگی تشکیل حیات دارند. اصول پایه مشخص هستند: یک اسپرم و یک تخمک باید با هم تلفیق شوند. اما بسیاری از مسائل زیربنایی سلولی، مولکولی و ژنتیکی لقاح هنوز یک راز باقی مانده‌اند.  کسی نمی‌داند چگونه ذخیره تخمک‌های یک زن حتی قبل از تولد خود او شکل می‌گیرد یا چرا تعداد و کیفیت آنها در زمان یائسگی کاهش می‌یابد. این تحول در پستانداران فقط در میان انسان‌ها و پنج گونه نهنگ اتفاق می‌افتد. همچنین هنوز کسی نمی‌داند چگونه جنین در داخل رحم قرار می‌گیرد و خود را به سیستم گردش خون مادر متصل می‌کند. ناباروری اغلب اوقات در طبقه بیماری‌های زنان قرار می‌گیرد اما عامل مردانه حداقل در نیمی از زوج‌های نابارور دخالت دارد هرچند چگونگی آن هم هنوز مشخص نیست. با وجود این ناآگاهی‌ها، روش درمانی IVF کافی نیست. این روش در ابتدا برای درمان انسداد لوله‌های فالوپ مادر خانم براون به کار رفت. انسداد لوله مانع از لقاح می‌شد. اما امروزه که بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند دیرتر بچه‌دار شوند، مهم‌ترین مشکل کاهش ذخیره تخمک زنان است. در اینجاست که IVF با جمع‌آوری تخمک‌های بیشتر و افزایش احتمال باروری آنها شانس فرزندآوری را بالا می‌برد. این روش برای معدود افراد خوش‌شانس جواب می‌دهد اما بدون رویکردها و درمان‌های کاملاً جدید بسیاری از والدین چشم به‌راه ناامید‌ی‌ها را یکی پس از دیگری تحمل می‌کنند. پژوهش‌های علمی اخیر جرقه‌هایی از امید را فروزان کرده‌اند. پژوهشگران ژاپنی و آمریکایی از سلو‌ل‌های بنیادی استفاده می‌کنند که می‌توانند به هر کدام از بافت‌های تخصصی تبدیل شوند. دانشمندان در روش خلق سلول‌های گاموت (IVG) با استفاده از سلول‌های پوست و خون به تولید تخمک‌ می‌پردازند. دانشمندان ژاپنی موفق شدند با استفاده از سلول‌های انتهای دم سلول‌های موش مادر، بچه‌موش‌های سالمی به دنیا آورند. آنها اوایل امسال اعلام کردند که موفق به تولید نوزادهای موش با دو پدر ژنتیکی شده‌اند. یکی از پدرها خون و دیگری پوست داده بود که ابتدا به سلول‌های بنیادی و سپس به شکل تخمک درآمدند. برخی از تیم‌ها تلاش دارند از این تکنیک‌ها برای انسان هم استفاده کنند. اما حتی اگر سلول‌هایی ایمن برای تولید نوزادان سالم پیدا شود باز هم راه زیادی در پیش داریم. پژوهش‌های جدید دانش بیشتری درباره چگونگی شکل‌گیری اسپرم‌ها و تخمک‌ها ارائه می‌دهند. روش IVG وابستگی پژوهشگران به اسپرم‌ها، تخمک‌ها و جنین‌های اهدایی بیماران IVF را از بین می‌برد. تیم‌های دیگر نیز بر روی تولید جنین با استفاده از سلول‌های بنیادی کار می‌کنند. این شبه‌جنین‌ها هیچگاه در داخل رحم قرار نمی‌گیرند اما به دانشمندان کمک می‌کنند تا بفهمند برای جنین‌های داخل رحم چه اتفاقی می‌افتد. در نهایت، درمان‌های جدید راه را برای بزرگ‌ترین تحول در فناوری باروری از زمان تولد خانم براون باز می‌کند. فناوری‌های نوظهور به زنان و مردان کمک می‌کند تا فرزندان مورد نظرشان را در زمانی که می‌خواهند داشته باشند.