سال امتحان نظام
روحانی: اسم عباس عراقچی که آمد، قیمت دلار دو هزار تومان کم شد
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری پیشین ایران، با شیرین ندانستن رخدادهای سالی که پشت سر گذاشتیم، سال جدید را سال «امتحان نظام در انتخابات اسفندماه» توصیف کرد و گفت: چشم دنیا به انتخابات اسفندماه است تا ببینند و ببینیم سالم، رقابتی و آزاد برگزار خواهد شد یا نه. آن‌گونه که شرق گزارش داده: موعد برگزاری انتخابات (مجلس شورای اسلامی) البته اسفند ۱۴۰۲ است، اما لوازم آن را باید از خیلی زودتر فراهم کرد. هر چند به جز انتخابات مجلس، با اجرای اصل ۵۹ هم می‌توان مستقیماً به نظر مردم مراجعه کرد. نمی‌شود که عدد تفسیر از یک کلمه واحد (نظارت) در یک جا (انتخابات) صد باشد و به صدا و سیما که برسد صفر. در حالی که در قانون اساسی هم از نظارت بر انتخابات سخن به میان آمده و هم بر صدا و سیما. حسن روحانی که در دیدار نوروزی با مدیران ارشد دولت خود در سال‌های 13۹۲ تا ۱۴۰۰ و نیز حامیان و علاقه‌مندان گفتمان اعتدال سخن می‌گفت، ادعای ارتباط نداشتن سیاست خارجی با اقتصاد و معیشت مردم را «بی‌اساس» دانست و به عنوان شاهد مثال گفت: دیدید که تا اسم عباس عراقچی آمد، از قیمت دلار دو هزار تومان کم شد و به طعنه افزود: لابد اگر آقای ظریف می‌رفت پنج هزار تومان کم می‌شد! هنگامی که یکی از حاضران به مزاح یادآور شد «و اگر خود شما ۱۰ هزار تومان»، بلافاصله پاسخ داد: دکتر ظریف هم از طرف ما می‌رفت.
اکسیوس: بایدن به دنبال توافق موقت با ایران است
پایگاه خبری اکسیوس در گزارشی به نقل از 10 مقام صهیونیستی، دیپلمات‌های غربی و همچنین متخصصان مطلع آمریکایی نوشت که دولت بایدن طرح توافق موقت با ایران را که موجب رفع برخی از تحریم‌ها در ازای توقف بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران می‌شود، با شرکای اروپایی و صهیونیستی خود مطرح کرده است. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: اکسیوس در ادامه نوشت که این رویکرد جدید آمریکا نمایانگر نگرانی آمریکا از تحولات اخیر برنامه هسته‌ای ایران است. به گفته این منابع، دولت بایدن بررسی این طرح را در ماه ژانویه (دی-بهمن) آغاز و آن را در ماه فوریه (بهمن-اسفند) با اسرائیل و تروئیکای اروپایی مطرح کرده است. یک مقام صهیونیستی و همچنین یک دیپلمات غربی مدعی شده‌اند که ایران از گفت‌وگوهای آمریکا اطلاع دارد و تاکنون این ایده را رد کرده است. به نوشته اکسیوس، وزارت خارجه ایران به درخواست این پایگاه خبری برای اظهارنظر در این باره پاسخی نداده است. یک مقام شورای امنیت ملی کاخ سفید به پایگاه خبری اکسیوس گفت که رئیس‌جمهور بایدن «به اطمینان حاصل کردن از عدم دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای متعهد است و همچنان باور دارد که دیپلماسی بهترین راه برای رسیدن به این هدف است». وی در ادامه عنوان کرد که این دولت برای تمامی گزینه‌ها آماده می‌شود و همکاری کاملی با شرکا و متحدانش ازجمله اسرائیل دارد. این مقام همچنین تصریح کرد که کاخ سفید «در خصوص شایعات مرتبط با گفت‌وگوهای دیپلماتیک اظهارنظر نمی‌کند و تنها هشدار می‌دهد که تقریباً تمامی شایعات این‌چنینی غلط هستند».
سفر امیرعبداللهیان به مسکو
سفر وزیر امورخارجه ایران به روسیه با چند هدف مشخص انجام شد که منطقه و چالش‌های آن از مهم‌ترین آنها بود. ایران به همراه روسیه و ترکیه از مهم‌ترین محورهای بازگشت صلح و ثبات به سوریه هستند و برای حفظ آن به صورت متناوب و مرتب رایزنی‌های دو یا چندجانبه انجام می‌دهند. آن‌گونه که ایرنا گزارش داده: تلاش تهران و مسکو در ماه‌های گذشته بیشتر بر این موضوع معطوف بوده است که بتوانند چالش‌های مرزی دمشق و آنکارا را از تبدیل شدن به بحران و جنگی فرسایشی نجات دهند. از این‌رو طرح‌های پیشنهادی برای تامین امنیت ترکیه در مرز با سوریه و نیز رفع نگرانی‌ها درباره تهدید تمامیت ارضی سوریه از سوی دو کشور مطرح و در حال پیگیری است. افغانستان هم به عنوان دیگر پرونده باز منطقه غرب آسیا، پس از به قدرت رسیدن طالبان و برخی تحرکات تروریستی در این کشور به دیگر محور گفت‌وگوها و در نهایت همکاری‌های دوجانبه ایران و روسیه تبدیل شده است. محور سیاسی دیگر در رایزنی‌های لاوروف-امیرعبداللهیان، موضوع برجام و تحریم‌های تمام‌نشدنی آمریکا علیه دو کشور است. روسیه هم مانند چین از به خطر افتادن برجام واهمه دارد و بدیلی برای آن پیدا نکرده است. از سوی دیگر تحریم‌های آمریکا علیه دو کشور گرچه از یک‌سو بهانه‌ای برای همراهی و همکاری بیشتر است اما از سوی دیگر دشواری‌هایی را هم برای مردم هر دو کشور ایجاد کرده است که باید رفع شود. اقتصاد، تبادلات تجاری و کریدورهای ترانزیتی از دیگر محورهای گفت‌وگوهای دوجانبه بود، موضوعی مهم و اساسی که در صورت توجه و برنامه‌ریزی می‌تواند حجم تبادلات اقتصادی ایران و روسیه را که در یک سال و نیم گذشته به بیش از 5 /3 برابر افزایش پیدا کرده است، بیشتر ارتقا دهد. بحران اوکراین و بحران‌سازی‌های برخی کشورهای حوزه قفقاز به منظور تغییر ژئوپولیتیک مرزها هم از دیگر محورهای مهم دیدارها بود.
عرصه تصفیه‌حساب‌ها
محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، در گفت‌وگوی تفصیلی با برنامه «المقابله» شبکه الجزیره به سوالات مختلفی در خصوص مسائل داخلی و خارجی کشورش پاسخ داد. نخست‌وزیر عراق در بخشی از این مصاحبه در پاسخ به سوالی درباره روابط بغداد و تهران؛ ایران را کشوری همسایه دانست که پس از سال ۲۰۰۳ از روند سیاسی عراق حمایت کرده و روابطش با همه طیف‌های عراقی خوب است. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: السودانی وجود هرگونه مداخله و قیمومیت ایرانی‌ها در مراحل تشکیل دولت و مذاکرات دشوار آن را تکذیب و در عین حال تاکید کرد که اساساً دخالت ایران غیرقابل قبول است و عراق نمی‌خواهد عرصه تصفیه‌حساب‌ها باشد. او در خصوص حضور گروه‌های مسلح مخالف ایران در خاک عراق، هر چند که از عبارت «احزاب اپوزیسیون ایرانی» در توصیف آنها استفاده کرد، اما گفت که این طرف‌ها سال‌هاست که به عنوان پناهنده در عراق حضور دارند، اما حضور آنها به عنوان افراد مسلح دارای اردوگاه نظامی و تحت آموزش نظامی یا ورودشان به خاک ایران و انجام اقدامات مسلحانه، طبق نص قانون اساسی عراق کاملاً مردود است. وی در ادامه تاکید کرد: اینکه این گروه‌ها برای انجام عملیات مسلحانه وارد خاک ایران شوند، سپس به خاک عراق بازگردند، مشکل‌ساز است زیرا اول، قانون اساسی عراق اجازه انجام اقدامات خصمانه علیه کشورهای همسایه از خاک عراق را نمی‌دهد و دوم، ما باید امنیت مرزهای خود را تامین کنیم و معقول نیست مرزهای عراق برای انجام عملیات علیه کشورهای همسایه باز باشد. این مساله موجب می‌شود ایران در مقام پاسخ، علیه اردوگاه‌های نظامی در داخل خاک عراق عملیات انجام دهد.
نیات شوم
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان اظهارات وزیر خارجه رژیم صهیونیستی مبنی بر توافق با وزیر خارجه آذربایجان در مورد «تشکیل یک جبهه متحد علیه ایران» را سند دیگری از نیات شوم رژیم صهیونیستی جهت تبدیل خاک جمهوری آذربایجان به عرصه تهدید علیه امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران دانست و آن را قویاً محکوم کرد. آن‌گونه که ایرنا گزارش داده: کنعانی اظهارات وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در خصوص تشکیل جبهه متحد ضدایرانی و نیز اظهارات وزیر خارجه آذربایجان پیرامون محتوای گفت‌وگوها و «مرحله جدید شراکت استراتژیک» بین آذربایجان و رژیم صهیونیستی را تایید ضمنی جهت‌گیری ضدایرانی همکاری‌های آنها خواند و خواستار توضیح مقامات آذری در این رابطه شد. سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با تاکید بر پیوند ناگسستنی تاریخی و دینی بین مردم ایران و آذربایجان افزود، جمهوری اسلامی ایران همواره کوشیده است تا تلاش بدخواهان برای ایجاد فاصله بین دو کشور همسایه را ناکام بگذارد و از دولت آذربایجان نیز انتظار می‌رود از دامی که دشمنان روابط دو کشور پهن کرده‌اند، دوری کند. بدیهی است که جمهوری اسلامی ایران نمی‌تواند نسبت به توطئه رژیم صهیونیستی علیه خود از خاک جمهوری آذربایجان بی‌تفاوت بماند.
واکنش کربی به گزارش وال‌استریت ژورنال
جان کربی هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید با اشاره به گزارش ادعایی روزنامه وال‌استریت ژورنال، گفت که اگر خبر همکاری تازه ایران و روسیه در زمینه تجهیزات سایبری و نظامی درست باشد، مایه نگرانی است. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: پیش از این، روزنامه «وال‌استریت ژورنال» در گزارشی مدعی شد که روسیه با افزایش همکاری‌های نظامی خود با ایران، تسلیحات سایبری از جمله نرم‌افزارهای نظارتی و شنود پیشرفته در اختیار این کشور قرار می‌دهد. در ادامه این گزارش به نقل از «منابع آگاه» ادعا شده است که روسیه به ایران کمک می‌کند تا توانایی‌های پیشرفته نظارت دیجیتالی را به دست بیاورد. وال‌استریت ژورنال همچنین نوشت که تهران به دنبال تعمیق همکاری خود با روسیه در زمینه جنگ سایبری بوده و اتحاد نظامی فزاینده دو کشور همان چیزی است که آمریکا آن را نوعی تهدید ارزیابی می‌کند.
آغاز برنامه پنج‌ساله سازمان ملل
چارچوب همکاری توسعه پایدار سازمان ملل متحد محور نشستی در ۲۱ اسفند ۱۴۰۱ با مشارکت نهادها، صندوق‌ها و برنامه‌های سازمان ملل متحد و وزارتخانه‌های دولت جمهوری اسلامی ایران بود. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: این نشست با همکاری دفتر هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل متحد و وزارت امور خارجه ایران و با هدف افزایش همکاری و هماهنگی بین نهادهای سازمان ملل متحد و وزارتخانه‌های ذی‌ربط برگزار شد. یکی از روسای جلسه، محمد حسنی‌نژادپیرکوهی، مدیرکل امور بین‌الملل محیط زیست و توسعه پایدار وزارت امور خارجه، اظهار کرد: امضای چارچوب همکاری توسعه پایدار سازمان ملل متحد پایان همکاری جمعی ما نیست، اکنون مرحله اجرای سند آغاز شده است. وی افزود: در پنج‌سال آینده، هماهنگی و حفظ رویکرد تعاملی در تعریف و اجرای فعالیت‌های مشترک، مهم‌ترین عامل موفقیت جمعی ما خواهد بود. هماهنگ‌کننده مقیم سازمان ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران، استفان پریزنر نیز بر همسویی چارچوب همکاری با آرمان‌های توسعه‌ای کشور تاکید و اظهار کرد: چارچوب همکاری جدید به خوبی با برنامه‌های ملی، به‌ویژه با رویکردهای تاب‌آوری اجتماعی-اقتصادی، هماهنگ است و بر برنامه‌های مشترک بین‌بخشی تاکید دارد. وی در ادامه گفت: سازمان ملل متحد در ایران می‌تواند نقش برگزارکننده جلسات را برای تسهیل همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله همکاری‌های جنوب-جنوب و سه‌جانبه ایفا کند.
♦♦♦
ایلنا: شورای حقوق بشر سازمان ملل پیش‌نویس قطعنامه‌ای را درباره «وضعیت حقوق بشر در ایران» که از سوی برخی کشورها از جمله انگلیس و ایسلند ارائه شده بود، به تصویب رساند.
ایرنا: روزنامه الشرق الاوسط عربستان که در لندن چاپ می‌شود، به نقل از منابع مطلع اعلام کرد که فیصل بن فرحان و حسین امیرعبداللهیان، وزیران امور خارجه عربستان و ایران روز پنجشنبه در پکن با یکدیگر دیدار خواهند کرد.
ایسنا: تیموتی لِندرکینگ نماینده ویژه آمریکا در امور یمن با ادعایی علیه ایران درباره جنگ یمن، خواستار حمایت ایران از حل‌وفصل سیاسی بحران یمن شد.
ایرنا: علی‌اصغر خاجی مشاور ارشد وزیر امور خارجه کشورمان و معاون وزیر خارجه سوریه در دیداری آخرین مسائل مربوط به روابط دوجانبه و تحولات سیاسی و بین‌المللی سوریه را بررسی کردند.
ایرنا: به نقل از روابط عمومی وزارت امور خارجه، در پی تداوم اقدامات خارج از نزاکت و توهین‌آمیز از سوی برخی رسانه‌های جمهوری آذربایجان، سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو یادداشت اعتراضی شدیداللحنی به وزارت امور خارجه این کشور ارسال کرد.
ایسنا: امیر سعید ایروانی سفیر ایران در سازمان ملل در نامه به دبیرکل و رئیس شورای امنیت سازمان ملل با تاکید بر اینکه حضور ایران در سوریه کاملاً قانونی است، هشدار داد: ایران اقدامات قاطعی برای حفاظت از نیروها، منافع و تاسیسات خود در برابر هر گونه تهدید یا اقدام غیرقانونی که از سوی آمریکا یا دیگران انجام شود، اتخاذ خواهد کرد.
ایلنا: به نقل از روزنامه معاریو، آهارون هیلیوا رئیس اطلاعات ارتش اسرائیل (امان) طی گزافه‌گویی‌هایی مدعی شد که ایران به دنبال آتش‌افروزی در منطقه است. هیلیوا با تکرار گزافه‌گویی‌های خود افزود: «ایران با بازوهای متعدد خود به دنبال تشدید تنش است و دشمنان ما چه دور و چه نزدیک باید بدانند که ما هوشیار، مصمم و قوی هستیم و در طول روز و به ویژه شب‌ها برای دفع خطرها به‌طور خستگی‌ناپذیر تلاش می‌کنیم.»
ایسنا: به نقل از شبکه اسکای‌نیوز، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در پی بازگشت از دادگاه نیویورک، در بخشی از سخنرانی برای جمع حامیانش مدعی شد: چین، روسیه، ایران و کره شمالی ائتلافی رعب‌آور و مخرب تشکیل داده‌اند. ترامپ در ادامه گفت: اگر من رئیس‌جمهور بودم، هیچ وقت این اتفاق و حمله روسیه به اوکراین اتفاق نمی‌افتاد.
♦♦♦
در کار مجلس دخالت نکنید
شرق نوشت: تصمیمات مجمع تشخیص مصلحت نظام که مدتی است برای خود جایگاه ویژه در قانونگذاری قائل است و هر آنچه مصلحت بداند را حتی خارج از حیطه وظایف قانونی خود جاری و ساری می‌کند، سبب اعتراض چندباره بهارستان‌نشینان شده است. علی بابایی‌کارنامی در نطق میان دستور خود در جلسه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بیایید با قوه عاقله مجلس و دولت به جنگ نابسامانی‌ها برویم، خطاب به مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: در کار مجلس دخالت نکنید و همراه مجلس و دولت باشید.
خطای استراتژیک
اعتماد نوشت: علی ربیعی سیاستمدار اصلاح‌طلب نوشت: بی‌شک، موانع قرار داده‌شده پیش‌روی موفقیت برجام و تلاش برای شکست آن، استراتژیک‌ترین خطایی بود که جناح‌ها و جریان‌های سیاسی و قدرتمند در کشور به بهای اندک منفعت‌جویی سیاسی دنبال کردند- این از جمله پدیده‌هایی است که تاثیر آن بین‌نسلی است و حتی بر تاریخ یک جامعه اثرگذار است. حل مساله برجام و پیش بردن سیاست‌های صلح‌جویانه منطقه‌ای و جهانی، امروز آنچنان تحمیل‌گرانه نظرات مخالفانش را تغییر داده که استفاده از راه‌های مختلف و مراعات الزامات نیل به آن، اجتناب‌ناپذیرین اقدامی است که باید صورت گیرد.
بی‌خبری از واقعیت جامعه
جمهوری اسلامی نوشت: مواضع اعلام‌شده از سوی دولتمردان و حکمرانان نشان می‌دهد آنان یا از واقعیت‌های جامعه بی‌خبرند یا این واقعیت‌ها را طور دیگری تفسیر می‌کنند. مردم علاوه بر نارضایتی شدید از وضعیت معیشتی، از سیاست خارجی نیز ناراضی هستند. دیدید در اسفندماه وقتی خبر ازسرگیری روابط با عربستان منتشر شد مردم چگونه از آن استقبال کردند و خوشحال شدند؟ این را بدانید که اگر در سیاستتان با غرب تجدیدنظر کنید، مذاکرات برجامی را به‌طور جدی دنبال کنید و بازی‌های سیاسی بر سر «FATF» را کنار بگذارید، مردم را صد برابر بیشتر از تجدید روابط با عربستان خوشحال خواهید کرد.
شورش علیه دلار
سازندگی نوشت: کشورهای چین، روسیه، ایران، عربستان، برزیل، پاکستان، عراق و سریلانکا تصمیم گرفته‌اند دلار را از مبادلات خود حذف کنند. آیا موفق خواهند شد؟ چین در تلاش است تا یوآن را به ارزی قدرتمند تبدیل کند و در این راه کشورها را تشویق به کنار گذاشتن دلار می‌کند. شاید سال آینده یا ممکن است دو سال بعد، یوآن جای دلار را در مبادلات جهانی بگیرد. حتی اگر این اتفاق نیفتد باید بپذیریم در حال حاضر دلار دیگر جایگاه قبلی خود را در مبادلات جهانی ندارد، روسیه و چین سخت تلاش می‌کنند که دلار را از مبادلات خود با دیگر کشورها حذف کنند. ایران که سال‌هاست چنین آرمانی را در سر دارد.