پیش‌رونق شکننده

آینده بازار مسکن در روزهای اخیر از یک طرف، تحت تاثیر گزارش جدید بانک مرکزی؛ کاهش معاملات همراه با رشد قیمت‌ها و از طرف دیگر افزایش نرخ ارز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. برخی پیش‌بینی‌ها حکایت از عقبگرد این بازار از دوره رونق دارد. به نظر می‌رسد در مقطع فعلی بازار معاملات مسکن در مرحله گذر از رکود و رسیدن به فاز رونق، حالت شکننده پیدا کرده است. با توجه به شرایط حاکم در حال حاضر این سوالات مطرح می‌شود، بخش مسکن چقدر مستعد بازگشت به فاز قبلی (رکود) است؟ آیا حرکت بازار مسکن به سمت رونق موقتی بود؟ افزایش جزئی قیمت اسمی مسکن به همراه رشد معاملات مسکن در گزارش‌های ماهانه بانک مرکزی از تابستان تا دو ماه اول پاییز سال جاری باعث شد برخی کارشناسان از نمایان شدن دوره پیش‌رونق در بازار مسکن سخن بگویند. اما تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی تا حدودی معادلات پیش‌بینی‌شده در این بازار را برهم زد چراکه بار دیگر روند صعودی معاملات متوقف شد و به مدار نزولی بازگشت. بروز این اتفاق در بازار مسکن باعث شده تا امیدواری‌ها نسبت به استمرار دوره رونق کاهش پیدا کند و این نگرانی دامن زده شود که دوباره دوره رکود بر بازار مسکن مستولی شود. با این حال برخی کارشناسان معتقدند افزایش یا کاهش معاملات در یک دوره را نمی‌توان معیار صحیحی برای پیش‌بینی وضعیت بازار مسکن در نظر گرفت و باید مجموع عوامل و شاخص‌های اثرگذار بر بازار مسکن را ملاک قرار داد. با این حال گزارش آذرماه بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن در تهران از رشد 7 /7درصدی قیمت مسکن نسبت به مدت مشابه سال قبل و رشد حدود 5 /0درصدی به نسبت آبان‌ماه سال جاری حکایت دارد اما همزمان با رشد قیمت‌ها، افت معاملات مسکن در مقایسه با آبان‌ماه امسال و ماه مشابه سال قبل به ترتیب 1 /5 و 9 /5 درصد رخ داده است. در حالی که حجم معاملات مسکن آبان امسال در مقایسه با مهر 95 معادل 2 /21 درصد افزایش یافت اما در آذرماه این میزان در مقایسه با آبان با افت 1 /5درصدی همراه شد. رشد قیمت مسکن همراه با کاهش معاملات باعث شد تا برخی گمانه‌زنی‌ها درباره بروز نوسانات شدید قیمت در بازار مسکن مطرح شود. اما بنابر گزارش بانک مرکزی؛ سطح میانگین قیمت مسکن در آذرماه معادل 7 /7 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل یعنی آذر 94، افزایش داشته است که البته این میزان افزایش در قیمت اسمی مسکن در مقایسه با نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه آذرماه 95 که معادل 2 /9 درصد بوده است، حکایت از افت 5 /1درصدی قیمت واقعی مسکن در آذرماه دارد. نوسانات نقطه‌ای قیمت مسکن در شهر تهران مطابق با آنچه بانک مرکزی گزارش داده حدود دو واحد درصد کمتر از نوسان نرخ تورم عمومی بوده است. از طرف دیگر افزایش قیمت ارز در هفته‌های اخیر باعث شده است تا آینده قیمت مسکن تحت تاثیر تحولات بازار ارز با ابهام مواجه شود. اگرچه افزایش قیمت ارز در کوتاه‌مدت اثر روانی بر بازار مسکن می‌گذارد اما کارشناسان معتقدند در این دوره اثرپذیری مسکن از نوسانات نرخ ارز، خفیف و جزئی خواهد بود. به هرترتیب در شرایط فعلی به نظر می‌رسد در چندماه مانده به پایان سال با توجه به توقف نوسانات شدید قیمتی در بازار ارز اتفاق خاصی در بازار مسکن رخ ندهد و با همین شرایط حرکت تدریجی بازار مسکن به سمت دوره رونق ادامه یابد.