گفت‌وگو با قائم‌مقام مدیرعامل شرکت ملی پخش و پالایش
بنزین پتروشیمی‌ها از چرخه تولید کشور خارج می‌شود
تصمیم برای خروج بنزین پتروشیمی‌ها از چرخه توزیع کل کشور تصمیمی بوده که در ابتدا در ستاد پخش و پالایش گرفته شده است. در این باره در چند ماه گذشته برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته است.
از ابتدای این هفته در تهران، کرج و اراک بنزین پاک که مطابق با استاندارد یورو4 است، توزیع خواهد شد و مقرر شده طی مدت کوتاهی تمام هشت کلانشهر کشور تنها با توزیع بنزین منطبق با استاندارد یورو4 تامین سوخت شوند. به گفته شاهرخ خسروانی قائم‌مقام مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش بنزین تولید پتروشیمی‌ها طبق ابلاغی از چرخه تامین بنزین داخل کشور حذف خواهد شد.
آقای خسروانی، خانم ابتکار گفتند که دیگر از بنزین‌های پتروشیمی استفاده نخواهد شد. این خبر چقدر منطبق بر واقعیت است و آیا شرکت پخش و پالایش این آمادگی را دارد که در این سطح بنزین تولیدی را از پالایشگاه‌ها تامین کند؟
تصمیم برای خروج بنزین پتروشیمی‌ها از چرخه توزیع کل کشور تصمیمی بوده که در ابتدا در ستاد پخش و پالایش گرفته شده است. در این باره در چند ماه گذشته برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته است. در مورد بالا بردن کیفیت بنزین هم در چند ماه گذشته برای توزیع بنزین یورو4 در هشت کلانشهر کشور برنامه‌ریزی کرده‌ایم. در رابطه با سوخت‌های بنزین و گازوئیل تعامل سازنده و خوبی با سازمان محیط زیست وجود دارد و حذف بنزین‌های پتروشیمی نیز از این قاعده مستثنی نیست و سایر بخش‌های مرتبط با دولت درصدد هستیم بنزین پاک را وارد شبکه توزیع کشور کنیم و ان‌شاءالله در گام نخست این طرح را در تهران و کرج و اراک اجرایی می‌کنیم. در مورد شهر تهران هم از ابتدا اصلاً بنزین پتروشیمی در این استان مورد استفاده قرار نمی‌گرفت و بنزین پتروشیمی بیشتر در بعضی از استان‌های جنوبی استفاده شده است.
برنامه زمانی برای اجرای این طرح چه زمانی است و مطمئن هستید که به سرنوشت وعده‌هایی که قبلاً در دولت‌های قبل داده و عملیاتی نشده، دچار نمی‌شود؟
بله، در اراک به دلیل آلودگی بالای هوا، طرح بنزین پاک تولیدی از پالایشگاه اراک از دی‌ماه اجرایی شد؛ لذا در حال حاضر در اراک توزیع بنزین پاک عملیاتی شده و در تهران نیز از اواسط دی‌ماه توزیع رو به افزایش بوده و در حال حاضر حداقل روزانه هشت میلیون لیتر بنزین پاک توزیع می‌شود و تا هفته آینده به صورت کامل تحت پوشش خواهد بود. همین موضوع در شهر کرج هم در حال عملیاتی شدن است. ان‌شاءالله با برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته هر سه شهر تحت پوشش بنزین پاک قرار می‌گیرند.
یعنی بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها به معنای واقعی از سیکل تولید کنار می‌رود و دیگر بنزین توسط پتروشیمی تولید نمی‌شود؟
دو مبحث مطرح است. یکی خروج پتروشیمی‌ها از چرخه تولید بنزین داخل و جایگزین شدن بنزین پالایشگاه‌ها به طور کامل به همراه واردات بنزین و بحث دوم تامین بنزین پاک در کلانشهرها؛ ما تصور می‌کنیم تا چند ماه آینده تامین بنزین به طور کامل از سوی پالایشگاه‌های کشور و بخشی هم از طریق واردات تامین شود. در حال حاضر وابستگی به بنزین پتروشیمی‌ها به میزان زیادی هم نیست و می‌توانیم با برنامه‌ریزی این کار را عملیاتی کنیم و بنزین پتروشیمی‌ها را از چرخه داخل مصرف کشور حذف کنیم. در آینده نزدیک با نهایی شدن برنامه‌ها، این موضوع به پتروشیمی‌ها ابلاغ می‌شود.
در مورد بنزین پاک چطور؟
در پروسه‌ای که در نظر گرفتیم کلانشهرها، همگی تحت پوشش بنزین پاک قرار می‌گیرند. تمام این برنامه‌ریزی‌ها در ستاد پخش و پالایش شده و با سازمان محیط زیست تعامل شده تا ان‌شاءالله بنزین پاک و با‌کیفیتی را برای خودروها تامین کنیم و درصد قابل توجهی از آلودگی‌های هوا در کلانشهرها را کاهش دهیم.
منظور از بنزین پاک دقیقاً چه بنزینی است؟
بنزینی که منطبق بر شاخص‌های یورو4 است. تمام پارامترهای یورو4 در بنزین تولیدی پالایشگاه اراک رعایت شده است و دیگر مشکل بنزن و گوگرد آروماتیک و اکتان را در این بنزین‌ها نداریم.
ایرادات بنزین‌های کنونی سه فاکتور بنزن و گوگرد و پایین بودن اکتان است، بنزین پالایشگاه اراک در مورد این سه فاکتور چه ویژگی‌هایی دارد؟
16 میلیون لیتر بنزین پالایشگاه اراک در کرج و تهران و اراک توزیع می‌شود که میزان گوگردش پایین و در حد استانداردهای یورو4 است. در مورد اکتان هم در حد اکتان یورو4 است. در مورد بنزن هم تلاش می‌کنیم روی مسیر استاندارد حرکت کنیم و میزان بنزن داخل بنزین را در سطح یک درصد ایجاد کرده و حفظ کنیم. البته این موضوع را باید مورد توجه قرار داد که افزایش کیفیت بنزین یک روند مستمر است و این طور نیست که بگوییم یک‌شبه بنزین استاندارد جهانی تولید می‌کنیم. برنامه‌ریزی برای تولید و توزیع و انتقال باید انجام شود. ما الان هماهنگی‌های لازم را برای تامین بنزین پاک هشت کلانشهر انجام دادیم که چقدر تولید کنیم و چطور امتزاج و انتقال برای هشت کلانشهر داشته باشیم. چون شبکه توزیع و انتقال هم بسیار مهم است. به هر حال الان اراک از بنزین پاک استفاده می‌کند و از هفته آینده شبکه توزیع بنزین تهران کاملاً از بنزین پالایشگاه اراک تامین منبع می‌شود...
برای سایر کلانشهرها کدام پالایشگاه‌ها قرار است بهبود در کیفیت تولید داشته باشند تا بتوانند تامین بنزین پاک آنها را بر عهده بگیرند؟
در حال حاضر علاوه بر پتروشیمی‌ها، بخشی از بنزین داخلی توسط واردات تامین می‌شود که با رفع تحریم‌ها دیگر برای واردات بخشی از نیاز داخلی از خارج مشکلی نداریم. در مورد پالایشگاه‌های داخل، فاز اول پالایشگاه ستاره خلیج فارس اوایل سال 94 افتتاح می‌شود. پالایشگاه اصفهان هم در حال تکمیل و توسعه است.
این وعده چند سال است که داده شده، این صحبت شما عملیاتی است؟
بله، خوشبختانه الان فاز اول پالایشگاه خلیج فارس حدود 68 درصد پیشرفت داشته و ما برای اوایل سال 94 فاز نخست را راه‌اندازی می‌کنیم. همچنین اقداماتی برای ارتقای کیفی پالایشگاه اصفهان انجام شده و با راه‌اندازی واحد ایزوریزاسیون طی چند ماه بنزین اصفهان نیز در حد استاندارد یورو4 خواهد بود؛ لذا با راه‌اندازی فاز نخست پروژه ستاره خلیج فارس روزانه 12 میلیون لیتر بنزین و 5/4 میلیون لیتر گازوئیل آزاد به بازار عرضه و پس از تکمیل پروژه مجموعاً روزانه 36 میلیون لیتر بنزین و 5/13 میلیون لیتر گازوئیل تولید می‌شود و ایران در رابطه با بنزین صادر‌کننده خواهد شد.
فرآیند توزیع بنزین پاک مستمر است؟
بله، اصلاً قرار نیست توقفی صورت بگیرد. بنزین پاک به طور مستمر تولید می‌شود و البته در حین تولید کیفیت هم استمرار و بهبود پیدا می‌کند.
چندین بار عنوان کردید توزیع بنزین پاک متفاوت است. این تفاوت دقیقاً به چه معنی است؟
ببینید قبلاً وقتی می‌خواستند بنزین تهران را تامین کنند اقدام به امتزاج بنزین می‌کردند یعنی بنزین پالایشگاه اراک مثلاً با بنزین تولیدی دیگری مخلوط می‌شد. الان از امتزاج جلوگیری می‌کنیم و 16 میلیون لیتر بنزین اراک به مصرف 12 میلیون لیتری تهران، دو میلیون لیتری کرج و 500 هزار لیتری اراک می‌رسد و دیگر با بنزین‌های تولیدی در بخش‌های دیگر امتزاج نمی‌شود.
آقای خسروانی یکی از هشدارها در مورد میزان آلایندگی بالای گازوئیل است. گفته می‌شود پالایشگاه تهران به خاطر نبود گاز طبیعی بخش‌هایی را تعطیل کرده و گازوئیلی را وارد چرخه مصرف می‌کند که گوگرد آن حدود 9 هزار PPM است در حالی که باید در استاندارد جهانی کمتر از 50 PPM باشد؟
پالایشگاه تهران این امکان را دارد که گازوئیل را در سطح یورو5 تولید کند که طی حداقل یک سال گذشته این مهم انجام شده است. اما در برهه‌ای مشکلاتی به وجود آمد که به خاطر عدم تامین گاز طبیعی به عنوان سوخت لازم برای پالایشگاه، برخی از واحدهای ارتقای کیفی بنزین و گازوئیل از سرویس خارج شده‌اند که با رفع مشکل فوق گازوئیل با‌کیفیت برای تهران را تامین خواهد کرد. در پالایشگاه اراک هم تقریباً واحد آماده پیش‌راه‌اندازی شده و با بهره‌برداری روزانه 12 میلیون لیتر گازوئیل مورد نیاز کلانشهرها را تامین خواهد کرد؛ لذا اگر این طرح‌های توسعه‌ای کامل شود، قادر به تامین گازوئیل استاندارد یورو4 کلانشهرها خواهیم بود.
چرا باید در تامین گاز طبیعی برای چنین امر مهمی این کسری بزرگ وجود داشته باشد؟
وزارت نفت برنامه‌ریزی‌هایی را انجام داده است اما مشکل اصلی این است که بخش زیادی از گاز تولیدی در بخاری‌های خانگی مصرف می‌شود؛ مثلاً ما 540 میلیون لیتر گاز تولید می‌کنیم اما 400 واحد آن در خانه‌ها مصرف می‌شود؛ به همین دلیل سوخت به نیروگاه‌ها نمی‌رسد و نیروگاه‌ها مجبور می‌شوند از نفت کوره استفاده کنند که خب نفت کوره تولید گوگرد بالایی می‌کند. اگر تمام مردم اصلاح الگوی مصرف را رعایت می‌کردند و به جای اینکه متوسط دمای خانه‌های ایرانی 28 درجه باشد و به جایش پنجره‌ها را باز بگذارند و با لباس نازک در خانه بگردند، دمای بهینه خانه‌ها مانند اروپا 20 درجه شود و از لباس گرم در زمستان استفاده شود، ما می‌توانیم مصارف گاز طبیعی در واحدهای خانگی را کاهش دهیم تا نیروگاه‌ها سوخت مایع مصرف نکنند. موضوع به همین راحتی است اما کسی شفاف سخن نمی‌گوید که ما الان هر چه تولید می‌کنیم در حال مصرف داخلی است و به همین دلیل واحدهای پالایشگاهی و نیروگاه‌هایمان با کمبود تامین سوخت گاز طبیعی مواجه شدند.
دیدگاه تان را بنویسید