تعارف بر سر حذف یارانه

نه دولت و نه مجلس هیچ‌کدام نمی‌خواهند حذف یارانه‌ها به نام آنها تمام شود حتی اگر مهر پایان زدن به این طرح، به کام همه شیرین باشد. نه دولت یازدهم می‌پذیرد که هزینه‌های سیاسی و اجتماعی حذف یارانه‌ها را بپردازد و نه مجلس در آستانه انتخابات. نگرانی از فشارهای سیاسی و اجتماعی، اقدامات پراکنده برای پایان دادن به طرح پنج‌ساله پرداخت یارانه‌های نقدی را هم خنثی می‌کند. مانند اقدام برخی از نمایندگان مجلس که چندی پیش طرح دوفوریتی قطع کلی یارانه‌ها از سال 1395 را در مجلس آغاز کردند. اما این طرح هنوز کلید نخورده، منتفی شد.
به گزارش اقتصادنیوز آن‌طور که روزنامه ایران گزارش داده چند روز پیش طرحی با قید دو فوریت در میان نمایندگان مجلس توزیع شد که بر اساس آن یارانه نقدی از سال 1395 حذف شود. آن‌طور که نادر قاضی‌پور، از امضاکنندگان این نامه اعلام کرده بر اساس این طرح قرار بوده مبلغ یارانه نقدی از 45 هزار و 500 تومان فعلی به 30 هزار تومان کاهش یابد و سه ماه بعد این میزان به 15 هزار تومان برسد. در نهایت از سال 1395 هم پرداخت یارانه به‌جز افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی قطع شود. اگرچه این طرح به امضای چهره‌هایی مانند علی مطهری، نادر قاضی‌پور، احمد امیرآبادی، علیرضا محجوب، مهرداد لاهوتی و... رسیده بود اما داستان پیگیری طرح در مجلس با پس گرفتن برخی از این امضاها کلاً منتفی و موضوع مختومه شد تا طرح پرداخت پر‌ایراد پنج‌ساله یارانه‌های نقدی همچنان ادامه یابد، چرا که نه دولت و نه مجلس جسارت پایان دادن به این طرح را ندارند.

دولت در قانون بودجه سالانه در انتظار تعیین تکلیف مجلس است تا به دستور و به نام مجلس یارانه‌ها را به سرانجام برساند و نمایندگان مجلس هم دو سه سالی می‌شود خود را از هرگونه تصمیم‌گیری در مورد یارانه‌های نقدی کنار کشیده‌اند و ابتکار عمل را به دولت داده‌اند. در این میان هم دولت و هم مجلس می‌دانند که ادامه مسیر پرداخت یارانه‌های نقدی میسر نیست و حتی به نظر می‌رسد هر دو حتی در مورد نحوه حذف یارانه‌ها و راهکار اجرایی به نقطه مشترک هم رسیده‌اند اگرچه هر دو به هم آدرس غلط می‌دهند. یعنی با آنکه مجلس و دولت توافق کردند که ثروتمندان را شناسایی و یارانه آنها را قطع کنند اما هر دو نهاد، در درون خود به خوبی می‌دانند که راهکار اجرایی، شناسایی فقرا و حذف مابقی یارانه‌بگیران است. چون هم تعداد فقرا کمتر است و هم بانک‌های اطلاعاتی آنها در دسترس‌تر است.

اوایل سال جاری وزیر اقتصاد به شیوه مجلس انتقاد کرد و خواستار این شد که تنها فقرا را شناسایی کنند. طیب‌نیا گفته بود «پرداخت یارانه نقدی تنها به نیازمندان به مراتب ساده‌تر از حذف افراد پردرآمد است و راحت‌تر و سریع‌تر به نتیجه می‌رسد چون اطلاعات کافی در مورد ثروتمندان وجود ندارد.» اکنون هم بر اساس طرحی که نادر قاضی‌پور از پیگیری آن توسط نمایندگان خبر داده، مجلس هم راهکار اجرایی را همین دانسته؛ قطع یارانه همه و پرداخت یارانه به فقرا. هم مجلس و هم دولت هر دو هم در مورد اتمام عمر این طرح به نتیجه یکسان رسیده‌اند و هم در مورد شیوه اجرایی حذف یارانه‌بگیران. نکته این است که هیچ‌کدام نمی‌خواهند پایان‌کننده این طرح باشند و این طرح را به نام خود و به کام دیگری به پایان برسانند.