بیم و امید

محبوبه فکوری: حرکت سینوسی تعداد معاملات و قیمت ملک در بازار مسکن، روایت‌های عمیقی را در خود دارد. برخی می‌گویند این نوسانات ناشی از تقویت و تضعیف معاملات در بازارهای موازی از جمله طلا، سکه و ارز است و برخی دیگر می‌گویند اصلاً نباید آنها را قابل اعتنا دانست؛ چراکه بالا رفتن قیمت یا تعداد معاملات یا حتی پایین آمدن هر یک از آنها، ناشی از تقاضای موثر نیست و بنابراین نباید خیلی بر روی آن به منظور تحلیل کارشناسی تکیه کرد. داستان هرچه باشد، اکنون آمارهای بانک مرکزی خبر از افزایش تعداد معاملات در مهرماه و همچنین افزایش جزئی قیمت می‌دهد. خواه‌ناخواه، اگر بانک مرکزی را فعلاً از سر هر شرایطی، تنها مرجع اعلام‌کننده قیمت مسکن بدانیم و آن را در کنار گزارش‌های وزارت راه و شهرسازی قرار دهیم، برآیند کار این است که معاملات خرید مسکن در تهران پس از چهار ماه افت شدید و البته پیاپی، در اولین ماه پاییز افزایش پیدا کرده است؛ به نحوی که بر اساس این آمار رسمی، تعداد آپارتمان‌های فروخته‌شده در پایتخت طی مهرماه امسال، بنا به مجموعه‌ای از دلایل، ۱۹ درصد افزایش نسبت به شهریور را به ثبت رسانده و از سوی دیگر، وضعیت جدید بازار نشان می‌دهد که بازار معاملات از رونق نسبی برخوردار شده است و گویا، یخ بازار شکسته شده و معاملات مسکن، از انجماد کامل خارج شده است؛ اگرچه هنوز هم نمی‌توان امیدوار بود که نبض معاملات به سطح مطلوبی رسیده باشد. در این میان، بر اساس همین گزارش‌ها، ماه گذشته روند دوماهه کاهش قیمت مسکن متوقف شده و عملاً سطح قیمت میانگین، تغییر محسوسی به خود ندیده است؛ اگرچه هنوز نمی‌توان با قطعیت اعلام کرد که بازار مسکن وارد فاز ریکاوری شده است. در این میان، قیمت هر مترمربع آپارتمان مسکونی در پایتخت، طی نخستین ماه پاییز، با افزایش حدود صد هزارتومانی به طور میانگین مواجه بوده، به نحوی که قیمت میانگین از ۱۲ میلیون و ۷۲۰ هزار تومان به ۱۲ میلیون و ۸۴۸ هزار تومان رسیده است. به این ترتیب پس از دو ماه روند کاهشی پی‌درپی، میانگین قیمت مسکن در معاملات مهرماه تهران، افزایش 9 /0درصدی را تجربه کرده است. نکته حائز اهمیت در این میان آن است که افزایش جزئی قیمت مسکن در مهرماه پس از دو ماه کاهش، ماهانه مجموعاً شش درصد رشد داشته و یک دوره کاهش پلکانی تورم نقطه‌ای مسکن هم به ثبت رسیده است. از سوی دیگر، از اردیبهشت امسال تاکنون، روند کاهش تورم نقطه‌به‌نقطه قیمت مسکن آغاز شده است؛ به‌طوری که در این ماه قیمت مسکن تورم ۱۱۲درصدی نسبت به ماه مشابه سال ۹۷ داشته؛ اما این نرخ در ماه‌های خرداد، تیر، مرداد و شهریور طی یک روند مستمر و پلکانی به تدریج کاهش یافته است؛ به نحوی که میزان تورم نقطه‌ای قیمت مسکن در خرداد ۱۰۷ درصد، در تیر ۹۶ درصد، در مرداد ۷۷ درصد و در شهریور ۵۷ درصد بوده است. گزارش آماری بانک مرکزی در شرایطی است که تازه‌ترین گزارش قیمت مسکن که از سوی دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی منتشر شده، حاکی از آن است که میزان رشد قیمت مسکن نسبت به مهر سال ۹۷ نیز قدری کاهش یافته و به ۴۹ درصد رسیده است. البته این سطح از تورم نقطه‌ای مسکن در ماه‌های اولیه رکودی شدن بازار، امری عادی است و میزان تورم مسکن به تدریج طی چند ماه آینده به سطوح بسیار پایین‌تری خواهد رسید.