با دشمنان مدارا

رئیس‌جمهور در دیدار با جمعی از وزرای سابق خارجه ایران برای دومین‌بار پس از پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، بدون اشاره به رئیس‌جمهور جدید آمریکا، گفت: در رابطه با آمریکا، چه بخواهیم و چه نخواهیم بالاخره در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی با این کشور مواجهه خواهیم داشت و بهتر است این عرصه را خودمان مدیریت کنیم. البته دولت در نهایت، کلیت سیاست خارجی را در چهارچوب استراتژی و رویکردهای کلان نظام پیش خواهد برد. آن‌گونه که سازندگی گزارش داده: به گفته پزشکیان در مدت کوتاهی که دولت چهاردهم سر کار آمده، تلاش‌های زیادی شده که برخی مسائل و مشکلات سیاست خارجی حل شود بنابراین در حال حاضر ارتباط ما با همسایگان مطلوب است و توافقاتی هم در جلسات و دیدارها داشته‌ایم. وی به دیدارها و گفت‌وگوهای خود و رایزنی‌های مقامات بخش‌های مختلف با طرف‌های چینی و روسی در راستای تسریع در اجرای توافق‌های فی‌مابین و ارتقای سطح روابط اشاره کرد و افزود: تبادل هیات‌ها میان ایران با چین و روسیه در جریان است و تلاش داریم، موانع پیش‌روی اجرای توافقات با این دو کشور را برطرف کنیم. چینی‌ها علاقه‌مند هستند در اجرای پروژه‌های زیربنایی و عمرانی در ایران فعال‌تر شوند و در ارتباط با روسیه نیز گسترش و تکمیل خطوط ترانزیتی و نیز خط انتقال گاز به شکل جدی در حال پیگیری است. پزشکیان از مذاکرات با نخست‌وزیر هند و ابراز تمایل آنها برای تسریع در اجرای طرح توسعه بندر چابهار نیز سخن گفت. از ابتدا اعلام کرده بودم که به دنبال گسترش روابط با همه کشورهای جهان از جمله کشورهای اروپایی هستیم. مذاکره با کشورهای اروپایی در حال انجام است اما رژیم صهیونیستی با شیطنت‌های اخیرش، سعی در ایجاد اخلال و پیچیده کردن مسائل در این مسیر دارد. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: در مدت کوتاه سپری‌شده از آغاز فعالیت دولت چهاردهم حدود ۹۵ نشست و گفت‌وگو با روسای جمهور، نخست‌وزیران و مقامات سایر کشورها داشته‌ایم که نتایج خوبی به همراه داشته است؛ به عنوان مثال در دیداری که با رئیس‌جمهور مصر داشتم، آقای السیسی تمایل کشورش را برای گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران ابراز کرد و وزرای خارجه دو کشور برای پیشبرد روابط دو کشور ماموریت یافته‌اند. پزشکیان گفت: در آغاز فعالیت رسمی به عنوان رئیس‌جمهور هم گفتم که باور دارم باید با دوستان مروت و با دشمنان مدارا داشته باشیم و امروز بیش از گذشته به این نظر اعتقاد دارم. ما برای رسیدگی به مشکلات داخلی و توسعه کشور علاوه بر سامان دادن امور داخلی باید روابط بین‌المللی کشور را سامان داده، تنش‌ها را رفع و زمینه را برای تعاملات و مراودات با کشورهای منطقه و جهان نیز بهبود ببخشیم. به گفته رئیس دولت چهاردهم حتی در رابطه با آمریکا نیز چه بخواهیم و چه نخواهیم بالاخره در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی با این کشور مواجهه خواهیم داشت و بهتر است این عرصه را خودمان مدیریت کنیم؛ البته دولت در نهایت، کلیت سیاست خارجی را در چهارچوب استراتژی و رویکردهای کلان نظام پیش خواهد برد.

چرخش به نفع ایران

معاون اول رئیس‌جمهور که برای حضور و سخنرانی در اجلاس اضطراری سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب با موضوع هم‌صدایی در محکومیت تجاوزات رژیم صهیونیستی، به ریاض سفر کرده بود، در دیداری دوجانبه با محمد بن‌سلمان، به بررسی اقدامات صورت‌گرفته برای تعمیق روابط حسنه دو کشور و راهکارهای توقف تجاوزات وحشیانه رژیم اشغالگر و امدادرسانی به مردم فلسطین و لبنان پرداختند. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: در ابتدای این دیدار، محمدرضا عارف که به گرمی از سوی ولیعهد سعودی مورد استقبال قرار گرفته بود، با تشکر از میزبانی شایسته عربستان در نشست ریاض گفت: در ماه‌های اخیر، مسیر جدیدی برای توسعه و گسترش ارتباط و تعامل دو کشور گشوده شده است که این راه، مسیری برگشت‌ناپذیر است. عارف گفت: اطمینان دارم برگزاری این دیدار در بالاترین سطح، گشایش‌های جدی در روابط فی‌مابین دو کشور ایجاد خواهد کرد، چرا که ایران و عربستان، به عنوان دو عضو تاثیرگذار سازمان همکاری‌های اسلامی، نقش مهمی در حل مشکلات گریبان‌گیر ملت‌های اسلامی به‌ویژه در مسئله فلسطین و لبنان خواهند داشت. وی افزود: کشورهای منطقه باید با اتخاذ موضع واحد و قاطع و انجام اقدامات هماهنگ، مانع تداوم نسل‌کشی در غزه و گسترش تجاوزگری رژیم صهیونیستی در منطقه شوند. محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی نیز با قدردانی از مواضع حکیمانه معاون اول رئیس‌جمهور کشورمان، از تلاش‌های وزیر امور خارجه ایران در جریان مذاکره با وزیر خارجه عربستان تشکر کرد. ولیعهد عربستان سعودی در ادامه با اشاره به سخنان معاون اول رئیس‌جمهور مبنی بر برگشت‌ناپذیر بودن روابط آغازشده دو کشور گفت: نقطه‌ای که امروز در گسترش و تعمیق رابطه با ایران، به آن رسیده‌ایم، مطلوب پادشاهی عربستان است. محمد بن‌سلمان با تاکید بر ضرورت گسترش روابط و همکاری‌های دوجانبه به‌ویژه در حوزه اقتصادی و فرهنگی گفت: حوادث و اتفاقات یک سال اخیر منطقه هیچ‌گاه خلل و مانعی برای توسعه روابط فی‌مابین دو کشور نبوده و نخواهد بود و تردیدی ندارم که تا پایان سال ۲۰۲۵، روابط این دو کشور بزرگ منطقه در بالاترین سطح قرار خواهد گرفت. ولیعهد عربستان سعودی که کشورش میزبانی نشست اضطراری کشورهای همکاری اسلامی و اتحادیه عرب را بر عهده داشت در ادامه با محکومیت تجاوزگری رژیم صهیونیستی گفت: این رژیم به هیچ یک از موازین بین‌المللی پایبند نیست و در این شرایط، برای اینکه منطقه در صلح و ثبات باشد باید تصمیمات حکیمانه و درستی اتخاذ کنیم.

بازگشت بازها به تیم ترامپ

 سه نفر مطلع به تفکرات ترامپ گفتند که انتظار می‌رود رئیس‌جمهور منتخب (دونالد ترامپ)، سناتور «مارکو روبیو» از فلوریدا را به ‌عنوان وزیر امور خارجه خود معرفی کند؛ زیرا ترامپ به‌سرعت در حال حرکت برای تکمیل تیم سیاست خارجی و امنیت ملی خود است. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: «مگی هابرمن» در گزارش ۱۲ نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشت، مردم می‌گویند که ترامپ همچنان می‌تواند در آخرین لحظه نظر خود را تغییر دهد؛ اما به نظر می‌رسد که روی روبیو (که در انتخاب معاون خود در سال جاری نیز به او توجه کرده بود)، توافق کرده و به انتخاب او رضایت داده است. روبیو در سال ۲۰۱۰ به عضویت سنا انتخاب شد و به‌ عنوان یک «باز» در سیاست خارجی (در برابر «کبوترها») موضع‌گیری کرد و مواضع سختی را درباره چین، ایران، ونزوئلا و کوبا نشان داد. او ابتدا خود را در تضاد با آن دسته از جمهوری‌خواهانی یافت که نسبت به مداخلات در خارج از کشور بدبین بودند، اما اخیراً درباره مسائلی مانند جنگ روسیه علیه اوکراین به نوعی مواضع ترامپ را بازتاب داده و گفته که درگیری به بن‌بست رسیده و «باید به مرحله پایانی برسد». روبیو به‌رغم صحبت‌ها و مواضع تند درباره روسیه در گذشته، اما احتمالاً با برنامه‌های مورد انتظار ترامپ برای تحت فشار قرار دادن اوکراین برای یافتن راهی برای توافق با روسیه و ماندن در خارج از ناتو همراهی می‌کند. رئیس‌جمهور منتخب آمریکا همچنین «مایکل والتز»، نماینده فلوریدا را به ‌عنوان مشاور امنیت ملی خود انتخاب کرد. به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، او به یک کلاه سبز سابق روی آورد که برای نظارت بر سیاست خارجی و امنیت ملی کاخ سفید موضع سختی در قبال چین اتخاذ کرده است. والتز پس از انتخاب «الیز استفانیک» نماینده نیویورک برای سفارت در سازمان ملل، دومین نماینده جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان است که توسط ترامپ برای یک شغل عالی‌رتبه در دولت بعدی او انتخاب می‌شود. والتز، ۵۰ساله، عضو کمیته‌های خدمات نیروهای مسلح، اطلاعات و امور خارجه در مجلس نمایندگان آمریکا بوده که به دولت ترامپ می‌پیوندد تا به جنگ روسیه در اوکراین و درگیری در خاورمیانه و مقابله با چین بپردازد.

وجود کانال‌های تماس بین ایران و آمریکا

سیدعباس عراقچی در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران، بیان کرد: روحیه آقای گروسی در صحبت‌هایی که دوستان ما در وین با ایشان داشتند، روحیه مثبتی است. ما هم امیدوار هستیم که با این روحیه مثبت بتوانیم مسیر جدیدی برای همکاری بین ایران و آژانس باز کنیم. آن‌گونه که ایسنا گزارش داده: وی در ادامه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا برنامه‌ای برای مدیریت تنش با آمریکا وجود دارد، بیان کرد: این سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران است که ما اختلافاتی با آمریکا داریم که بسیار اصولی و مبنایی است. ممکن است حل‌شدنی نباشد، اما باید مدیریت کنیم تا هزینه‌ها و تنش‌ها کاهش پیدا کند. این کاری است که همیشه انجام می‌دهیم. وی در ادامه در پاسخ به این پرسش که آیا کماکان کانال ارتباطی عمان بین ایران و آمریکا وجود دارد، بیان کرد: کانال‌های تماس بین ما و آمریکایی‌ها همچنان وجود دارد. وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه تصریح کرد: نشست عربستان در ریاض، اجلاس مشترک سران کشورهای اسلامی و عربی بود که برای دومین‌بار در رابطه با موضوع فلسطین و لبنان برگزار شد. قطعنامه محکمی در 38 بند تصویب شده است. بسیار لحن محکمی علیه رژیم صهیونیستی داشته و اقدامات آن را در همه‌جا محکوم کرده است. به حمله رژیم صهیونیستی به ایران نیز اشاره کرده و نسبت به افزایش تنش در منطقه هشدار داده است. وی در ادامه بیان کرد: سران کشورهایی که در این اجلاس شرکت کرده بودند، مواضع بسیار خوبی را به‌ویژه در خصوص محکومیت حمله رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کردند. به نظر ما خیلی اجلاس خوبی بود. حتماً در افتتاحیه سخنان محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان مشاهده کردید که به صراحت جنایت‌های رژیم صهیونیستی را محکوم کرد.

دستیابی به راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای

«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آستانه سفر به تهران، دستیابی به راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای ایران را ضروری خواند. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: وی مدعی شد: «فضای مانور در برنامه هسته‌ای ایران در حال تنگ‌تر شدن است و ایران باید به شکل فوری راه‌هایی برای حل این مشکل پیدا کند.» گروسی که در حاشیه نشست «کاپ ۲۹» در باکو با خبرگزاری فرانسه صحبت می‌کرد، در ادامه ادعاهای خود افزود: «دولت ایران باید درک کند که اوضاع بین‌المللی به‌طور فزاینده‌ای متشنج می‌شود و حاشیه‌های مانور در حال کاهش هستند و ضروری است که راه‌هایی برای رسیدن به راه‌حل‌های دیپلماتیک پیدا کند.» وی با اذعان به اینکه آژانس اجازه دارد که در ایران بازرسی انجام دهد، گفت که این نهاد با توجه به گستره و عمق برنامه هسته‌ای ایران، نیازمند یافتن راه‌هایی برای دید بهتر از فعالیت‌های ایران است.