مالیات سیگار
آیا رانتهای نفتی شکیبایی را کم میکند؟
در این فصل از تجارت فردا، دو مقاله پژوهشی به بررسی پیامدهای کمتر دیدهشده سیاستگذاری اقتصادی میپردازند؛ پیامدهایی که بر رفتار و عدالت اجتماعی اثرگذارند. مقاله نخست به تأثیر مالیات سیگار بر مصرف و رفتار اقتصادی خانوارها میپردازد. یافتهها نشان میدهد اگرچه افزایش مالیات میتواند ابزار موثری برای کاهش مصرف باشد، اما در غیاب سیاستهای جبرانی، فشار بیشتری بر خانوارهای کمدرآمد وارد میکند و نابرابریهای اقتصادی و سلامت را افزایش میدهد. راهکارهایی مانند ارائه خدمات رایگان ترک سیگار و کمکهزینههای هدفمند، میتوانند این آثار ناخواسته را کاهش دهند.
مقاله دوم با نگاهی رفتاری، اثر رانتهای نفتی را بر ویژگی روانی «صبوری» بررسی میکند. این پژوهش با تکیه بر دادههای پیمایش جهانی ترجیحات نشان میدهد کشورهای متکی بر منابع طبیعی مانند نفت، گرایش کمتری به آیندهنگری دارند؛ یعنی مردم در چنین اقتصادهایی کمتر تمایل دارند پاداشهای آینده را بهجای منافع فوری ترجیح دهند. این یافته چشماندازی نو به پدیده «نفرین منابع» میگشاید و بر اهمیت نهادهای مدیریتی در مهار آثار مخرب روانی و اقتصادی منابع طبیعی تأکید میکند. هر دو مقاله نشان میدهند چگونه سیاستگذاری بدون درک رفتار انسانی، ممکن است به نتایجی معکوس منجر شود.