آغاز تحریم بیمه نفتکش‌های‌ایران

به دنبال عدم تمایل شرکت‌های بیمه غربی به بیمه کردن نفتکش‌های ‌ایرانی بعد از آغاز تحریم نفتی اروپا و آمریکا علیه ‌ایران، دولت ژاپن اعلام کرد طرح بیمه نفتکش‌ها را بررسی می‌کند تا از ‌این طریق بتواند واردات خود از‌ ایران را ادامه دهد‌. شرکت‌های بیمه ژاپنی درطرح پیشنهادی برای بیمه نفتکش‌ها در مورد کاهش سطح پوشش بیمه‌ای صحبت کرده‌اند که اجرای آن می‌تواند بخش بزرگی از ریسک فعالیت انتقال نفت را بر دوش سرمایه‌گذار در فرآیند تولید نفت و شرکت‌های حمل‌کننده ‌این منبع انرژی ارزشمند قرار دهد‌. سایت صنعت حمل‌و‌نقل با اشاره به تمایل شرکت‌های بیمه ژاپن و هند و ‌ایران برای بیمه نفتکش‌ها و تداوم روند تجارت نفت توسط‌ ایران می‌نویسد: بیمه نفتکش‌های ‌ایرانی توسط ژاپن یا هر کشور آسیایی دیگر سبب می‌شود تا بخش بزرگی از تحریم نفتی ‌ایران بی‌اثر باشد. البته ‌این در صورتی است که شرکت‌های بیمه ژاپنی تنها نفت مورد نیاز خود را بیمه نکنند بلکه تمامی نفت‌های صادراتی از‌ ایران را تحت پوشش بیمه‌ای قرار دهند. قرار‌دادهای حمایت و شرط تضمین خسارت بیمه یا P&I پرداخت زیان شخص ثالث، آلودگی‌، آلودگی‌های نفتی‌، خسارت ناشی از شکستن و غرق شدن کشتی و حتی خسارت به بنادر در اثر وقوع حادثه‌ای برای کشتی‌ها را در بر می گیرد ولی شرکت‌های بیمه اروپایی ‌این پوشش بیمه‌ای را از اول جولای از کشتی‌های نفتی و باری ‌ایران بر‌داشتند. هم‌اکنون بیمه هر نفتکش‌ ایران برابر با 120 میلیون دلار آمریکاست ولی شرکت‌های بیمه ‌ایرانی و ژاپنی اعلام کرده‌اند می‌توانند تا سقف 50 میلیون دلار هر کشتی را بیمه کنند که کمتر از پوشش بیمه‌ای شرکت‌های اروپایی است. صنعت کشتیرانی هند هم اعلام کرد در صورتی‌ که نفتکش‌های ‌ایرانی بیمه نشده باشند از حمل نفت ‌ایران امتناع می‌کند و این مساله می‌تواند آسیب زیادی به اقتصاد دو طرف وارد آورد. البته برخی از شرکت‌های بیمه هند نیز تمایل خود را برای بیمه نفتکش‌ها اعلام کرده بودند ولی مطالعات اولیه نشان می‌دهد هیچ یک از آنها منابع مالی لازم برای ‌این کار را ندارند و در عمل از بازار بیمه نفتی دنیا خارج هستند‌. لازم به ذکر است شرکت‌های بیمه هند طرح ‌ایجاد یک کلوب P&I را مطرح کرده‌اند تا بتوانند با همکاری یکدیگر وارد بازار بیمه دنیا شوند و در صورت بروز حادثه خسارت کمتری به هر یک از آنها وارد شود‌. در صورتی‌که ‌این کلوب که مانند یک قرار‌داد مشارکت بین شرکت‌های بیمه هندی است ‌ایجاد شود‌، هند نیز می‌تواند به جمع کشورهایی بپیوندد که در بیمه نفتکش‌های ‌ایران فعال هستند با‌ این تفاوت که پوشش بیمه‌ای نفتکش‌ها بیش از 60 درصد تنزل خواهد یافت و شرکت‌های کشتیرانی بزرگ‌ترین بخش ریسک در صنعت حمل‌و‌نقل را بر دوش خواهند داشت. در آغازین روزهای طرح تحریم غرب علیه صنعت نفت ‌ایران وزیر دارایی کشور هند تاکید کرد ‌این کشور آمادگی لازم برای بیمه نفتکش‌ها را دارد‌. دلیل اصرار هند به بیمه کردن نفتکش‌های ‌ایران ضرورت تداوم واردات ‌این کشور از ‌ایران است زیرا سهم بزرگی از نفت مصرفی خود را از‌ ایران تامین می‌کند. از آغاز طرح تحریم نفتی ‌ایران و امتناع شرکت‌های بیمه اروپایی از بیمه نفتکش‌های ‌ایرانی کشورهای ژاپن و هند و چین راه‌هایی برای تداوم واردات از‌ ایران مطرح کرده‌اند ولی کشور کره جنوبی در روزهای آغازین ماه جولای رسماً واردات خود را از‌ ایران متوقف کرد. اگرچه از آغاز سال 2012 میلادی تا‌کنون هم صادرات نفت‌ایران 30 درصد تنزل یافته است.

افزایش 5 درصدی نرخ بیمه حمل‌و‌نقل دریایی

به گزارش اتحادیه صنعت حمل‌و‌نقل دریایی بحران اقصادی در کشورهای اروپایی، افزایش تحریم‌ها علیه برنامه اتمی ‌ایران‌، افزایش میزان هجوم دزدان دریایی به کشتی‌های حمل بار و کاهش سطح تبادلات کالایی از طریق دریا در ماه‌های اخیر سبب شده است تا ریسک حمل‌و‌نقل دریایی بالا برود و شرکت‌های بیمه نیز متقاضی دریافت نرخ‌های بیمه بالاتری باشند. به همین دلیل  اخباری در مورد احتمال افزایش 5 درصدی بیمه حمل‌و‌نقل دریایی مخابره شده است که می‌تواند هزینه تمام‌شده کالاها را بیشتر کند و به افزایش تورم در دنیا بینجامد. سایت insurance live news پیش‌بینی می‌کند سال 2012 میلادی سال سختی برای صنعت حمل‌و‌نقل دریایی باشد و فشارهای مالی به‌این صنعت افزایش یابد‌. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات موجود در ‌این صنعت حمله دزدان دریایی است که می‌تواند خسارت مالی زیادی به مالکان کشتی‌ها وارد کند به همین دلیل نرخ بیمه در مناطقی که هجوم دزدان دریایی بیشتر است تا سقف 5 درصد و در بقیه مناطق تا 3 درصد رشد می‌کند. انتظار می‌رود ‌این نرخ‌های جدید از آغاز سال 2013 میلادی اجرایی شود. لازم به ذکر است در نیمه اول سال 2012 میلادی نرخ بیمه حمل‌و‌نقل دریایی در اغلب مناطق دنیا 2 درصد رشد کرد.

افزایش ارزش صنعت بیمه در دنیا

صنعت بیمه یکی از صنایع بسیار بزرگ و درآمد‌زا در دنیاست‌. آمار نشان می‌دهد در میان تمامی کشورهای دنیا آمریکا بیشترین تعداد افراد تحت پوشش بیمه را دارد‌. مجموع درآمد صنعت بیمه در دنیا که از تجمع حق بیمه‌های پرداختی به‌دست آمده است از 11 /4 هزار میلیارد دلار در سال 2009 میلادی به 34 /4 هزارمیلیارد دلار در سال 2010 و 9 /4 هزار میلیارد دلار در سال 2011 میلادی رسید‌. در سال 2010 میلادی 52 /2 هزار میلیارد از ‌این بیمه به بخش بیمه عمر و 82 /1 هزار میلیارد به بیمه غیر‌عمر شامل املاک و مستغلات اختصاص داشت.(در بازار بیمه دنیا پوشش‌های بیمه‌ای دو بخش عمده دارند: بیمه عمر(شامل تامین اجتماعی و بهداشت و درمان و ...) و بیمه غیر‌عمر که املاک و مستغلات و آتش سوزی و ...  را در بر می‌گیرد) آمریکا بزرگ‌ترین بازار بیمه دنیا را دارد و سهم درآمد بیمه در‌این کشور برابر با 88 /26 درصد از کل درآمد ناشی از تجمع حق بیمه‌ها در جهان است‌. ژاپن که در جایگاه دوم دنیا قرار گرفته است با تجربه 8 /6 درصد افزایش در ارزش بازار بیمه در فاصله‌ سال‌های 2009 و 2010 میلادی تنها 85 /12 درصد از کل بازار بیمه دنیا را در اختیار دارد.