تاریخ انتشار:
آیا عارف گزینه مناسبی برای ریاست مجلس است؟
بیم و امید ریاست
در گرماگرم رقابت‌های انتخاباتی خرداد 92 محمدرضا عارف با اعلام انصراف از کاندیداتوری، از ادامه حضور در رقابت‌های یازدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری کناره‌گیری کرد. او با این اقدام، امیدها را به بالا رفتن آرای حسن روحانی که در نهایت به عنوان رئیس‌جمهوری انتخاب شد، افزایش داد. به این ترتیب این چهره سیاسی اگرچه از ادامه رقابت‌ها بازماند، به عنوان چهره‌ای شناخته شد که حاضر است برای منفعت کشور و جریان سیاسی متبوعش، از نفع شخصی خود چشم‌پوشی کند. عارف شخصاً در بیانیه انصرافش این اقدام خود را «مصداق روشن اصلاح‌طلبی واقعی» دانست.
دو سال بعد محمدرضا عارف با عنوان رئیس بنیاد امید ایرانیان، با حداکثر آرای شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، عهده‌دار ریاست این شورا شد. در رقابت‌های انتخاباتی دهمین دوره مجلس شورای اسلامی فهرست مورد حمایت ائتلاف فراگیر اصلاح‌طلبان و حامیان دولت با عنوان «لیست امید» منتشر شد. این لیست با حمایت و تاکید چهره‌های شاخص سیاسی جریان اعتدال و اصلاحات در انتخابات مجلس از سوی مردم برگزیده شد و محمدرضا عارف نیز که نامش در صدر لیست 30نفره امید در حوزه انتخابیه تهران قرار داشت، توانست بالاترین آرای تهران و کشور را کسب کند.
حال در آستانه تشکیل مجلس دهم، بحث انتخاب رئیس این مجلس از داغ‌ترین بحث‌های سیاسی کشور است. شنیده‌ها حاکی از این است که محمدرضا عارف گزینه مورد علاقه اصلاح‌طلبان برای تصاحب کرسی ریاست مجلس دهم و گزینه مورد حمایت فراکسیون امید در این مجلس است. در مقابل علی لاریجانی هم اصلی‌ترین رقیب عارف است که تاکنون نامش برای رسیدن مجدد به ریاست مجلس مطرح شده است. لاریجانی که یکی از چهره‌های مطرح جریان اصولگراست، با حمایت‌هایی که در سه سال گذشته در برابر تندروی‌های برخی نمایندگان مجلس نهم از دولت تدبیر و امید داشته، در نزد اعتدال‌گرایان و اصلاح‌طلبان هم جایگاه و مقبولیتی خاص به دست آورده و به نوعی دولت روحانی را زیر دین خود برده است. همچنان که دولت یازدهم برای انصراف عارف به نفع روحانی در انتخابات سال 1392 نیز به نوعی مدیون این چهره مطرح اصلاح‌طلب است. با این وضعیت بهترین راه ادای دین روحانی به هر دو این چهره‌ها چیست؟ اساساً در جریان رقابت اصولگرایان و اصلاح‌طلبان، رقابت عارف و لاریجانی باید چگونه پیش برود که به سود تندروها نباشد؟ در صورت ریاست هر کدام از این دو چهره کشور و برنامه‌های دولت به کدام سو خواهد رفت؟
اگرچه دولت تاکنون دخالت یا موضع‌گیری آشکاری درباره انتخاب رئیس مجلس آینده نداشته، اما آشکار است که انتخاب رئیس مجلس دهم برای دولت یازدهم اهمیتی خاص دارد آن هم در شرایطی که کشور در عرصه اقتصادی با مسائل ناشی از تحریم‌های گذشته و رکود اقتصادی، در عرصه سیاست داخلی با مشکلاتی در اجرای برجام و در عرصه سیاست خارجی با تغییراتی مانند انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا مواجه است و رئیس مجلسی که در مواجهه با این مسائل با دولت همراه و همدل باشد می‌تواند نقشی موثر در موفقیت دولت ایفا کند. اما با توجه به جایگاه پراهمیت رئیس مجلس دهم و در شرایط کنونی، رئیس قوه مقننه باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد؟ با توجه به ترکیب نمایندگان انتخابی مجلس آینده و جایگاهی که نمایندگان انتخاب‌شده از لیست امید در این مجلس خواهند داشت، لازم است رئیس مجلس دهم چه گرایش سیاسی‌ای داشته باشد؟ محمدرضا عارف به عنوان گزینه اصلی مطرح‌شده از سوی اصلاح‌طلبان برای تصدی کرسی ریاست مجلس چه ویژگی‌ها و تجاربی دارد که بتواند توجیه‌کننده نقش ریاست او بر قوه مقننه باشد؟
دیدگاه تان را بنویسید