وزن بیشتر نوبخت نسبت به نهاوندیان

در وزارت اقتصاد، نام دو گزینه محمد نهاوندیان و محمد‌باقر نوبخت مطرح شده است که چهار نماینده از 10 شرکت‌کننده در نظرخواهی تجارت فردا، معتقد بودند نهاوندیان با توجه به تجاربی که از اتاق بازرگانی ایران به دست آورده می‌تواند گزینه اصلحی برای وزارت اقتصاد باشد. اما در مقابل سوابق نمایندگی نوبخت در چند دوره، نزدیکی بیشتر به روحانی و همچنین تحصیلات علمی و آکادمیک قوی‌تر دلایلی بود که شش نماینده او را گزینه اصلح‌، یا حداقل قوی‌تر یا گزینه‌ای با احتمال برد بیشتر برای وزارت اقتصاد می‌دانستند. موسی‌الرضا ثروتی، محمدرضا پورابراهیمی، هادی قوامی، غلامرضا مصباحی‌مقدم با گزینه نهاوندیان نزدیکی نظر داشتند البته به قول آنها اگر گزینه نهایی آقای روحانی برای وزارت اقتصاد باشد. اما غلامرضا کاتب، غلامرضا اسداللهی، ایرج ندیمی، محمد علیپور، سعید اربابی و ناصر عاشوری با گزینه نوبخت موافقت و تمایل بیشتری داشتند.


محمدباقر نوبخت‌حقیقی
متولد ۱۳۲۹ رشت نماینده مردم رشت در ادوار سوم تا ششم مجلس بود و دبیر کل حزب اعتدال و توسعه است. او معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام است. نوبخت دکترای اقتصاد از انگلستان دارد. نوبخت، در دهه سوم زندگی‌اش، مدیر دبیرستان دکتر بهشتی (شاهپور) رشت، پس از آن مدیر کل آموزش و پرورش کرمانشاه و سپس چهار دوره نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی بوده است. او در هر چهار دوره، به عنوان نماینده منتخب نخست شهر، از طرف مردم، با اختلاف آرای شدید و قابل توجه برگزیده شده است. اکنون، به عنوان معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیر کل حزب اعتدال و توسعه، فعالیت می‌کند و از نزدیکان به آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی محسوب می‌شود. نوبخت در انتخابات ریاست‌جمهوری امسال از حامیان حسن روحانی بود و به عنوان سخنگوی ستاد انتخاباتی او فعالیت می‌کرد.


محمد نهاوندیان
او از چهره‌های نزدیک به علی لاریجانی، رئیس اتاق بازرگانی ایران است. او فارغ‌التحصیل مدرسه علوی و دارای تحصیلات حوزوی و همچنین دکترای اقتصاد از آمریکاست. رفت و آمد به آمریکا در سال ۸۵ و داشتن اقامت آمریکای او بسیار خبرساز شد. بعد از بهمن ۵۷ به صدا و سیما رفت ولی با صادق قطب‌زاده رئیس سازمان صدا و سیما اختلاف پیدا کرد و خیلی زود آنجا را ترک کرد. سپس دکتر صدر که در دولت موقت وزیر بازرگانی بود او را مسوول روابط عمومی وزارتخانه خود کرد. در ۲۶سالگی‌اش، بعد از انفجار در دفتر حزب جمهوری اسلامی (هفتم تیر)، معاون هماهنگی وزارت بازرگانی و سپس معاون طرح و برنامه وزارت شد. اما بعد آنجا را هم به خاطر اختلاف نظر با دیگران ترک کرد و برای ادامه تحصیلات اسلامی‌اش به قم رفت؛ و دو سال بعد (۱۳۶۱) رهسپار آمریکا شد. او هشت سال با خانواده‌اش در آمریکا به سر برد و فوق لیسانس و دکترا گرفت. در سال ۷۲ بعد از بازگشت به ایران بلافاصله معاون وزارت بازرگانی در دوره وزارت یحیی آل‌اسحاق شد.


نظر‌سنجی از 10 عضو کمیسیون اقتصاد مجلس در مورد وزارت اقتصاد
عاشوری: هر دو گزینه مناسب هستند. هر کدام در گرایش‌ها و تئوری‌ها همگن هستند. در عین حال دارای ویژگی‌هایی هم هستند. نهاوندیان فرد پر‌تلاشی است که در ارتباط با فعالیتش در اتاق نشان داد اهل برنامه و اندیشه است. نوبخت به دلیل تجاربی که دارد و سابقه چند‌دوره مجلس، یک وزانت خاص دارد. چون شنیدن این دو نام برای وزارت اقتصاد، نمایندگان را به اینکه آقای روحانی می‌خواهد فرد توانمندی را به روی کار بیاورد، دلگرم می‌کند. مجلس هم قطعاً همراهی خواهد کرد. البته وزن نوبخت قوی‌تر است. قطعاً فضای مجلس برای نوبخت مثبت‌تر است و شناختی که نمایندگان از ایشان دارند سبب می‌شود با رای بالایی وزیر شود.

اربابی: نهاوندیان به دلیل داشتن سابقه خوب در اتاق بازرگانی بیشتر در وزارت صنعت و معدن و تجارت تخصص دارد. البته در هر حالت بین این دو فرد خیلی تفاوتی نمی‌بینیم. هر کدام معرفی شوند، مجلس با آقای روحانی همراهی خواهد کرد. شخصاً تصور می‌کنم بهتر است از تجربه آقای نهاوندیان در بخش مشاوره حوزه صنعت استفاده شود و اگر آقای نوبخت گزینه نیمه‌نهایی وزارت اقتصاد هستند، ایشان برای وزارت اقتصاد معرفی شود.

علی‌پور: سخنگوی کمیسیون اقتصادی: آقای نوبخت مجلسی هستند و کاملاً اقتصاد و مجلس را می‌شناسند و می‌دانند چطور باید در کنار مجلس مشکل اقتصاد را رفع کرد. نهاوندیان در اقتصاد صاحب نظر است اما به نظرم نقاط مثبت آقای نوبخت بیشتر از نهاوندیان است. مورد وثوق رئیس‌جمهور هستند و احتمالاً هر کدام معرفی شوند رای‌آوری خواهند داشت. نقطه کلیدی تیم اقتصادی آقای روحانی، اختیار داشتن وزیر اقتصاد است. در دولت گذشته رئیس دولت وزارت را تضعیف کرد که تصور نمی‌شود روحانی چنین زمینی را طراحی کند. روحانی باید کسی را برگزیند که به او اعتماد داشته باشد و فرمان وزارت اقتصاد واقعاً در دست وزیر باشد نه رئیس‌جمهور. به نظرم این توانایی‌ها در آقای نوبخت هست و می‌توان با ایشان به سمت کار عملی رفت. از طرفی مهم است که وزیر به خرد‌جمعی اعتقاد داشته باشد. تا آن تجربه‌های تلخ تکرار نشود که اقتصاد‌دان‌ها نامه می‌نوشتند اما آقای احمدی‌نژاد توجه نمی‌کرد.

ندیمی: همراهی‌های ایشان را نمی‌توان دلیلی برای ورودشان در کابینه دانست. البته بخش عمده‌ای از همراهان ایشان سمت خواهند گرفت. حالا یا وزیر می‌شوند یا سمت اجرایی می‌گیرند و مشاورت و معاونت‌هایی را بر عهده می‌گیرند. آنچه از برنامه‌های آقای روحانی مشاهده می‌شود، نشان می‌دهد ساز و کار ساده‌ای نباشد. برای وزارت اقتصاد، دانش، توانایی اجرایی و هماهنگ بودن با رئیس‌جمهور شاخصه‌های کلیدی است که به نظر می‌رسد هم نهاوندیان و هم نوبخت در آن برجسته باشند. در مورد آقای نهاوندیان الان هم موضوع معاونت اولی مطرح است و هم وزارت صنعت. در مورد آقای نوبخت هم وزارت اقتصاد مطرح شده و هم سازمان مدیریت یا معاونت پارلمانی.

قوامی: هر دو نیروهای بسیار ماهر کشور هستند و امیدواریم بتوانند وضعیت را بهبود ببخشند. آقای نهاوندیان اجرایی‌تر هستند و کار عملیاتی را تبحر دارند. هم معاون وزیر بازرگانی بودند. رئیس اتاق بازرگانی ایران هستند و در سال‌های اخیر هم به عنوان پارلمان بخش خصوصی ارتباط خوبی با مجلس داشتند و نقش مهمی در تصویب قانون فضای کسب و کار داشتند. در مورد ارتباط با مجلس هم در بخش تولید بسیار قوی بودند. ایشان عضو شورای عالی پول و اعتبار بودند و همه اینها سبب شده فهم‌شان از مسائل اقتصادی فهم بالایی باشد. کارهای پژوهشی بسیار بالایی هم انجام دادند. خروجی‌هایشان هم سبب تصویب برخی قوانین در مجلس شد و امیدواریم با حضور در دولت آقای روحانی ان‌شاءالله بتوانند کمک بسزایی در حل عالمانه مسائل کنند.

پورابراهیمی: هر دو مطلوب هستند. هر کدام امتیازاتی دارند. اگر سوابق اجرایی آقای نوبخت عملیاتی و کاربردی بود شاید بهترین گزینه بودند. اما به دلیل اینکه ایشان بیشتر چهره آکادمیک و دانشگاهی دارند، به نظرم آقای نهاوندیان گزینه قوی‌تری هستند.

اسداللهی: هر دو نفر اصلح هستند. آقای نوبخت چهره آکادمیک و دانشگاهی‌تر دارند. آقای نهاوندیان هم کار اجرایی کرده است. به نظرم آقای نهاوندیان برای وزارت صنعت مفیدتر هستند و آقای نوبخت برای وزارت اقتصاد مناسب‌تر هستند. ایشان سال‌هایی که در مجلس و کمیسیون اقتصادی بودند تجارب خوبی برای اقتصاد نصیب‌شان کرده است.

کاتب: هر دو این افراد، کارآمد هستند. به نظرم آقای نهاوندیان برای وزارت صنعت بهتر هستند. البته آقای نوبخت برای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی هم گزینه اصلحی هستند. اما در مورد وزارت اقتصاد هم می‌توانند قوی عمل کنند.

قادری: به نظر می‌رسد گزینه‌های مناسب‌تری هم در این مورد باشند. امیدوارم انتخاب آقای روحانی انتخاب بهترین گزینه موجود در کشور در مورد این وزارتخانه باشد. با این حال تا لیست نهایی نشده، ترجیح می‌دهم از اظهارنظر خودداری کنم.

ثروتی: نهاوندیان را می‌شناسم اما در مورد آقای نوبخت باید بررسی کرد. در مورد آقای نهاوندیان اقتصاددان ماهری هستند و سوابق اجرایی خوبی داشته است. به بحث‌های اقتصادی وارد است و می‌تواند سبب توسعه بخش اقتصادی شود. باید دید که چه کسانی را به عنوان وزیر انتخاب می‌کند. صحبت‌هایشان در مورد تشریح وضعیت اقتصادی نشان می‌دهد که با واقعیت‌ها آشنایی دارد و می‌داند زمین سختی را گرفته است. موفقیت ایشان در گرو این است که واقعاً چه افرادی را انتخاب می‌کند.