کارنامه اوباما

بر اساس اعلام کاخ سفید، اوباما در طی هشت سال ریاست جمهوری خود توانسته 9 /10 میلیون شغل جدید در ایالات متحده ایجاد کند. این رقم بسیار بیشتر از آمار 3 /1 میلیونی مشاغل ایجادشده در زمان جرج بوش است اما در عین حال بسیار کمتر از آمار دوران زمامداری کلینتون (9 /22 میلیون) و ریگان (1 /16 میلیون) است. با توجه به اینکه تقریباً تمام دوران زمامداری اوباما، در درون رکود اقتصاد جهانی گذشت، کاخ سفید آمار اعلام‌شده را موفقیتی بزرگ در خروج از رکود نامیده است، اظهاراتی که البته ترامپ با آن به شدت مخالف است. وی وضعیت بازار نیروی کار در ایالات متحده را فاجعه‌بار می‌داند. اما حق با کدام است؟
اولین موضوع مهم این است که همه مشاغل ایجادشده در دوران اوباما، حاصل فعالیت بخش خصوصی است. در واقع مشاغل دولتی نسبت به اولین ماهی که اوباما دولت را تحویل گرفت، کاهشی 341هزار‌عددی هم داشته است. این کاهش در دو سطح محلی و ایالتی هم اتفاق افتاده است. موضوع دومی که کمپین‌های انتخاباتی ترامپ علیه اوباما و دولت وقت روی آن مانور می‌دادند، کاهش مشاغل در بخش‌های تولیدات کارخانه‌ای بود. آمار نشان می‌دهد در بخش تولیدات کارخانه‌ای از فوریه 2009 (اولین ماهی که کاملاً دولت در اختیار اوباما بود) 122 هزار شغل کاهش یافته است. البته در بخش‌هایی مانند ساختمان، با افزایش تعداد مشاغل روبه‌رو بوده‌ایم.
و البته هنوز نکته بسیار مهم‌تری باقی مانده است که می‌توان آن را تیر خلاص بر کارنامه ظاهراً موفق بازار نیروی کار در دولت اوباما دانست: تقریباً تمام مشاغل ایجادشده در ایالات متحده در هشت سال دولت اوباما، در بخش خدمات و مشاوره بوده است. تنها مشاغل غیرخدماتی که تعداد بالایی دارند، مشاغل با درآمد کم بوده که نیاز به نیروی کار تعلیم‌دیده ندارند. مشاغل بخش خدماتی ایجادشده، همگی در مورد مشاغل با درآمد بالاست. به عنوان مثال تنها در بخش خدمات درمانی ایالات متحده حدود سه میلیون شغل جدید ایجاد شده است و در دوران زمامداری اوباما، پزشکان و دندانپزشکان حتی از قبل هم درآمد بالاتری داشته‌اند. تخمین زده می‌شود حدود 50 درصد مشاغل ایجاد‌شده در دوران ریاست جمهوری اوباما، در بخش مشاغل با درآمد بالا بوده است که طبیعتاً تنها اشخاص با تحصیلات بسیار بالا (مانند بخش پزشکی) توانسته‌اند از آن بهره‌مند شوند و مردم عادی، با سوادی در حد دیپلم یا حتی کالج، از آن بی‌بهره بوده‌اند. در مجموع می‌توان گفت کارنامه اوباما در بخش بازار نیروی کار اگرچه نسبتاً درخشان است، اما بسیار تبعیض‌آمیز بوده است. این موضوع می‌تواند یکی از بسیار عوامل موثر بر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و انتخاب ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور این کشور باشد.