تاریخ انتشار:
هشدار احمد خاتمی نسبت به تغییر ترکیب خبرگان
مجلس دهم؛ مجلس عقلا
یک فعال سیاسی معتقد است جبهه اعتدال در عمل شکل گرفته و طیفی مشتمل بر علی لاریجانی و محمدرضا عارف را در‌بر می‌گیرد.
چند وقت بعد از آنکه محمدرضا باهنر نایب رئیس اصولگرای مجلس از برنامه‌های عده‌ای برای انتخابات خبرگان خبر داد و با ابراز امیدواری از اینکه «چنین خواب‌هایی تعبیر نمی‌شود» تا بدان جا پیش رفت که ضرورت برگزاری انتخابات متوالی برای برگزیدن خبرگان را نیز زیر سوال برد، سید‌احمد خاتمی امام جمعه موقت تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر هشدارهایی را نسبت به احتمال تغییر ترکیب خبرگان ایراد و خاطر نشان کرد «عده‌ای در پی آن هستند وضعیت کنونی خبرگان را تغییر دهند. بنده دو دوره است در مجلس خبرگان حضور دارم و تاکید می‌کنم که وضعیت کنونی خبرگان وضعیت مطلوبی است، یعنی مجلس خبرگان مایه امید و اطمینان نظام اسلامی است.
در مجموع ترکیب فعلی خبرگان ترکیب مطمئنی است و کسانی در پی این هستند که این ترکیب را به هم بزنند.» این عضو مجلس خبرگان رهبری سپس با اشاره به اینکه هشدارهایی از این قبیل در تمام دوره‌ها بوده اما لزوم آن در این دوره بیشتر احساس می‌شود، در بیان دلایل این ضرورت افزود «در بعضی محافل گفته‌اند ما نمی‌توانیم اکثریت مجلس خبرگان را به دست بیاوریم ولی اگر بتوانیم اقلیتی قوی را هم در خبرگان شکل دهیم برای ما موفقیت است. تعدادی را در جلسات اسم بردند که باید تلاش کنیم در خبرگان آینده مورد اقبال مردم قرار نگیرند. من اسم این تعداد را نمی‌گویم ولی چون حق دارم راجع به خودم صحبت کنم، باید بگویم یکی از آنها من هستم. برخی در جلسات خود به صراحت گفته‌اند که حتی اگر کاندیداهای ما رای نیاورند مهم نیست، اما باید کاری کنیم تعدادی از جمله «سید‌احمد خاتمی» در انتخابات خبرگان رای نیاورند. من به آقایانی که این نگرانی را دارند به صراحت عرض می‌کنم که این حقیر براساس تکلیف وارد میدان شدم و تکلیف‌مدارانه هم عمل کرده‌ام.
شأنی که برای خود قائل هستم یک طلبه و مدرس حوزه است. من دل بسته به هیچ مسوولیتی از جمله خبرگان نیستم اما کسانی که این امید را دارند بدانند سید‌احمد خاتمی با تمام وجود به انقلاب و نظام مقدس اسلامی اعتقاد دارد و حاضر است در راه این نظام سر بدهد.» این در حالی است که دیگر عضو خبرگان رهبری «طرح چنین مسائلی را خبرگان‌هراسی» و غیر‌واقعی توصیف می‌کند. هاشم هاشم زاده‌هریسی در گفت‌وگو با روزنامه بهار با تاکید بر اینکه «من برای همه علما، روحانیون و اساتید احترام و حرمت قائل هستم و همیشه براساس شرع، قانون و حقوق، اخلاق و مصالح ملی حرف می‌زنم» یادآور می‌شود «خبرگان از علما و فقها تشکیل می‌شود. این مجلس از طرفداران و حامیان ولایت فقیه تشکیل می‌شود. نگذاریم سیاسی و جناح‌بندی شود» و معتقد است تغییر هویت مجلس خبرگان غیرمقدور است و در نهایت تعدادی از نمایندگان تغییر می‌کنند «گفتن این مسائل درست نیست.
شاید هم کسی نیت بدی نداشته باشد ولی طرح این مسائل بحث رهبری و ولایتمداری را خدشه‌دار می‌کند. در جامعه ما مساله ولایت جا افتاده است، همه تبعیت می‌کنند و حرمت قائل هستند. اینکه بخواهیم نشان بدهیم و بگوییم یا در میان مردم عنوان کنیم عده‌ای رهبری را نمی‌خواهند و مخالف هستند و حالا قصد دارند فلان کار یا فلان موضوع را دنبال کنند، زیر سوال بردن این مساله است».
در مجموع ترکیب فعلی خبرگان ترکیب مطمئنی است و کسانی در پی این هستند که این ترکیب را به هم بزنند.» این عضو مجلس خبرگان رهبری سپس با اشاره به اینکه هشدارهایی از این قبیل در تمام دوره‌ها بوده اما لزوم آن در این دوره بیشتر احساس می‌شود، در بیان دلایل این ضرورت افزود «در بعضی محافل گفته‌اند ما نمی‌توانیم اکثریت مجلس خبرگان را به دست بیاوریم ولی اگر بتوانیم اقلیتی قوی را هم در خبرگان شکل دهیم برای ما موفقیت است. تعدادی را در جلسات اسم بردند که باید تلاش کنیم در خبرگان آینده مورد اقبال مردم قرار نگیرند. من اسم این تعداد را نمی‌گویم ولی چون حق دارم راجع به خودم صحبت کنم، باید بگویم یکی از آنها من هستم. برخی در جلسات خود به صراحت گفته‌اند که حتی اگر کاندیداهای ما رای نیاورند مهم نیست، اما باید کاری کنیم تعدادی از جمله «سید‌احمد خاتمی» در انتخابات خبرگان رای نیاورند. من به آقایانی که این نگرانی را دارند به صراحت عرض می‌کنم که این حقیر براساس تکلیف وارد میدان شدم و تکلیف‌مدارانه هم عمل کرده‌ام.
شأنی که برای خود قائل هستم یک طلبه و مدرس حوزه است. من دل بسته به هیچ مسوولیتی از جمله خبرگان نیستم اما کسانی که این امید را دارند بدانند سید‌احمد خاتمی با تمام وجود به انقلاب و نظام مقدس اسلامی اعتقاد دارد و حاضر است در راه این نظام سر بدهد.» این در حالی است که دیگر عضو خبرگان رهبری «طرح چنین مسائلی را خبرگان‌هراسی» و غیر‌واقعی توصیف می‌کند. هاشم هاشم زاده‌هریسی در گفت‌وگو با روزنامه بهار با تاکید بر اینکه «من برای همه علما، روحانیون و اساتید احترام و حرمت قائل هستم و همیشه براساس شرع، قانون و حقوق، اخلاق و مصالح ملی حرف می‌زنم» یادآور می‌شود «خبرگان از علما و فقها تشکیل می‌شود. این مجلس از طرفداران و حامیان ولایت فقیه تشکیل می‌شود. نگذاریم سیاسی و جناح‌بندی شود» و معتقد است تغییر هویت مجلس خبرگان غیرمقدور است و در نهایت تعدادی از نمایندگان تغییر می‌کنند «گفتن این مسائل درست نیست.
شاید هم کسی نیت بدی نداشته باشد ولی طرح این مسائل بحث رهبری و ولایتمداری را خدشه‌دار می‌کند. در جامعه ما مساله ولایت جا افتاده است، همه تبعیت می‌کنند و حرمت قائل هستند. اینکه بخواهیم نشان بدهیم و بگوییم یا در میان مردم عنوان کنیم عده‌ای رهبری را نمی‌خواهند و مخالف هستند و حالا قصد دارند فلان کار یا فلان موضوع را دنبال کنند، زیر سوال بردن این مساله است».
انتخاب هیات رئیسه شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان
نخستین جلسه شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان شامگاه یکشنبه 17 آبان‌ماه با حضور دبیران کل احزاب اصلاح‌طلب، اعضای شورای راهبردی، نمایندگانی از احزاب چهارگانه جدیدالتاسیس اصلاح‌طلب (مجید فراهانی از ندای ایرانیان، محسن ترکاشوند از مجمع ایثارگران اصلاح‌طلب، فاطمه راکعی از مجمع زنان اصلاح‌طلب و علی شکوری‌راد از حزب اتحاد ملت ایران) و نیز نمایندگان محمدرضاعارف برگزار شد. ماحصل اولین نشست اما انتخاب هیاترئیسه شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان و پیش‌نویس تصویب آیین‌نامه داخلی شورا بود. در این جلسه محمدرضا عارف به عنوان رئیس و عبدالواحد موسوی‌لاری و آیت‌الله موسوی‌تبریزی به عنوان نواب اول و دوم برگزیده و الهه کولایی و الهام فخاری به منشی‌گری هیات رئیسه انتخاب شدند. گفتنی است سه نفر دیگر با عناوین روسای کارگروه‌های حقوقی، امور استان‌ها و تدوین محتوا نیز قرار است به این ترکیب اضافه شوند. به نوشته شرق در بخشی از آیین‌نامه پیشنهادی این شورا آمده شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان در امور تعیین کاندیداها در استان‌ها دخالت نمی‌کند و تنها نقش سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و حکمیت را ایفا خواهد کرد. همچنین امور انتخاباتی
استان‌ها از جنس پشتیبانی و تاسیس ستاد و تعیین نامزد به شوراهای استانی اصلاح‌طلبان واگذار می‌شود.
جبهه اعتدال؛ از لاریجانی تا عارف
یک فعال سیاسی معتقد است جبهه اعتدال در عمل شکل گرفته و طیفی مشتمل بر علی لاریجانی و محمدرضا عارف را در‌بر می‌گیرد. غلامعلی دهقان سخنگو و عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم با اشاره به تشکیل جلسه شورای سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان و انتخاب هیاترئیسه آن تاکید کرد «پیشبرد و تقویت گفتمان اعتدال یعنی همان اندیشه فکری دولت آقای روحانی سرلوحه فعالیت‌های حزب اعتدال و توسعه است [ضمن آنکه] از آغاز تاکنون همیشه نشان داده که معرف جمعی از شایستگان اعتدالی فراتر از یک جناح خاص بوده و چشم‌انداز انتخابات آتی مجلس نشان می‌دهد که افراد پیشنهادی حزب اعتدال و توسعه همپوشانی قابل توجهی با جریان‌های همسو از جمله معتدلان اصولگرا و اصلاحات دارد، همچنین اعتدال و توسعه همیشه معرف اعتدالیون حدفاصل دو جناح نیز بوده است.» به گفته دهقان «در شرایط فعلی نمی‌توان اعتدال را منحصر به یک حزب و جناح خاص دانست. خوشبختانه حرکت کلی کشور به سمت گسترش دایره اعتدال‌خواهی است و حزب اعتدال و توسعه از این وضعیت استقبال می‌کند.» در تحلیلی دیگر از آرایش انتخاباتی نیروهای سیاسی، روزنامه اعتماد با این مقدمه که «زمین
انتخابات برای راست‌کیشان سیاسی هموار، امن، پرنور و بی‌ایست و بازرسی است و در مقابل، برای رفرمیست‌های خسته از تهدیدها و تحدیدهای این سال‌ها به مثابه هزارتوی درهمی است که جدای از قانون منع آمد و شد، سیخ و میخ‌ها، جای فرش قرمز را برای حضور در این مناسک سیاسی گرفته‌اند» و پس از اشاره به وضعیت همگرایی و واگرایی در دو جناح عمده کشور به این جمع‌بندی می‌رسد که «انتخابات مجلس دهم و رقابت اصلاح‌طلبان و اصولگرایان را می‌شود در دوگانه عارف-حداد خلاصه کرد. دو سیاستمداری که چند سالی است در مجمع تشخیص مصلحت نظام کنار هم می‌نشینند، به هم احترام می‌گذارند، با هم درگوشی سخن می‌گویند و هر از چندگاهی با یکدیگر مزاح می‌کنند و می‌خندند. هر‌چه هست در ویترین رقابت انتخاباتی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان این دو سیاستمدار جای و جایگاهی ویژه دارند.»
کارکردهای پنج‌گانه محوریت «سه فقیه» برای اصولگرایان
همزمان با اشاره خبرگزاری تسنیم به برگزاری جلسات هفتگی موتلفه، پایداری و ایثارگران با محوریت شورای فقها علیرضا زاکانی دبیرکل جمعیت رهپویان در گفت‌وگو با فارس از کارکردهای پنج‌گانه محوریت سه روحانی ارشد اصولگرا خبر داد. به گفته این نماینده اصولگرای مجلس نهم «علمای بزرگوار و سه‌گانه‌ای که مورد عنایت و تفاهم همه اصولگرایان قرارگرفته‌اند یعنی حضرات آیات مصباح‌یزدی، موحدی‌کرمانی و یزدی امکانی را فراهم کرده‌اند که ما امید بسیار بالایی برای رسیدن به این تفاهم داشته باشیم، از این‌رو چون اصل بر وحدت بر محور اصول است، محوریت این علمای بزرگوار، کارکردهای پنج‌گانه‌ای به این شرح دارد؛ دقت در تشخیص درست اصول، هدایت، نظارت بر عمل به اصول، هویت‌بخشی و مددکاری و جنبه داوری.»
مجلس دهم؛ مجلس عقلا
نایب رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی از تمایلش به کاندیداتوری مجلس خبر داده و می‌گوید باید رئیس‌جمهور را در عرصه سیاست داخلی همراهی کرد ضمن آنکه «تبلور جدی سیاست داخلی در انتخابات مجلس و خبرگان است». این البته به گفته او به معنی طرفداری قطعی از دولت نیست بلکه ضرورت تشکیل مجلسی «میانه‌رو» را پیش می‌کشد. محسن هاشمی در گفت‌وگو با هفته‌نامه صدا همچنین با تاکید بر لزوم تعامل اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان با شورای نگهبان خاطر نشان می‌کند «وقتی با آمریکا مذاکره و تعاملی ایجاد و برجام حاصل آن می‌شود چرا نتوان با شورای نگهبان وارد مذاکره شد.» به گفته این فعال سیاسی که دو سال پیش تا آستانه احراز شهرداری پایتخت نیز پیش رفت اما در نهایت مغلوب قالیباف شد «هم‌اکنون یک جبهه اعتدال شکل گرفته و در حال گسترش است» اما «اگر نظام نخواهد طبیعی است که اصلاح‌طلبان نمی‌توانند اکثریت مطلق» مجلس را در اختیار داشته باشند، در عین حال مهم این است که «افراد عاقلی» به مجلس راه یابند که بتوانند مجلس را با تدبیر مدیریت کنند لذا «مجلس آینده مجلس عقلاست». محسن هاشمی که در انتخابات مجلس پنجم به عنوان «بازرس ریاست جمهوری» فعالیت
می‌کرد با مشابه توصیف کردن حال و هوای انتخابات امسال با آن ایام ابراز عقیده می‌کند اگر تحول‌خواهان از تعامل با شورای نگهبان ناتوان باشند و نتوانند مجوز حضور در رقابت‌ها را دریافت کنند دولت احتمالاً به طیف راست سنتی نزدیک خواهد شد نشان به آن نشان که «حرکت اخیر رهروان ولایت در مجلس دستی بود که آنها به دولت دادند. مانند دستی که پیش از انتخابات اصلاح‌طلبان به آقای روحانی دادند و در طول این دو سال هم از آن حمایت کردند.»
انگیزه‌های اصلاح قانون انتخابات
بررسی طرح اصلاح قانون انتخابات در مجلس که از ماه‌ها پیش آغاز شده بود هفته پیش به پایان رسید تا شورای نگهبان نظر نهایی را پیرامون این طرح اعلام کند. بر این اساس خبرآنلاین با اشاره به سیر اصلاح قانون انتخابات و مواردی که به تصویب نمایندگان رسیده از جمله «منع شورای نگهبان از اظهارنظر درباره نامزدها، ممنوعیت خرید و فروش رای، افزایش زمان اعتراض رد صلاحیت‌شدگان و کاهش حداقل آرای لازم برای ورود به مجلس در دور اول انتخابات» به انعکاس نظر امیر خجسته رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس پرداخته که طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس را مصوبه‌ای دارای نفع مقطعی برای نمایندگان فعلی ندانسته و می‌گوید این طرح در جهت روان شدن انتخابات و برای افزایش مشارکت مردمی اصلاح شده و در ادامه می‌نویسد: «نمایندگان مجلس در جلسه علنی هشتم اردیبهشت‌ماه، با الحاق یک تبصره به ماده ۵۲ قانون انتخابات مقرر کرده بودند که در صورت ثبت‌نام نمایندگان فعلی مجلس برای دوره بعد، صلاحیت آنان برای نمایندگان به مجلس استمرار می‌یابد، مگر آنکه شورای نگهبان در جلسه رسمی خود تا ۱۵ روز قبل از شروع تبلیغات انتخاباتی، به استناد اسناد و مدارک معتبر عدم
احراز را اعلام کند؛ اما این طرح از سوی شورای نگهبان مورد تایید قرار نگرفت تا نمایندگان فعلی نتوانند خود را از سایر نامزدهای انتخابات آتی مستثنی کنند.» شاید به این خاطر است که امیر خجسته در مورد اصلاحیه‌های اخیر بر این مساله پافشاری می‌کند که «هیچ کدام از مصوبه‌های اصلاحی این قانون به نفع نمایندگان فعلی نبوده بلکه طرح اصلاح این قانون به نفع نظام و مردم است» تا این شائبه به وجود نیاید که نمایندگان فعلی در تصویب طرح‌های انتخاباتی به دنبال منافع خود هستند.
دیدگاه تان را بنویسید