تاریخ انتشار:
لزوم طراحی الگوهای ائتلافی مختلف در جریان اصلاحات
نهیب انتخاباتی جنتی
در جریان انتخابات سال ۱۳۸۸ نیز جنتی حمایت خود را از احمدی‌نژاد اعلام کرد که از نظر بسیاری از ناظران سیاسی و فعالان انتخاباتی عملی مغایر با جایگاه داوری بود.
هر چه به زمان برگزاری انتخابات توامان مجلس و خبرگان در اسفندماه نزدیک می‌شویم و به تبع آن فضای عمومی کشور رنگ و بوی انتخاباتی به خود می‌گیرد، بر دغدغه و نگرانی احمد جنتی دبیر شورای نگهبان افزوده می‌شود. این نکته را از سخنان خطیب موقت نماز جمعه تهران که هفته گذشته امامت نماز را بر عهده داشت می‌توان به خوبی دریافت. این چندمین باری است که دبیر شورای نگهبان از تریبون‌هایی که در اختیار دارد استفاده کرده تا به مخاطبان یادآور شود این نهاد در مقام احراز صلاحیت‌ها چه وظیفه سنگینی بر عهده دارد. او این بار نیز در نماز جمعه پایتخت ضمن اشاره به انتخابات پیش روی خبرگان رهبری خاطرنشان کرد که «اگر افراد صالح و همان‌هایی که باید به این مجلس بروند مجتهد، عادل و ملتزم به ولایت‌فقیه نیز هستند، هیچ مشکلی برای کشور پیش نخواهد آمد ولی افرادی که این شرایط را ندارند و بخواهند به ضرب و زور وارد شوند، از این به بعد این نگرانی وجود دارد که این انتخابات رنگ و بوی سیاسی بگیرد.»
به گفته احمد جنتی «این افراد تلاش می‌کنند وارد مجلس خبرگان رهبری شوند تا هر چه دل‌شان خواست بگویند و هر کاری که دل‌شان خواست، انجام دهند که اگر موفق شوند مشکلاتی برای کل نظام و مملکت و انقلاب به وجود خواهند آورد و شورای نگهبان باید مواظبت کند و بیش از همه افراد صالح را از ناصالح شناسایی کرده که کار بسیار سنگینی است.» تاکنون اظهارات انتخاباتی عضو ارشد و با‌سابقه شورای نگهبان که وظیفه خطیر داوری را بر عهده دارد، اعتراضاتی را در میان برخی جریان‌های سیاسی به دنبال داشته است.
در جریان انتخابات سال 1388 نیز جنتی حمایت خود را از احمدی‌نژاد اعلام کرد که از نظر بسیاری از ناظران سیاسی و فعالان انتخاباتی عملی مغایر با جایگاه داوری بود. ایجاد چنین ذهنیتی است که موجب طرح پرسش‌ها و انتقاداتی به موضع‌گیری‌های دبیر شورای نگهبان می‌شود. شبهاتی که سخنگوی این شورا را واداشت تا در مصاحبه اخیر خود تصریح کند «همه اعضای شورای نگهبان باید متانتی را که اقتضای جایگاه ویژه آنان است داشته باشند و انتخاب‌های سیاسی خود را به نحوی که از نامزدی طرفداری کنند و به یک نامزد دلبستگی آشکار نشان دهند به خاطر تقویت اعتماد عمومی آشکار نکنند.» محسن غرویان از مدرسین حوزه علمیه قم هم در یادداشتی که آرمان منتشر کرده، می‌نویسد «شورای نگهبان طبق قانون وظیفه احراز صلاحیت کاندیداها را بر عهده دارد.
احراز صلاحیت حد و مرزی دارد» و آن هم به نظر او تمسک به قانون و مجال دادن به اعتدال یعنی دوری از افراط و تفریط است که تشخیص مصادیق آن نیز بر عهده مردم خواهد بود. از سوی دیگر اعضای انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها با آیات یزدی و مومن از فقهای شورای نگهبان دیدار کردند. به گفته محسن رهامی دبیر کل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها در این نشست عنوان شد که «باید افرادی پاکدست و سالم و متخصص به مجلس راه یابند تا مجلس دهم نمادی از اجماع ملی و حضور همه سلایق باشد» ضمن آنکه جایگاه ملی رهبر انقلاب که متعلق به همه جریان‌ها و سلایق مختلف کشور هستند نیز مورد اشاره قرار گرفت و بر آن اساس تاکید شد که «مجلس خبرگان هم باید متشکل از اقشار و جریان‌های سیاسی و اجتماعی مختلف باشد تا همه احساس کنند که درمجلس خبرگان نماینده دارند». به گزارش ایرنا این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد آقایان یزدی و مومن با استقبال از این دیدار تاکید کردند که در بررسی صلاحیت‌ها صرفاً قانون ملاک خواهد بود و افراد سالم و پاک که اسلام و نظام را قبول داشته و به دیدگاه‌های امام و رهبری پایبند هستند، تایید صلاحیت خواهند شد. همچنین گفته شد در تصحیح اوراق امتحان مجلس خبرگان، مصححان نام امتحان‌دهنده را نمی‌دانند و به این صورت گرایش سیاسی و اجتماعی در امتحانات دخالت داده نمی‌شود.
به گفته احمد جنتی «این افراد تلاش می‌کنند وارد مجلس خبرگان رهبری شوند تا هر چه دل‌شان خواست بگویند و هر کاری که دل‌شان خواست، انجام دهند که اگر موفق شوند مشکلاتی برای کل نظام و مملکت و انقلاب به وجود خواهند آورد و شورای نگهبان باید مواظبت کند و بیش از همه افراد صالح را از ناصالح شناسایی کرده که کار بسیار سنگینی است.» تاکنون اظهارات انتخاباتی عضو ارشد و با‌سابقه شورای نگهبان که وظیفه خطیر داوری را بر عهده دارد، اعتراضاتی را در میان برخی جریان‌های سیاسی به دنبال داشته است.
در جریان انتخابات سال 1388 نیز جنتی حمایت خود را از احمدی‌نژاد اعلام کرد که از نظر بسیاری از ناظران سیاسی و فعالان انتخاباتی عملی مغایر با جایگاه داوری بود. ایجاد چنین ذهنیتی است که موجب طرح پرسش‌ها و انتقاداتی به موضع‌گیری‌های دبیر شورای نگهبان می‌شود. شبهاتی که سخنگوی این شورا را واداشت تا در مصاحبه اخیر خود تصریح کند «همه اعضای شورای نگهبان باید متانتی را که اقتضای جایگاه ویژه آنان است داشته باشند و انتخاب‌های سیاسی خود را به نحوی که از نامزدی طرفداری کنند و به یک نامزد دلبستگی آشکار نشان دهند به خاطر تقویت اعتماد عمومی آشکار نکنند.» محسن غرویان از مدرسین حوزه علمیه قم هم در یادداشتی که آرمان منتشر کرده، می‌نویسد «شورای نگهبان طبق قانون وظیفه احراز صلاحیت کاندیداها را بر عهده دارد.
احراز صلاحیت حد و مرزی دارد» و آن هم به نظر او تمسک به قانون و مجال دادن به اعتدال یعنی دوری از افراط و تفریط است که تشخیص مصادیق آن نیز بر عهده مردم خواهد بود. از سوی دیگر اعضای انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها با آیات یزدی و مومن از فقهای شورای نگهبان دیدار کردند. به گفته محسن رهامی دبیر کل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها در این نشست عنوان شد که «باید افرادی پاکدست و سالم و متخصص به مجلس راه یابند تا مجلس دهم نمادی از اجماع ملی و حضور همه سلایق باشد» ضمن آنکه جایگاه ملی رهبر انقلاب که متعلق به همه جریان‌ها و سلایق مختلف کشور هستند نیز مورد اشاره قرار گرفت و بر آن اساس تاکید شد که «مجلس خبرگان هم باید متشکل از اقشار و جریان‌های سیاسی و اجتماعی مختلف باشد تا همه احساس کنند که درمجلس خبرگان نماینده دارند». به گزارش ایرنا این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تصریح کرد آقایان یزدی و مومن با استقبال از این دیدار تاکید کردند که در بررسی صلاحیت‌ها صرفاً قانون ملاک خواهد بود و افراد سالم و پاک که اسلام و نظام را قبول داشته و به دیدگاه‌های امام و رهبری پایبند هستند، تایید صلاحیت خواهند شد. همچنین گفته شد در تصحیح اوراق امتحان مجلس خبرگان، مصححان نام امتحان‌دهنده را نمی‌دانند و به این صورت گرایش سیاسی و اجتماعی در امتحانات دخالت داده نمی‌شود.
اتاق فکر تفرقه
«اعتماد» با این جمله که «مرگ اصلاحات و در تابوت گذاشتن و تدفین آن سال‌هاست که در صدر سیاست‌های اصلاح‌طلب‌ستیزان قرار گرفته است» گزارش خود را پیرامون تفرقه‌افکنی مخالفان اصلاحات آغاز و اختصاراً به اقداماتی اشاره کرده که از بدو توفیق اصلاح‌طلبان در فضای سیاسی کشور در دستور کار رقبا قرار گرفته تا آنها را از صحنه به در کنند. در ادامه عسرت جریان اصلاحات در دوره احمدی‌نژاد مورد توجه قرار گرفته و می‌نویسد «رقابت اصولگرایان با خود و تولد انشعاب‌های جدید در اردوگاه آنان توام شد با صبر و سکوت و آسیب‌شناسی اصلاح‌طلبان» و این رویکرد در انتخابات 92 با «اتحاد و انسجام-اقناع و اجماع» توامان شد تا نویدبخش فصلی نو باشد. حالا اما جنگ روانی جریان ضداصلاحات با هدف ماندگاری در قدرت دنبال و شامل موارد زیر می‌شود: ۱- جمع‌آوری اطلاعات ۲- مطالعه و ارزیابی اطلاعات ۳- طبقه‌بندی اطلاعات ۴- بررسی روحیات، خلقیات و رفتارهای عناصر کلیدی و میدانی اصلاح‌طلب ۵- انتخاب سوژه‌ها ۶- تعیین محورهای آسیب‌پذیری اصلاحات و انتخاب چهره‌هایی درون این جریان برای گرفتار شدن در تله عملیات روانی ۷- انتخاب سناریو ۸- سوژه‌سازی ۹- تولید و توزیع محتوای
تفرقه‌انگیز
۱۰- جمع‌آوری فیدبک‌ها و واکنش‌ها با هدف اصلاح سناریوی اولیه ۱۱- بازنویسی دوباره سناریو. طرفه آنکه «رسانه‌های تحت مدیریت جریان رقیب با پوشش گفت‌وگو با چهره‌های اصلاح‌طلب اقدام به طرح پرسش‌هایی در حوزه‌های اختلاف‌برانگیز می‌کنند که در صورت عدم توجه عناصر سیاسی اصلاح‌طلب انتخاب‌شده برای عملیاتی شدن این پروژه، ناخودآگاه در تله تعبیه‌شده رسانه‌های جناح رقیب گرفتار خواهند شد. از مهم‌ترین نتایج عملیاتی شدن این سناریو مشغول شدن صفوف مختلف اصلاح‌طلبان به یکدیگر و انحراف آنها از عملکرد جناح مقابل است.»
خانه‌تکانی در جریان اصولگرایی؟
بهروز نعمتی، عضو فراکسیون رهروان ولایت در مورد تشکیل حزب توسط قالیباف می‌گوید «بالاخره باید در جریان اصولگرایی یک خانه‌تکانی‌هایی شود و این نوع مسائلی که پیش می‌آید یعنی تشکیل حزب توسط قالیباف یا رهروان ولایت مجلس، مبنای همین خانه‌تکانی‌هاست.» او در گفت‌وگو با نامه‌نیوز خاطرنشان می‌کند: «قالیباف فردی است که هشت سال است در این کشور شهردار پایتخت بوده و قطعاً اثرگذار است.» این نماینده مجلس در مورد اینکه تا چه اندازه قالیباف و حزب احتمالی او می‌توانند در انتخابات مجلس دهم اثرگذار باشند نیز معتقد است: «شاید در ابتدا موفق نباشد ولی قطعاً اثرگذار خواهد بود و کرسی‌ها را نیز در اختیار خواهد گرفت. آقای نعیمی در ادامه با بیان اینکه حزب قالیباف احتمالاً همپوشانی‌هایی با فراکسیون رهروان خواهد داشت، می‌افزاید: ولی رهروان شاید خیلی نتواند در این زمینه تحمل کند.»
کوچ پایداری‌ها به سرزمین موتلفه
«قانون» مدعی است پرویز فتاح رئیس کمیته امداد این سازمان را در اختیار تندروها قرار داده است. در بخشی از گزارش این روزنامه آمده است «کمیته امداد امام‌خمینی(ره) به دلیل منابع مالی فراوانی که در اختیار دارد، احتمال سوءاستفاده از آن امکان‌پذیراست و همواره دستگاه‌های نظارتی به ویژه دیوان محاسبات و مجلس در تلاش‌اند تا تخلفی در این نهاد رخ ندهد. حال این تخلفات می‌تواند مالی باشد یا در زمینه‌های دیگر مانند سوءاستفاده انتخاباتی از نیروهای تحت امر این کمیته صورت پذیرد. اسفندماه امسال ایران شاهد دو انتخابات مهم است. انتخابات خبرگان و مجلس شورای اسلامی که هر کدام از جایگاه منحصربه‌فرد خود برخوردارند و برای همین است که تمام دستگاه‌ها و اقشار مختلف کشور نگران هستند تا در سلامت آن خدشه‌ای وارد نشود.
با این تفاسیر ما شاهد آن هستیم که سه تن از چهره‌های نزدیک به صادق محصولی و از اعضای اصلی جبهه‌پایداری به رهبری مصباح‌یزدی در کلیدی‌ترین پست‌های این کمیته در آستانه انتخابات برگزیده شدند. اشخاصی که سال 13۹۱ کامران باقری‌لنکرانی، سخنگوی جبهه پایداری نام آنها را در کنار افرادی مانند آقاتهرانی، روح‌الله حسینیان، صادق محصولی، اصغر زارعی و قاسم روانبخش به عنوان اعضای شورای مرکزی جبهه پایداری اعلام کرد.» این سه تن عبارتند از «سیدمحمدرضا حسینی»، «علیرضا عسگریان» و «میرهاشم موسوی» که فتاح آنها را به ترتیب به سمت مشاور و مدیرکل حوزه ریاست، معاون اداری و مالی و رئیس مرکز آموزش و پژوهش منتصب کرد. به نوشته قانون با توجه به توانایی کمیته امداد امام‌خمینی (ره) برای مهندسی و جمع‌آوری رای برای یک گروه خاص، حضور این افراد با آن پیشینه ثبت‌شده، چندان آینده روشنی را رقم نمی‌زند و شائبه سوءاستفاده انتخاباتی را برای این نهاد در اذهان شدت می‌بخشد. جبهه پایداری همان‌طور که در عرصه سیاسی ایران وارد قلمرو موتلفه شده و به دنبال آن می‌گردد تا با ائتلاف با این حزب قدیمی و به نوعی ثروتمند، جایگاه خود را در سپهر سیاست تثبیت کند، به نظر می‌رسد با ریاست فتاح بر کمیته امداد نیز قصد دارد، این نهاد را از احاطه موتلفه خارج و تحت امر خود کند.
با این تفاسیر ما شاهد آن هستیم که سه تن از چهره‌های نزدیک به صادق محصولی و از اعضای اصلی جبهه‌پایداری به رهبری مصباح‌یزدی در کلیدی‌ترین پست‌های این کمیته در آستانه انتخابات برگزیده شدند. اشخاصی که سال 13۹۱ کامران باقری‌لنکرانی، سخنگوی جبهه پایداری نام آنها را در کنار افرادی مانند آقاتهرانی، روح‌الله حسینیان، صادق محصولی، اصغر زارعی و قاسم روانبخش به عنوان اعضای شورای مرکزی جبهه پایداری اعلام کرد.» این سه تن عبارتند از «سیدمحمدرضا حسینی»، «علیرضا عسگریان» و «میرهاشم موسوی» که فتاح آنها را به ترتیب به سمت مشاور و مدیرکل حوزه ریاست، معاون اداری و مالی و رئیس مرکز آموزش و پژوهش منتصب کرد. به نوشته قانون با توجه به توانایی کمیته امداد امام‌خمینی (ره) برای مهندسی و جمع‌آوری رای برای یک گروه خاص، حضور این افراد با آن پیشینه ثبت‌شده، چندان آینده روشنی را رقم نمی‌زند و شائبه سوءاستفاده انتخاباتی را برای این نهاد در اذهان شدت می‌بخشد. جبهه پایداری همان‌طور که در عرصه سیاسی ایران وارد قلمرو موتلفه شده و به دنبال آن می‌گردد تا با ائتلاف با این حزب قدیمی و به نوعی ثروتمند، جایگاه خود را در سپهر سیاست تثبیت کند، به نظر می‌رسد با ریاست فتاح بر کمیته امداد نیز قصد دارد، این نهاد را از احاطه موتلفه خارج و تحت امر خود کند.
لزوم طراحی الگوهای ائتلافی مختلف در جریان اصلاحات
یک عضو موسس «یکتا» حضور اصولگرایان در انتخابات را به صورت یکپارچه و با یک لیست واحد ضروری می‌داند. به گزارش رسالت سیدمحمد حسینی وزیر ارشاد دولت دهم در همین رابطه می‌افزاید «فعلاً اعضای جبهه یکتا این موضوع را پیگیری می‌کنند که ما از جهت فکری و فرهنگی برای تقویت مواضع و مکتب امام‌خمینی(ره) و دیدگاه‌های رهبری چه کمکی می‌توانیم انجام دهیم البته در آینده ممکن است شاهد حضور پررنگ‌تر جمع نیروهای انقلاب (اعضای جبهه یکتا) در صحنه سیاسی کشور باشیم.» در خبری دیگر دبیر کل جبهه پایداری هم ابراز عقیده کرد هیچ اختلافی میان این جبهه و سایر اصولگرایان وجود ندارد هرچند که به گفته او «آنهایی که چوب لای چرخ می‌گذارند همان کسانی هستند که در جلسات ما شرکت نمی‌کنند». به گزارش انتخاب مجتبی آقاتهرانی از توافق جبهه پایداری با موتلفه و ایثارگران بر سر فصل‌الخطاب بودن آیات یزدی و موحدی‌کرمانی روسای جامعتین و مصباح‌یزدی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم سخن گفت. در سمت اصلاح‌طلبان نیز فعالیت‌ها برای ایجاد هماهنگی و اجماع همچنان در جریان است.
در این خصوص یک فعال اصلاح‌طلب و عضو بنیاد باران ضمن قبول وجود اختلاف نظرها در میان بدنه اصلاح‌طلبان معتقد است «بسیاری از نیروهای اصلاح‌طلب اعتبار و منزلت خود را وامدار بزرگان» این جریان هستند فلذا مشکلات حاد و لاینحلی در مسیر ایجاد وحدت میان اصلاح‌طلبان پیش نخواهد آمد. علی‌اصغر زبردست در ادامه گفت‌وگو با روزنامه اعتماد با یادآوری اینکه صحنه سیاسی ایران بسیار متکثر است و سطح توسعه سیاسی در مناطق مختلف تفاوت دارد بر لزوم طراحی الگوهای ائتلافی مختلف برای مناطق مختلف تاکید کرد چرا که «در برخی مراکز انتخاباتی، لیست معرفی شده توسط احزاب اصلاح‌طلب شانس پیروزی دارد زیرا نگاه انتخاباتی مردم بیشتر حول محور تشکل‌هاست تا افراد. در برخی حوزه‌های انتخاباتی وفاداری‌های گروهی غیر‌حزبی بسیار قوی‌تر از وفاداری‌های حزبی است.
مثلاً ممکن است افراد وابسته به یک قبیله یا قوم رای خود را به نفع کاندیدای منتسب به خاندان خود به صندوق بریزند و با گرایش‌های سیاسی او چندان کاری نداشته باشند. در بخش دیگری از حوزه‌های انتخاباتی وفاداری‌های قومی رنگ باخته یا به سبب وجود بافت جمعیتی ناهمگون این وفاداری‌ها چندان در تعیین نتایج انتخاباتی تعیین‌کننده نیست. در عین حال وفاداری‌های حزبی هم چندان قوام نیافته است. در این حوزه‌ها احتمالاً خصوصیات فردی کاندیداها و شعارهایی که مطرح می‌سازند و چشم‌اندازی که تصویر می‌کنند و از آن فراتر کمپین انتخاباتی که راه می‌اندازند تاثیری به مراتب تعیین‌کننده‌تر دارد.»
در این خصوص یک فعال اصلاح‌طلب و عضو بنیاد باران ضمن قبول وجود اختلاف نظرها در میان بدنه اصلاح‌طلبان معتقد است «بسیاری از نیروهای اصلاح‌طلب اعتبار و منزلت خود را وامدار بزرگان» این جریان هستند فلذا مشکلات حاد و لاینحلی در مسیر ایجاد وحدت میان اصلاح‌طلبان پیش نخواهد آمد. علی‌اصغر زبردست در ادامه گفت‌وگو با روزنامه اعتماد با یادآوری اینکه صحنه سیاسی ایران بسیار متکثر است و سطح توسعه سیاسی در مناطق مختلف تفاوت دارد بر لزوم طراحی الگوهای ائتلافی مختلف برای مناطق مختلف تاکید کرد چرا که «در برخی مراکز انتخاباتی، لیست معرفی شده توسط احزاب اصلاح‌طلب شانس پیروزی دارد زیرا نگاه انتخاباتی مردم بیشتر حول محور تشکل‌هاست تا افراد. در برخی حوزه‌های انتخاباتی وفاداری‌های گروهی غیر‌حزبی بسیار قوی‌تر از وفاداری‌های حزبی است.
مثلاً ممکن است افراد وابسته به یک قبیله یا قوم رای خود را به نفع کاندیدای منتسب به خاندان خود به صندوق بریزند و با گرایش‌های سیاسی او چندان کاری نداشته باشند. در بخش دیگری از حوزه‌های انتخاباتی وفاداری‌های قومی رنگ باخته یا به سبب وجود بافت جمعیتی ناهمگون این وفاداری‌ها چندان در تعیین نتایج انتخاباتی تعیین‌کننده نیست. در عین حال وفاداری‌های حزبی هم چندان قوام نیافته است. در این حوزه‌ها احتمالاً خصوصیات فردی کاندیداها و شعارهایی که مطرح می‌سازند و چشم‌اندازی که تصویر می‌کنند و از آن فراتر کمپین انتخاباتی که راه می‌اندازند تاثیری به مراتب تعیین‌کننده‌تر دارد.»
دیدگاه تان را بنویسید