ریاست جمهوری یک‌ساله دونالد ترامپ

تقریباً یک سال پس از آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، باید خودتان را نیشگون بگیرید تا تمام آنچه را رخ داده باور کنید. در کتاب «آتش و خشم»، داستان پر از شایعات مایکل وولف از کاخ سفید که در اولین سالگرد ریاست‌جمهوری آقای ترامپ به مذاق وی خوش نیامد و مانند ضربه‌ای به صورت وی بود، رهبر جهان آزاد از دیدگاه کارکنان خود مانند امپراتوری تازه به قدرت‌رسیده و بسیار خودخواه نشان داده می‌شود که برای این مقام مناسب نیست. آمریکا درگیر بحثی درباره سلامت عقل رئیس‌جمهور خود است. آقای ترامپ که به نظر می‌رسد نمی‌تواند خود را حفظ کند، با صحبت غرورآمیز درباره «طبیعت بسیار پایدار» خود در توئیتر و در تهدیدی برای کره شمالی با افتخار به اندازه قابل توجه قدرت هسته‌ای خود، به آتش این خشم دامن می‌زند.

زیر نظر گرفتن ترامپ گریزناپذیر است. کیست که بدون احساس گناه با انتظاری هولناک منتظر توئیت بعدی او نماند؟ با توجه به میزان مسوولیتی که بر دوش این مرد است و عدم تناسب وی برای پست ریاست‌جمهوری، تمرکز بر شخصیت آقای ترامپ هم منطقی و هم ضروری است. اما سابقه ریاست‌جمهوری وی تاکنون نشان می‌دهد این کار کافی نیست و نکته انحرافی خطرناکی است.

بازنشر زیاد توئیت‌ها

برای اینکه ببینیم چرا کافی نیست، ابتدا در نظر بگیرید که وضعیت اقتصاد آمریکا خوب است و سالانه 2 /3 درصد در سه‌ماهه سوم امسال رشد کرده است. رشد حقوق کارگران از باقی اقتصاد پیشی گرفته است. از زمان پایان ریاست‌جمهوری باراک اوباما، بیکاری رو به کاهش و بازار سهام رو به افزایش بوده است. آقای ترامپ خوش‌شانس است زیرا اقتصاد جهان دارد از قوی‌ترین افزایش همزمان از سال 2010 بهره می‌برد. برای بسیاری از آمریکایی‌ها، به ویژه افرادی که از واشنگتن دلسرد شده‌اند، مصیبت‌نامه‌ای شامل تهدید قریب‌الوقوع از سوی آقای ترامپ برای تمام آمریکا درست نیست.

برخلاف مبارزه انتخاباتی وی همراه با پرتاب نارنجک، هنوز آقای ترامپ بدترین تهدیدهای خود را صورت نداده است. او به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری درباره تعرفه‌های 45‌درصدی بر تمام کالاهای چینی و بازنویسی یا کنار گذاشتن پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی با کانادا و مکزیک صحبت کرد. به زودی مشکلاتی در هر دو سو، اما نه در مقیاس اصلی، به وجود می‌آید. او همچنین ناتو را قدیمی و منسوخ نامید و پیشنهاد بازگردانی دسته‌جمعی 11 میلیون مهاجر غیرقانونی را داد. اما تاکنون پیمان غرب برقرار است و سطح بازگردانی در 12 ماه گذشته منتهی به سپتامبر 2017 با سال‌های قبل تفاوت چندانی نداشته است.

دستاوردهای آقای ترامپ در منصب خود ناچیز و ترکیبی است. اصلاح قانون مالیات که در آن نرخ مالیات کاهش یافت و بعضی از قوانین ساده شد پس‌رونده و بدون بودجه بوده است. بیزاری او از تنظیم مقررات، جان تازه‌ای به زندگی حیوانات داده اما به قیمت بسیار زیادی برای محیط‌زیست و سلامت بشر تمام شده است. از دیدگاه ما، پیشنهاد خروج از معاهده اقلیم پاریس و همکاری ترانس-پاسیفیک که به‌تازگی ایجاد شده، احمقانه و در تفکر جمهوریخواهی غیرقابل‌قبول بود.

فرصت‌طلبی و بی‌اصول بودن او، اگرچه شرم‌آور است اما هنوز به آن معناست که او بیش از پیشینیان خود پذیرای توافقات است. درست همین هفته، او طرحی سختگیرانه برای بازگرداندن السالوادوری‌هایی را که اجازه موقت برای زندگی و کار در آمریکا دارند با پیشنهاد اصلاحات گسترده برای مهاجرت ترکیب کرد. او همچنین گفت که به داووس می‌رود؛ جایی که با طرفداران جهانی‌سازی دمخور می‌شود.

خطر شخصیت وسواس‌گونه ترامپ این است که او را از تغییرات عمیق‌تر در سیستم دولت آمریکا منحرف می‌کند. نظام اداری به دلیل کمبود کارشناس برای سیاستگذاری وابسته به ترفندهایی شده است. آنها مقررات را تنظیم کرده‌اند و بندهایی را در لایحه مالیات نوشته‌اند که هزینه‌های ناشی از سهامداران را به جامعه منتقل می‌کند. از آنجا که جمهوریخواهان سنا تعداد بسیار کمی از قضات در دو سال آخر دولت اوباما را تایید کردند، آقای ترامپ دارد قوه قضائیه را به‌شدت به جناح راست می‌کشاند. و خشم بی‌وقفه مردم، مشکل واشنگتن یعنی قدرت لجن‌زار و گسستگی آن را از رای‌دهندگان عادی تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

سایر رازها

همان‌طور که بارها در سال گذشته نوشتیم، آقای ترامپ مردی با عیب و نقص بسیار است بدون آنکه قضاوت یا خلق‌وخویی برای رهبری یک کشور بزرگ را داشته باشد. آمریکا در ریاست‌جمهوری او دارد آسیب می‌بیند. اما پس از مرحله‌ای معین، رتبه‌بندی عدم تناسب وی به تمرینی برای تحقق آرزو تبدیل می‌شود زیرا معنای پنهان، اغلب آرزوی حذف زودهنگام او از مقام ریاست‌جمهوری است.

در حال حاضر این امر خیالبافی است. بررسی‌های مولر از توافقات او با روسیه در مبارزات انتخاباتی‌اش باید مسیر خود را برود. تنها آن زمان آمریکا می‌تواند امیدوار باشد به ارزیابی این مورد بپردازد که آیا رفتار او زیر سوال است. برکناری آقای ترامپ از طریق متمم بیست‌وپنجم، آن‌گونه که عده‌ای خواهان آن هستند، دشوارتر است. نوع عدم شایستگی که تدوین‌کنندگان آن در نظر داشتند، مانند این است که جان ‌اف‌کندی احتمال دهد از ترور مرگبار جان سالم به در می‌برد. تشخیص حالت ذهنی آقای ترامپ از دوردست ممکن نیست اما به نظر نمی‌رسد از زمانی‌که رای‌دهندگان او را در برابر هیلاری کلینتون انتخاب کردند عصبانی‌تر باشد. اگر او دیگر نتواند خود را در آینه تشخیص دهد (که در مورد آقای ترامپ مطمئناً یکی از آخرین قدرت‌هایی است که از او محو می‌شود) نه کابینه و نه کنگره‌اش به برکناری او رای نخواهند داد.

هیچ‌کدام نباید چنین کنند. نگرانی از ویرانی شرافت و هنجارهای ریاست‌جمهوری توسط آقای ترامپ باید هر دو راه را کوتاه کند. اگر برای گروهی از کارمندان داخلی واشنگتن برکنار کردن آقای ترامپ با استفاده از متمّم بیست‌وپنجم آسان است، دموکراسی آمریکا ناگهان به سمت گروه‌سالاری تغییر مسیر خواهد داد. عجله برای توبیخ یا تبرئه آقای ترامپ در برابر آقای مولر، عدالت سیاسی پرس‌وجوی او را به پایان می‌رساند. هر زمان منتقدان آقای ترامپ هدف خود را برای متوقف کردن او با ابزارهایشان برای انجام آن مقایسه می‌کنند، سبب ایجاد همکاری و رسم‌وروالی می‌شوند که روزی علیه یک رئیس‌جمهوری خوب به کار گرفته خواهد شد که برای اهداف ارزشمند اما غیرمعمول می‌جنگد.

این منطق در مورد کره شمالی نیز صدق می‌کند. ترامپ نخستین رئیس‌جمهوری نیست که می‌پرسد چه کسی برای کنترل سلاح‌های هسته‌ای مناسب است؛ ‌میخوارگی ریچارد نیکسون و وابستگی کندی به مسکّن‌ها، داروهای ضدافسردگی طی بحران موشکی کوبا. یک ضدروانپریش را در نظر بگیرید. برکناری آقای ترامپ به دلیل این احساس غریزی که ممکن است او ثبات روانی نداشته باشد حکایت از یک کودتا دارد. شما کدام‌یک را برکنار می‌کنید؛ یک جنگ‌طلب را به دلیل همیشه شاد بودن یا یک انجیلی را به دلیل عقیده به وجود ماورا؟

آقای ترامپ در سال اول ریاست‌جمهوری خود ضعیف عمل کرده است. ممکن است در سال دوم آسیب شدیدتری به آمریکا بزند. اما نمایش آبکی ریاست‌جمهوری تنها یک سرگرمی است. باید او و دولتش را به درستی مسوول آنچه انجام می‌دهند دانست.