شناسه خبر : 36962 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

اثر دموکراسی

دموکراسی چگونه باعث رشد می‌شود؟

 

محمدعلی سرابیان‌مقدم / نویسنده و مترجم نشریه

72نویسندگان مقاله Democracy Does Cause Growth شواهدی ارائه می‌دهند که نشان می‌دهد دموکراسی بر تولید ناخالص داخلی سرانه، تاثیر مثبت دارد. با استفاده از استراتژی پنل داینامیک، اثرات ثابت کشور و پویایی تولید ناخالص داخلی کنترل می‌شود، که در غیر این صورت، تاثیر دموکراسی مخدوش می‌شود. نویسندگان به منظور کاهش خطای اندازه‌گیری، شاخص جدیدی از دموکراسی را معرفی می‌کنند که شاخص‌های قبلی را تلفیق می‌کند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که دموکراتیک‌سازی در بلندمدت، تولید ناخالص داخلی سرانه را حدود 20 درصد افزایش می‌دهد. همچنین با استفاده از یک استراتژی وزن‌دهی مجدد و استراتژی متغیرهای ابزاری با استفاده از موج‌های منطقه‌ای دموکراتیک‌سازی، اثرات مشابهی یافت می‌شود. این تاثیرات در سطوح مختلف توسعه مشابه بوده و به نظر می‌رسد ناشی از سرمایه‌گذاری بیشتر در ابزار سرمایه‌ای، تحصیلات و بهداشت باشد.

 

مقدمه، ادبیات موضوع و نتایج

با رشد چشمگیر اقتصادی در چین غیردموکراتیک، تحت‌الشعاع قرار گرفتن بهار عربی، و ظهور سیاست‌های پوپولیستی اخیر در اروپا و ایالات متحده، این دیدگاه که نهادهای دموکراتیک در بهترین حالت بی‌ربط، و در بدترین حالت مانعی برای رشد اقتصادی هستند، به‌طور فزاینده‌ای در دانشگاه و گفتمان سیاست محبوب شده‌اند. برای مثال، ستون‌نویس برجسته نیویورک‌تایمز، تام فریدمن (2009) ادعا می‌کند که «یک سیستم غیردموکراتیک تک‌حزبی قطعاً اشکالاتی دارد. اما وقتی توسط یک گروه روشنفکر منطقی رهبری می‌شود، همان‌طور که امروز چین بدین شکل است، می‌تواند مزیت‌های خاص خود را نیز داشته باشد. این سیستم تک‌حزبی می‌تواند سیاست‌های به لحاظ سیاسی دشوار اما بسیار ضروری را که برای پیشبرد جامعه در قرن 21 لازم است، اعمال کند». رابرت بارو (۱۹۹۷) حتی به شکل جسورانه‌تری این دیدگاه را بیان می‌کند: «حقوق سیاسی بیشتر، تاثیری در رشد ندارد.»

اگرچه برخی از مطالعات اخیر، تاثیر دموکراسی بر رشد را مثبت تخمین می‌زنند، اما نگاه بدبینانه به پیامدهای اقتصادی دموکراسی هنوز به‌طور گسترده‌ای وجود دارد. با بررسی ادبیات این حوزه تا اواسط دهه ۲۰۰۰، جرینگ و همکاران (2005) نتیجه می‌گیرند که «تاثیر خالص دموکراسی بر عملکرد رشد در سطح ملی طی پنج دهه گذشته منفی یا صفر است».

در مقابل، این مقاله دیدگاه مذکور را به چالش می‌کشد. با استفاده از گروهی از کشورها از سال 1960 تا 2010، تاثیر گسترش بی‌سابقه دموکراسی بر رشد اقتصادی طی ۵۰ سال گذشته برآورد می‌شود. شواهد نشان می‌دهد که دموکراسی باعث رشد می‌شود و تاثیر آن قابل توجه و بزرگ است. برآوردهای این تحقیق حاکی از آن است که کشوری که از نظام غیردموکراتیک به نظام دموکراتیک روی می‌آورد، در 25 سال آینده، حدود 20 درصد تولید سرانه بالاتری نسبت به یک کشور غیردموکراتیک به دست می‌آورد. تاثیر دموکراسی وابسته به سطح اولیه توسعه نیست، اگرچه برخی شواهد نشان می‌دهند که دموکراسی در کشورهایی با سطح تحصیلات متوسطه بالاتر، کمک بیشتری به رشد می‌کند.

برآورد تاثیر علّی دموکراسی (یا دموکراتیک‌سازی) بر تولید ناخالص داخلی با چالش‌های متعددی روبه‌رو است. اول، شاخص‌های دموکراسی موجود در معرض خطای اندازه‌گیری قابل توجهی هستند که منجر به تغییرات جعلی در نمرات دموکراسی می‌شود که با تغییرات واقعی در نهادهای دموکراتیک مطابقت ندارند.

دوم، کشورهای دموکراتیک از نظر ویژگی‌های غیرقابل مشاهده نظیر جنبه‌های نهادی، تاریخی و فرهنگی با کشورهای غیردموکراتیک متفاوت هستند که این ویژگی‌ها بر تولید ناخالص داخلی آنها نیز تاثیر دارد. در نتیجه، رگرسیون‌های بین‌کشوری، همانند آنچه در مقاله بارو (1996، 1999) انجام شده است، ممکن است اریب باشند و بعید به نظر می‌رسد که اثر علّی دموکراسی بر رشد را نشان دهند. مطالعات اخیر با استفاده از روش‌های تفاضل در تفاضل یا تخمین داده‌های پنل به همراه اثرات ثابت کشورها، سعی در حل این مشکل داشته‌اند.

سوم، همان‌طور که در شکل 1 و همچنین در مقاله عجم اوغلو و همکاران (۲۰۰۵) و بروکنر و سیکونه (2011) نشان داده شده است، به‌طور متوسط و پیش از دموکراتیک شدن، یک افت در تولید دیده می‌شود. این نمودار، پویایی‌های تولید ناخالص داخلی را در کشورهایی نشان می‌دهد که در سال صفر، نسبت به سایر کشورهایی که در آن زمان غیردموکراتیک باقی ماندند، دموکراتیک شدند. الگوی موجود در این شکل نشان می‌دهد که عدم مدل‌سازی صحیح پویایی‌های تولید ناخالص داخلی، یا تمایل به دموکراتیک‌سازی بر اساس تولید ناخالص داخلی گذشته، منجر به برآورد اریب اثر دموکراسی بر تولید ناخالص داخلی خواهد شد. اگرچه در کارهای قبلی تا حد زیادی نادیده گرفته شده بود، اما افت در تولید ناخالص داخلی که مقدم بر دموکراتیزه شدن است، به منزله نقض آشکار فرضیه روندهای موازی است که اساس روش تفاضل در تفاضل یا تخمین‌های داده پنل است که در ادبیات استفاده می‌شود. همچنین با مدل‌سازی پویایی‌های تولید ناخالص داخلی، می‌توان بررسی کرد که آیا تاثیر دموکراتیک شدن بر تولید ناخالص داخلی کوتاه‌مدت است یا تدریجی و دائمی.

73-1در نهایت، حتی اگر ما اثرات ثابت کشور و پویایی تولید ناخالص داخلی را کنترل کنیم، تغییرات در دموکراسی می‌تواند تحت تاثیر تغییرات غیرقابل مشاهده و متغیر با زمان نسبت به شرایط اقتصادی آینده باشد که به‌طور بالقوه منجر به برآوردهای اریب می‌شود.

در این مقاله، نویسندگان تحقیق به این چالش‌های اشاره‌شده می‌پردازند. آنها بر اساس کار مهم پاپایوانو سیورونیس (۲۰۰۸)، یک شاخص دوگانه دموکراسی را می‌سازند که چندین شاخص را برای پاک‌سازی تغییرات جعلی ترکیب می‌کند. در بیشتر تجزیه و تحلیل‌ها، نویسندگان به این شاخص ساخته‌شده تکیه می‌کنند اما در عین حال، پایداری نتایج را نسبت به دیگر شاخص‌های موجود نیز بررسی و ثبت می‌کنند. نویسندگان تحقیق همچنین کانال‌هایی را بررسی می‌کنند که از طریق آنها دموکراسی تولید ناخالص داخلی را افزایش می‌دهد. اگرچه یافته‌ها در اینجا نسبت به نتایج اولیه وضوح کمتری دارند، اما آنها نشان می‌دهند که دموکراسی با افزایش سرمایه‌گذاری، تشویق اصلاحات اقتصادی، بهبود ارائه آموزش و مراقبت‌های بهداشتی و کاهش ناآرامی‌های اجتماعی به رشد کمک می‌کند. این نتایج با این فرضیه که دموکراسی‌ها بیشتر در کالاهای عمومی گسترده سرمایه‌گذاری می‌کنند و با احتمال بیشتری اصلاحات اقتصادی را اعمال می‌کنند (عجم اوغلو، ۲۰۰۸)، سازگار است، گرچه آن را اثبات نمی‌کند. اگرچه کشورهای غیردموکراتیک نیز می‌توانند در کالاهای عمومی سرمایه‌گذاری کنند یا اصلاحات اقتصادی گسترده‌ای را اعمال کنند، اما نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که حداقل در نمونه مورد مطالعه این تحقیق، این کشورها کمتر از کشورهای دموکراتیک چنین کاری می‌کنند. ادبیات قابل توجهی در علوم سیاسی وجود دارد که روابط تجربی بین دموکراسی و نتایج اقتصادی را مورد بررسی قرار می‌دهد، اما به نتیجه متقن و مستحکمی نمی‌رسد، که بخشی از آن در کار پرزوورسکی و لی مونگی (۱۹۹۸) و دوکولیاگوس و اولوباسوگیوس (۲۰۰۸) خلاصه شده است. پرسون و تابلینی‌(2008) نیز تاثیر دموکراسی را تخمین می‌زنند. با این حال، آنها تنها بر تغییر در نرخ رشد متوسط کشورها پس از دموکراتیزه شدن متمرکز هستند و رویکرد نیمه‌پارامتری استفاده‌شده در این تحقیق را بسط نمی‌دهند. همچنین کار مستقل اخیر میرسون (۲۰۱۵)، تاثیر کودتاهای موفق بر رشد اقتصادی را با مقایسه آنها با کودتاهای ناموفق تخمین زده است.

 

نتیجه‌گیری و جمع‌بندی

73بدبینی نسبت به عملکرد نهادهای دموکراتیک به اندازه سن دموکراسی است. افلاطون دموکراسی را به عنوان دومین حالت بد دولت پس از استبداد عنوان می‌کند، با این استدلال که «در دموکراسی آنها [طبقه افراد ولخرج بی‌ثمر] تقریباً کل قدرت حاکم هستند». ارسطو به همین ترتیب تصور می‌کرد که «اعتماد به آنها [بخش عمده‌ای از مردم] با داشتن اولین دفاتر در ایالت، هم به دلیل ناشایستگی و هم ناآگاهی، امری ایمن نیست؛ و به خاطر یکی کار غلط می‌کنند و به خاطر دیگری، کار اشتباه». این دیدگاه که دموکراسی محدودکننده رشد اقتصادی است اخیراً در حال دامنه گرفتن است. در این مقاله، نویسندگان نشان می‌دهند که وقتی پویایی تولید ناخالص داخلی در یک رگرسیون OLS با اثرات ثابت کنترل شود، دموکراسی بر تولید ناخالص داخلی سرانه آینده، اثر مثبت معنادار آماری و اقتصادی دارد. این نتیجه‌گیری مجدداً در تخمین‌های GMM که هرگونه اریب ناشی از متغیرهای وابسته عقب‌مانده را در نظر می‌گیرد، و همچنین تخمین با برآوردگرهای نیمه‌پارامتری، درست باقی‌مانده است. تصریح ترجیحی این مقاله حاکی از آن است که تولید ناخالص داخلی بلندمدت طی 25 سال پس از دموکراتیک‌سازی، حدود 20 تا 25 درصد افزایش می‌یابد. نویسندگان همچنین نشان می‌دهند که دموکراتیک شدن در موج‌های منطقه‌ای صورت می‌گیرد: یک کشور به احتمال بیشتری در حالت گذار به دموکراسی یا عدم دموکراسی قرار می‌گیرد اگر چنین تغییری اخیراً در یکی از کشورهای منطقه رخ داده باشد. نویسندگان برای شناسایی تاثیر دموکراسی بر تولید ناخالص داخلی از این منبع تغییر بهره می‌گیرند. با استفاده از موج‌ها و جنبش‌های منطقه‌ای به عنوان یک متغیر ابزاری برای دموکراسی، یافته‌های این تحقیق که دموکراسی تولید ناخالص داخلی را افزایش می‌دهد، تایید می‌شود. شواهد سه‌گانه از مدل‌های داده پنل خطی پویا، جورسازی نیمه‌پارامتری و روش‌های متغیر ابزاری، همه منجر به تخمین‌های تقریباً مشابهی از تاثیر دموکراسی بر تولید ناخالص داخلی می‌شود که این اطمینان را می‌دهد که تاثیر علی مثبت دموکراسی بر رشد اقتصادی وجود دارد. شواهد این تحقیق همچنین نشان می‌دهد که دموکراسی با قانونی کردن اصلاحات اقتصادی، بهبود ظرفیت مالی و تامین مدرسه و مراقبت‌های بهداشتی و همچنین با ایجاد سرمایه‌گذاری بیشتر و ناآرامی‌های اجتماعی کمتر، تولید ناخالص داخلی را بیشتر تقویت می‌کند.

در مقابل ادعاهای رایج مبنی بر اینکه دموکراسی برای رشد در مراحل اولیه توسعه اقتصادی مضر است، هیچ ناهمگنی‌ای از نظر سطح درآمد یافت نمی‌شود. بسته به سطح سرمایه انسانی ناهمگنی وجود دارد، اما این تاثیرات آنقدر زیاد نیستند که منجر به اثرات منفی دموکراسی برای کشورهایی با سرمایه انسانی پایین شود.

روی‌هم‌رفته، نتایج این تحقیق حاکی از آن است که دموکراسی بیش از آنچه منتقدان آن استدلال کرده‌اند، منجر به رشد اقتصادی می‌شود و مکمل‌های زیادی بین نهادهای دموکراتیک و علل پیوسته به توسعه اقتصادی وجود دارد. کار با استفاده از تغییرات بین‌کشوری و درون‌کشوری برای روشن کردن بیشتر چگونگی تغییر در انگیزه‌ها و سازمان‌های اقتصادی به واسطه دموکراسی و مشخص کردن اینکه چه جنبه‌هایی از نهادهای دموکراتیک برای موفقیت اقتصادی مناسب‌تر هستند، یک زمینه مفید برای تحقیقات آینده است. کاوش در تعاملات احتمالاً پیچیده‌تر بین رژیم‌های سیاسی و نتایج اقتصادی، پویایی غیرخطی، انواع رژیم‌ها و اثرات ناهمگنی، دیگر زمینه‌های مهم تحقیق در آینده هستند.

 

بیوگرافی نویسندگان

دارون عجم اوغلو

دارون عجم اوغلو استاد گروه اقتصاد دانشگاه ام‌آی‌تی است. وی لیسانس اقتصاد را در دانشگاه یورک (۱۹۸۹)، کارشناسی ارشد اقتصاد ریاضی و اقتصادسنجی را در مدرسه اقتصاد لندن (۱۹۹۰) و دکترای خود را نیز در مدرسه اقتصادی لندن (۱۹۹۲) به پایان رساند. در سال ۲۰۰۵، دارون مدال جان بیتس کلارک را دریافت کرد. زمینه‌های تحقیق دارون عجم اوغلو شامل اقتصاد سیاسی، توسعه اقتصادی و رشد، تئوری سرمایه انسانی، نظریه رشد، نوآوری، نظریه جست‌وجو، اقتصاد شبکه و یادگیری است.  

جیمز رابینسون

جیمز رابینسون اقتصاددان و متخصص علوم سیاسی است. وی در حال حاضر استاد مطالعات تعارضات جهانی دانشکده سیاستگذاری عمومی هریس در دانشگاه شیکاگو است. رابینسون قبلاً و طی سال‌های 2004 تا 2015 در دانشگاه هاروارد و همچنین در دانشگاه برکلی کالیفرنیا، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و دانشگاه ملبورن تدریس کرده است. مطالعات رابینسون بر آنچه کشورها را متمایز می‌کند، یعنی نهادهای اساسی اقتصادی و سیاسی که برخی کشورها را به سمت رفاه و برخی دیگر را به درگیری سوق می‌دهد، متمرکز است.

سورش نایدو

سورش نایدو استاد اقتصاد دانشگاه کلمبیاست و دروس اقتصاد، اقتصاد سیاسی و توسعه را تدریس می‌کند. حوزه‌های تحقیقاتی وی شامل اثرات اقتصادی گذار سیاسی، تاریخ اقتصادی برده‌داری و نهادهای کارگری و مهاجرت بین‌المللی است. او دارای مدرک لیسانس ریاضیات از دانشگاه واترلو کانادا، فوق‌لیسانس اقتصاد از دانشگاه امرست ماساچوست و دکترای اقتصاد از دانشگاه برکلی کالیفرنیاست.

پاسکوال رسترپو

پاسکوال رسترپو استاد اقتصاد دانشگاه بوستون است. وی متخصص اقتصاد کلان و اقتصاد سیاسی بوده و تحقیقاتش متمرکز بر اثرات تکنولوژی بر نابرابری، بازار نیروی کار و رشد اقتصادی است. وی همچنین تحقیقاتی در حوزه نهادها، جرم، خشونت و بازارهای غیرقانونی انجام داده است. پاسکوال دارای مدرک لیسانس اقتصاد و ریاضیات از دانشگاه لوس آندس کلمبیا و دکترای اقتصاد از دانشگاه ام‌آی‌تی است.

دراین پرونده بخوانید ...