وام‌دهی استارت‌آپ

آمریکایی‌هایی که از فروشگاه‌های آنلاین تشک خریداری می‌کنند متوجه می‌شوند که استارت‌آپ کاسپر (Casper) در نیویورک چیزی کم دارد. برخلاف فروشگاه‌های فیزیکی که ده‌ها مدل تشک به نمایش می‌گذارند این بنگاه نوپای آنلاین فقط سه مدل دارد؛ اما وقتی زمان پرداخت می‌رسد مشتریان با انواع گزینه‌ها روبه‌رو می‌شوند. کسانی که نمی‌توانند با کارت برداشت، کارت اعتباری یا پی‌پل (PayPal) پول تشک را بپردازند می‌توانند آن در شش یا دوازده ماه قسط‌بندی کنند. اگر قسط‌ها به موقع پرداخت شوند هیچ کارمزدی به این وام تعلق نمی‌گیرد.

این نوع وام‌های «درگاه فروش» که دهه‌ها به اشکال مختلف عرضه می‌شدند اکنون طرفداران زیادی در آمریکا پیدا کرده‌اند. مشتریانی که در گذشته برای خرید وسایل گران‌قیمتی مانند اثاثیه، لوازم الکترونیکی یا تجهیزات منزل مجبور بودند با کارت اعتباری وام بگیرند اکنون به وام‌گیری در نقطه پرداخت روی آورده‌اند که نرخ سود اولیه آن صفر است. این نوع محصولات اعتباری کوتاه‌مدت در گذشته توسط بانک‌های بزرگی مانند ولزفارگو (Wells Forgo) متخصص تامین مالی خریدهای مصرف‌کنندگان یا سنیکرونی فایننشال (Synchrony Financial) عرضه‌کننده کارت‌های اعتباری فروشگاهی تامین می‌شدند؛ اما در حال حاضر بنگاه‌های نوپای فناوری وارد بازار شده‌اند و ظرف چند ثانیه تکنیک‌های نوآورانه‌ای برای ضمانت و تایید وام‌گیرندگان ارائه می‌دهند.

مصرف‌کنندگان جوان یکی از عوامل تحریک تقاضا هستند. بسیاری از آمریکاییان جوان به موسسات نظرسنجی می‌گویند که نظر خوشی نسبت به بانک‌های بزرگ ندارند. همچنین آنها از اعتبارات گردان در صورت بروز بحران مالی هراس دارند. طبق گزارش بانک فدرال‌رزرو سنت لوئیس جوانان 

35-20‌ساله کنونی یک‌سوم همتایان سال 2001 خود از کارت اعتباری استفاده می‌کنند. اما علاقه‌مندند برای خریدهای خاصی مانند تلفن یا اتومبیل وام‌هایی با مدت معین بگیرند.

برخی بانک‌های سنتی نیز به عملیات درگاه فروش روی آورده‌اند. در سال 2015، گروه مالی سیتیزن (Citizen) وام‌های قسط‌بندی‌شده را به مشتریانی ارائه می‌کرد که قصد داشتند گوشی آی‌فون خود را در اپ‌استور به‌روزرسانی کرده و ارتقا دهند. طی سال گذشته پورتفوی این‌گونه وام‌های گروه مالی سیتیزن از 700 میلیون به 2 /1 میلیارد دلار رسید. جوانان نسل هزاره عاشق آی‌فون تنها مشتریان این وام‌ها نیستند. طبق گزارش بنگاه رتبه‌بندی اعتباری ترانس یونیون (Trans Union)، در سه ماه اول سال 2018 میزان وام‌های شخصی در آمریکا رشد سالانه 18‌درصدی داشت و به 120 میلیارد دلار رسید. در همین دوره، رشد وام‌های کارت‌های اعتباری فقط شش درصد بود.

برخی از وام‌دهندگان تازه‌وارد فقط به خریدهای آنلاین اعتبار می‌دهند. بسیاری از آنها با ارائه شرایط آسان و مشارکت با برندهای مشهور جوانان ثروتمند را هدف قرار داده‌اند. مکس لوچین یکی از موسسان پی‌پل، وام‌های آنلاین افرم (Affirm) را در سانفرانسیسکو معرفی کرد. این بنگاه نوپا با 1500 فروشگاه خرده‌فروشی آنلاین از جمله نست (Nest) فروشنده ترموستات‌های هوشمند و پلوتون (Peloton) فروشنده دوچرخه‌های نرمشی با قابلیت اتصال به اینترنت تفاهم‌نامه امضا کرده است. بهره وام‌های افرم که بین 500 تا 5000 دلار است از بهره کارت اعتباری بیشتر است اما بنگاه ادعا می‌کند که وام‌دهندگان در نهایت سود کمتری می‌پردازند چون در معرض کارمزدهای پنهان یا بهره تجمیعی قرار نمی‌گیرند و تاریخ معینی برای پایان پرداخت‌ها دارند. آمار و ارقام بنگاه نشان می‌دهد سود فروشگاه‌هایی که از این خدمات استفاده می‌کنند هفت تا 12 درصد افزایش یافته است چراکه سبدهای خرید مشتریان بزرگ‌تر شده‌اند و احتمال کمتری وجود دارد که آنها در لحظات آخر از خرید منصرف شوند.

سایر وام‌دهندگان با فروشگاه‌های فیزیکی مشارکت می‌کنند. بنگاه وام‌دهی گرین اسکای (Green Sky) که در سال 2006 در آتلانتا تاسیس شد برای تعمیرات منزل، درمان‌های اختیاری و سایر امور پرهزینه وام می‌دهد. این بنگاه به جای وام دادن پول، بین فروشگاه‌هایی مانند هوم دپو (Home Depot) و بانک‌هایی مانند سان تراست (Sun Trust) ارتباط برقرار می‌کند. وام‌ها به صورت رو در رو با فروشنده یا پیمانکار تنظیم می‌شوند تا ریسک تقلب از بین برود. گرین اسکای درآمد خود را با اخذ کارمزد از فروشگاه‌ها و بانک‌ها به دست می‌آورد و درآمد خالص آن در سال 2017 به 139 میلیون دلار رسید. این بنگاه در ماه می در بورس عرضه و 5 /3 میلیارد دلار قیمت‌گذاری شد تا چهارمین شرکت ارزشمند فناوری مالی در آمریکا باشد.

با این حال ممکن است وام‌دهندگان آنلاین نتوانند به آسانی سرمایه‌گذار پیدا کنند. گرین اسکای که خود را یک شرکت فناوری می‌داند نه یک بنگاه وام‌دهنده امیدوار است بتواند به جای رقابت با بانک‌های سنتی با آنها وارد مشارکت شود. این راهبرد شاید به اندازه راهبردهای دیگر بنگاه‌های نوپای فناوری مالی مهیج نباشد اما حداقل این مزیت را دارد که سودآور است.