آفریقای واحد

در نشست اتحادیه آفریقا در کیگالی روآندا، منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا (AFCFTA) به امضای 44 کشور آفریقایی رسید. 10 عضو از 55 عضو اتحادیه آفریقا (AU) این توافق را امضا نکردند. این نشست گامی رو به جلو برای پروژه 2063 اتحادیه آفریقا به منظور یکپارچگی بیشتر آفریقا بوده است. در این نشست 27 دولت عضو همچنین پیمان جابه‌جایی آزاد اشخاص را نیز به امضا رساندند. AFCFTA این پتانسیل را دارد که بیش از 2 /1 میلیارد نفر را در یک بازار مشترک گردهم آورد. این بلوک 55 عضوی به بزرگ‌ترین اتحادیه جهان تبدیل خواهد شد. رهبران آفریقایی امضاکننده این توافق پیش‌بینی کردند این پیمان بتواند تجارت درون قاره آفریقا را بهبود بخشد. اگر این توافق موفقیت‌آمیز باشد به بزرگ‌ترین توافق تجاری جهان از زمان شکل‌گیری سازمان تجارت جهانی در سال 1995 تبدیل خواهد شد. با کاهش موانع تجارت نظیر حذف عوارض واردات و موانع غیرتعرفه‌ای، کشورهای آفریقایی امیدوارند که کسب ‌وکار درون‌قاره‌ای را تقویت کنند. بر اساس برآوردهای سال 2016 تجارت درون‌قاره‌ای تنها 10 درصد از کل مبادلات تجاری کشورهای آفریقایی را تشکیل می‌داد. با وجود این، نیجریه به عنوان پرجمعیت‌ترین و یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای آفریقا از امضا کردن این پیمان سر باز زد. رئیس‌جمهور نیجریه در پیامی توئیتری گفت: «ما با چیزی که کارآفرینان و تولیدکنندگان داخلی ما را تضعیف کند موافقت نمی‌کنیم. این توافق نیجریه را به کشوری برای محصولات نهایی تبدیل خواهد کرد.» آفریقای جنوبی یکی دیگر از اقتصادهای بزرگی است که این توافق را امضا نکرده است. با این حال رامافوزا رئیس‌جمهور این کشور اعلام کرده هر زمان فرآیندهای قانونی لازم انجام شود، وارد این پیمان خواهد شد. آلبرت موچانگا کمیسیونر اتحادیه آفریقا در امور صنعت و تجارت ابراز خوشبینی کرد و گفت: «کشورهای دیگر نیز کم‌کم به این پیمان اضافه خواهند شد. من در این خصوص بسیار بسیار مطمئنم. جنبش کارگری، جامعه مدنی و نمایندگان پارلمان باید در دسترس همه باشد.» ایده توافق تجاری قاره‌ای از دهه‌ها پیش در حال بررسی بوده ولی از چند سال پیش و زمانی که رهبران آفریقایی متعهد به پیمان ادغام پن-آفریقا شدند، شتاب بیشتری گرفت. موچونگا اعلام کرد: «ما در دهه 70 به دنبال ایجاد یک جامعه اقتصادی منطقه‌ای بودیم. در سال 1991 بود که پیمان ابوجا تحت عنوان جامعه اقتصادی آفریقا شکل گرفت. سپس در سال 2012 ما تصمیم گرفتیم به این فرآیند سرعت بیشتری دهیم و در آن زمان تصمیم بر آن شد که منطقه تجاری آزاد قاره آفریقا ایجاد شود.» لازم به ذکر است اتحادیه آفریقا از جمله واژه‌های جدیدی است که از اوایل قرن بیست ویکم وارد ادبیات مناسبات سیاسی جهان شده ‌است. اتحادیه آفریقا در واقع نهاد جایگزین سازمان وحدت آفریقا (Organization Of African Unity) یا OAU است که به هدف بالابردن صلح، اتحاد و همکاری بین کشورهای آفریقایی بنیان نهاده شد و در حال حاضر ۵۴ کشور قاره آفریقا (همگی کشورهای مستقل به جز مراکش) عضو آن هستند. مقر اصلی این سازمان در آدیس آبابا پایتخت کشور اتیوپی قرار دارد.