آغاز دوباره بازی

تلاش رئیس‌جمهور دونالد ترامپ برای تغییر قانون مالیات آمریکا به خط پایان نزدیک می‌شود. هفته گذشته مذاکرات بین سناتورهای جمهوریخواه و نمایندگان مجلس به توافق بر سر یک لایحه در پشت درهای بسته منجر شد. ترامپ در 13 دسامبر ابراز اطمینان کرد که بتواند قبل از کریسمس قانون اصلاحات را امضا کند. 

مهم‌ترین بخش و ماده این اصلاحات کاهش نرخ مالیات شرکتی از 35 به 21 درصد است. کسب‌وکارهای بزرگ آمریکا همگی از این کاهش استقبال می‌کنند. اتاق بازرگانی ایالات متحده آن را اقدامی در جهت «رشد اقتصاد، اشتغال‌آفرینی و افزایش دستمزدها» می‌داند. اندیشکده راستگرای «بنیاد مالیات» ادعا می‌کند که کاهش نرخ مالیات شرکتی به 20 درصد (یک درصد کمتر) در درازمدت اندازه اقتصاد را 7 /2 درصد بزرگ‌تر می‌کند. با این حال بنگاه‌های بزرگ نگران آن مفاد مناقشه‌برانگیز بین‌المللی هستند که ممکن است در قانون نهایی گنجانده شوند. هم لایحه سنا و هم لایحه مجلس نمایندگان تلاش می‌کنند از انتقال سودهای شرکت‌های چندملیتی آمریکایی به شرکت‌های وابسته آنها در کشورهای دارای مالیات کمتر جلوگیری کنند. آنها قصد دارند نوعی مالیات را برای تراکنش‌های فرامرزی بین واحدهای شرکت‌ها وضع کنند.

بنگاه‌های چندملیتی آمریکایی و خارجی نگران آن هستند که این اقدامات به زنجیره‌های جهانی عرضه آسیب بزنند. انجمن صنفی خودروسازان خارجی فعال در آمریکا اصلاحات را بسیار مشکل‌آفرین می‌خواند. شرکای بزرگ تجاری آمریکا نیز نگران شده‌اند. هفته گذشته وزرای دارایی پنج کشور اروپایی در نامه‌ای مشترک به استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا هشدار دادند که اقدامات آن کشور ممکن است پیمان‌های مالیاتی و قواعد سازمان تجارت جهانی را نقض کند. 

با این حال رهبری جمهوریخواهان هر نوع تلاشی را انجام می‌دهد تا قبل از کریسمس به توافقی (هرچند ناقص) دست یابد. جمهوریخواهان اکثریت ضعیفی در سنا دارند. اگر در صورت شمارش مجدد آرا آقای دوگ جونز دموکرات کرسی سناتوری ایالت آلاباما را در 12 دسامبر از آن خود سازد بدان معنا خواهد بود که بهترین زمان امیدواری برای جمهوریخواهان آن است که تا قبل از ورود او به سنا در اوایل سال جدید لایحه را به تصویب برسانند. 

جزییات نهایی لایحه توافقی هنوز مشخص نیست اما دو مورد آشکار است: اول، هر قانونی که به تصویب برسد لابی‌گری باز هم ادامه خواهد یافت. آخرین تلاش مشابه قبلی یعنی اصلاح مالیات در سال 1986 محصول سال‌ها کار و اجماع نظر دو حزب بود. آن قانون جامع بزرگ‌ترین آزمون دوران لقب گرفت. در مقابل به نظر می‌رسد تلاش‌های عجولانه امسال برخی از حوزه‌های انتخابیه را ناراضی کند. بنگاه‌های فناوری در پی پیشنهاد کاهش مالیات برای سرمایه‌گذاری در پژوهش و توسعه هستند. تولیدکنندگان دارو برای یک ماده قانونی می‌جنگند که توسعه داروهای خاص برای بیماری‌های شدیدی را که تعداد اندکی از افراد به آن دچار می‌شوند پرهزینه می‌سازد. بسیاری از دیگر گروه‌های لابی‌گر ناراضی هستند. همه آنها نگران تغییراتی هستند که در آینده در قانون مالیات اعمال می‌شود. 

دوم، متخصصان امور مالیاتی روش‌هایی را فهرست کرده‌اند که از آن طریق می‌توان پیشنهاد جمهوریخواهان را به بازی گرفت. به عنوان مثال از طریق گردش محصولات به خارج و سپس به داخل آمریکا شرکت‌ها می‌توانند مالیات درآمدهای صادراتی را دستکاری کنند. آنها می‌توانند شرکت‌هایی را تاسیس کنند و دستمزدها را تا حدی بالا برند که مشمول 40 درصد یا بیشتر مالیات شود و در مقابل مالیات کارمزد آنها 20 درصد باشد. نمونه‌های دیگر فراوان هستند. به نظر می‌رسد حسابداران و وکلای مالیاتی بزرگ‌ترین برندگان این صحنه باشند. بازی با قانون مالیات آمریکا در گذشته مختص چند شرکت بود اما به نظر می‌رسد اکنون به بازی همگانی تبدیل شده باشد.