قلب الکترونیکی در سینه اژدها

رشد تکنولوژی و تولیدات صنعتی در کشور چین سبب شد تا این کشور توانایی زیادی برای صادرات فرآورده‌های مختلف داشته باشد و با کمک همین صادرات هم توانسته است رشد اقتصادی را برای خود ایجاد کند. برخی از صادرات‌محور بودن رشد اقتصادی در کشور چین به عنوان ضعف اقتصادی آن یاد می‌کنند ولی برخی دیگر ورود به این عرصه را برای گذر از یک اقتصاد در حال توسعه به یک اقتصاد صنعتی ضروری قلمداد می‌کنند و بر این باورند که چین در مسیری گام برمی‌دارد که زمینه را برای تبدیل شدن آن به یک ابرقدرت اقتصادی و صنعتی در جهان فراهم می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد از سال 1981 میلادی تاکنون بیشترین نرخ رشد صادرات چین در نیمه اول دهه اول قرن 21 میلادی یعنی در فاصله سال‌های 2000 تا 2005 میلادی انجام شد. در این بازه زمانی صادرات کشور چین 25 درصد رشد کرد در حالی که نرخ رشد واردات برابر با 24 درصد بوده است. اما بالاترین برآیند رشد تجارت در تمامی سال‌های مورد بررسی به سال 2006 میلادی اختصاص دارد. در این سال تجارت کشور چین 27 درصد نسبت به سال قبل از آن رشد کرد و درآمد زیادی را نصیب اقتصاد این کشور کرد. در همین سال بود که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این کشور دورقمی شد و اقتصاد کشور شکوفایی را آغاز کرد. در سال 2011 میلادی درآمد صادراتی کشور چین برابر با 904/1 تریلیون دلار بود و در سال 2012 میلادی درآمد صادراتی این کشور به بیشتر از 102/2 تریلیون دلار رسید. از جمله کالاهای صادراتی چین در سال‌های اخیر وسایل الکترونیکی است. چین بزرگ‌ترین صادر‌کننده کالاهای الکترونیکی مصرفی در دنیاست ولی سال 2012 میلادی اولین سالی نبود که چین توانست رکورد بزرگ‌ترین صادر‌کننده دنیا را از آن خود کند. از سال 2009 میلادی تاکنون یعنی از بعد از آغاز بحران اقتصادی در دنیا سیر افزایش درآمد صادراتی این کشور شروع شد. اما نکته مهم اینجاست که در سال 2009 میلادی 40 درصد از کالاهای صادراتی کشور چین را کالاهایی تشکیل می‌دادند که چندین ماه قبل به بازار داخلی این کشور وارد شده بودند و در واقع چین محلی برای صادرات مجدد کالاهایی بود که پیشتر به بازار چین وارد شده بود. گفته می‌شود موقعیت جغرافیایی کشور چین در کنار شرایط سیاسی این کشور و روابطش با کشورهایی از قبیل کره شمالی سبب شده است تا محلی برای صادرات مجدد انواع کالاهای مصرفی به خصوص وسایل الکترونیکی شود. در واقع صادرات کشور چین نیازمند واردات است و همین مساله سبب شده است تراز تجاری کشور چین متفاوت از دیگر کشورهای دنیا تفسیر شود. سازمان تجارت جهانی در گزارش اخیر خود سهم تجارت وسایل الکترونیکی به کل کالاهای صادراتی در کشورهای مختلف دنیا را بین 11تا61 درصد گزارش کرده است. در سال 2012 میلادی صادرات وسایل الکترونیکی در کشور آمریکا 11درصد از درآمد صادراتی این کشور را تشکیل می‌داد در حالی که سهم این کالاها در درآمد صادراتی مکزیک بیش از 61 درصد بوده است. سازمان تجارت جهانی در آخرین گزارش خود در مورد تجارت کالاهای الکترونیکی در دنیا در سال 2009 میلادی نوشت: در این سال صادرات چین از کالاهای الکترونیکی 467 میلیارد دلار آمریکا بود که بیشتر از40 درصد از آن را محصولاتی تشکیل می‌داد که برای صادرات مجدد وارد خاک چین شده بودند و البته سهمی از این محصولات را قطعات الکترونیکی نیز تشکیل می‌دادند که در فرآیند مونتاژ در خاک چین تبدیل به کالاهای جدید شده بودند. در سال مورد بررسی درآمد صادراتی کشور ژاپن از صادرات فرآورده‌های الکترونیکی در دنیا برابر با 150 میلیارد دلار بود که فاصله زیادی با اولین کشور فهرست یعنی چین داشت. سومین صادر‌کننده بزرگ در این عرصه کشور آمریکا بود که درسال 2009 میلادی140میلیارد دلار از فروش فرآورده‌های الکترونیکی درآمد کسب کرد. در سال مورد بررسی کشور ایتالیا 35 میلیارد دلار از فروش فرآورده‌های الکترونیکی درآمد کسب کرد و سهم سوئیس در این بازار 50 میلیارد دلار گزارش شده است. نکته مهم این است که در میان کشورهای مورد بررسی دو کشور آمریکا و ژاپن به ترتیب 11 درصد و 15 درصد از کالاهای صادراتی خود را از محل واردات از کشورهای دیگر تامین می‌کردند و سهم تکنولوژی‌های داخلی در تولید وسایل الکترونیکی در این کشورها بسیار زیاد بوده است. وزارت بازرگانی کشور چین در گزارش اخیر خود اعلام کرده است اتحادیه اروپا بزرگ‌ترین بازار صادراتی محصولات کشور چین هستند. در سال 2012 میلادی 4/20 درصد از درآمد صادراتی چین از تجارت با اروپا نصیب این اقتصاد آسیایی شد. سهم ایالات متحده آمریکا در درآمد صادراتی چین 7/17 درصد و هنگ‌کنگ 4/13 درصد گزارش شده است. ژاپن چهارمین بازار بزرگ صادراتی چین را تشکیل می‌دهد و در سال گذشته 1/8 درصد از کالاهای صادراتی کشور چین را جذب کرد. در مقابل بزرگ‌ترین وارد‌کنندگان به کشور چین را می‌توان به ترتیب کشورهای ژاپن، اتحادیه اروپا، کره جنوبی، تایوان و در نهایت آمریکا دانست. سهم ژاپن در بازار وارداتی چین 3/13 درصد، سهم اروپا 7/11 درصد، سهم کره جنوبی 9/10 درصد، سهم تایوان 1/9 درصد و سهم آمریکا 2/7 درصد بود.

منبع: سازمان تجارت جهانی