در سایه تهدیدها

علی طهماسبی: بازارهای مالی در سال جدید دستخوش تحولاتی‌اند که در پی واکنش به اخبار سیاسی و اقتصادی داخلی شکل خواهند گرفت. به نظر می‌رسد با اتمام تعطیلات نوروزی، در هفته‌های پیش‌رو خمیر بازارهای مالی در ظرف تحولات سیاسی اقتصادی بیشتر ورز داده شود. تنور گرم تحولات سیاسی که در هفته گذشته با آتش خشم مقامات آمریکایی علیه نیروهای سپاه و تمدید تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه کشور همراه شد، زنگ خطر شروع روزهای دشوار و پیچیده‌ای برای کشور قلمداد می‌شود. این در حالی است که آمریکا مترصد آن است تا پس از اقدام اخیر در تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در اردیبهشت‌ماه، همزمان با اولین سالگرد خروج از برجام، تحریم‌های سخت‌گیرانه‌تری علیه ایران ترتیب اثر دهد که از جمله آن می‌توان به احتمال لغو معافیت هشت کشور از خرید نفت ایران اشاره کرد. روشن است که در چنین حالتی درآمد برآوردی 360 هزار میلیاردتومانی از نفت، به میزان بسیار کمتری محقق خواهد شد. در کنار افزایش ریسک‌های سیاسی، شاخص‌های اقتصادی کشور نیز در تب نقدینگی و رکود ملتهب‌اند. به گفته اقتصاددانان پیش‌بینی رشد اقتصادی سال جاری منفی است و تورم نیز در اعداد دورقمی حرکت خواهد کرد و نوسانات آن، تحت تاثیر تصمیمات سیاستگذاران است. بر این اساس می‌توان مدعی شد که بازارهای مالی کشور نیز هم‌راستا با ریسک‌های سیستماتیک اقتصاد کشور در هفته‌های آینده، کاملاً تحت تاثیر واقع شوند. البته تجربه سال گذشته پیش‌روی سرمایه‌گذاران و سیاستگذاران است. سال 97 سال ملتهبی برای بازارهای مالی بود که کما فی‌السابق، از عینک سرمایه‌گذاران بازدهی بازارها شفاف‌تر از ریسک آنان دیده می‌شد و بسیاری از تصمیمات در پشت صفوف احساسی شکل می‌گرفت و دولتمردان نیز با تصمیمات اقتصادی کم‌پشتوانه، تلاش ناموفقی در آرام‌سازی فضا داشتند. اینک اما با نمودار شدن و تقویت ریسک‌های تازه سیاسی و اقتصادی و رو آمدن دیگر جنبه‌های ریسک‌هایی که چه به‌طور عام و چه به شکل خاص سرمایه‌گذاری را تحت تاثیر قرار می‌دهد، سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی و سیاستگذاران نیازمند دقت بالاتری در تصمیمات خود هستند. در شرایطی که به نظر می‌رسد سال 98 همراه با کاهش درآمدهای دولت، رکود و احتمالاً تعطیلی بنگاه‌ها همراه باشد، کاهش ارزش پول در پی افزایش تنش‌های سیاسی محتمل است و انتظار می‌رود بازار ارز در صورت عدم مدیریت بانک مرکزی، با التهاب مواجه شود. کمااینکه تبعات وقایع سیاسی هفته گذشته علیه کشور، در بازار ارز، طلا و سکه نمود یافت. به نحوی که تمامی قیمت‌ها در بازارهای یادشده روند صعودی یافتند. از طرف دیگر در روزهای گذشته صحبت‌هایی از جانب رئیس سازمان برنامه و بودجه مبنی بر حذف ارز 4200تومانی بود. این اتفاق لااقل در کوتاه‌مدت می‌تواند نرخ کالاها را بالاتر ببرد و سودآوری شرکت‌ها تحت تاثیر آن واقع شود. در روزهای آتی نوسانات دلار در بازار آزاد همراه با سیل حداقل 1700 هزار میلیاردتومانی حجم نقدینگی، قیمت جهانی نفت و کامودیتی‌ها و در نهایت اتفاقات سیاسی مهم پیش‌رو به ‌عنوان تعیین‌کننده‌ترین پارامترهای بازارهای مالی هستند که باید تحت رصد سرمایه‌گذاران قرار بگیرند. همچنان بهترین بازار جهت سرمایه‌گذاری بازار سرمایه است و در کنار آن بازار پول، مامنی ایمن برای مشارکت در سرمایه‌گذاری‌ها خواهد بود.