مساله پرستیژ
آیا قیمت‌گذاری دولتی باعث افت کیفیت کالای ایرانی شده است؟
«استفاده از کالای ایرانی باید به یک پرستیژ تبدیل شود در حالی که الان متاسفانه استفاده از کالای خارجی به یک پرستیژ تبدیل شده است.»
ابراهیم علیزاده: «استفاده از کالای ایرانی باید به یک پرستیژ تبدیل شود در حالی که الان متاسفانه استفاده از کالای خارجی به یک پرستیژ تبدیل شده است.» این سخن 14 فروردین‌ماه معاون اول رئیس‌جمهور است. اسحاق جهانگیری وقتی می‌خواست در آیین رونمایی از اولین خودرو تولیدی هیوندای اکسنت یک شرکت خودروسازی داخلی صحبت کند، این‌چنین گفت و سپس توضیح داد: «ما در عین حالی که از مردم می‌خواهیم از کالای ایرانی در راستای حمایت از کالای ایرانی استفاده کنند، از تولیدکننده می‌خواهیم که کیفیت و قیمت کالای تولیدش مناسب باشد، بنابراین باید حتماً بازار رقابتی ایجاد و باید برای همه محصولات رقیب ایجاد کنیم و مردم نیز باید به دنبال کالای با کیفیت بالای ایرانی بروند.»
این سخنان معاون اول رئیس‌جمهور پیش از وقوع نوسانات اقتصادی نیمه نخست امسال بیان شده بود و احتمالاً در آن زمان شاید کمتر تولیدکننده‌ای فکر می‌کرد در کنار همه موانع برای تولید باکیفیت نوسانات اقتصادی شدیدی پیش رو دارد که ممکن است دامنه اثرگذاری آن حتی به کیفیت محصولات نیز سرایت کند. اما به نظر می‌رسد این اتفاق در عمل رخ داده است. مدیرکل دفتر ارزیابی کیفیت کالا و خدمات سازمان ملی استاندارد ایران با بیان اینکه عوامل و شرایط اقتصادی نقش مستقیمی در کاهش کیفیت کالا و محصولات تولیدشده دارد، گفته است: با توجه به اتفاقات اقتصادی که در شش ماه گذشته رخ داده است، شاهد تاثیر مستقیم این حوادث در افت کیفیت کالاها هستیم، البته تمام تلاش دولت بر این است که افت کالا در خط قرمزهای تولید محصولات که همان سلامتی مردم هستند، نفوذ پیدا نکند. ایسنا گزارش داده پرویز درویش که 30 آبان‌ماه امسال در همایش روز ملی کیفیت در استان همدان سخن می‌گفت، افزود: تنگناهای اقتصادی همواره باعث افزایش تقاضا نسبت به عرضه است. کارفرمایان و مدیران کیفیت باید در این شرایط اقتصادی بر اساس اصول اخلاقی و حرفه‌ای عمل کنند تا شاهد افت کیفیت محصولات نباشیم و نباید مدیران همانند شرکت خودروسازی باشند که تمام محصولات خود را تا دو سال دیگر فروخته و دغدغه کیفیت ندارند. این نگرانی را در سخنان جهانگیری نیز می‌توان مشاهده کرد.
جهانگیری دو روز پیش از سفر به کرمان در بهار امسال، در استان آذربایجان شرقی حضور داشت که در جلسه بررسی مشکلات و موانع اصلی توسعه این استان به صراحت گفت: «مقصود از حمایت از کالای ایرانی این نیست که هر محصولی با هر کیفیتی به خورد مردم داده شود.» با این حال چرا تولیدات داخلی کیفیت مورد انتظار را ندارند؟ «سیاست‌های ارزی نادرست، فقدان تعامل سازمان‌یافته و منضبط تجاری، مالی و تولیدی با جهان، نظام بنگاه‌داری اقتصادی ناکارآمد و محیط نامساعد اقتصاد کلان» چهار عامل فقدان کیفیت مطلوب تولیدات داخلی از نگاه مسعود نیلی، اقتصاددان، است. آیا در این چهار عامل طی نیمه نخست امسال بهبودی رخ داده که انتظار بهبود کیفیت محصولات داخلی وجود داشته باشد؟ با توجه به تاثیر قیمت‌گذاری دولتی در نظام بنگاه‌داری اقتصادی ناکارآمد و محیط نامساعد اقتصاد کلان می‌توان گفت تشدید دخالت‌های دولتی و قیمت‌گذاری دولتی هم در افت کیفیت کالاها نقش داشته است؟
