نیمه پنهان
آیا ادغام بانک‌های نظامی به صلاح نظام بانکی است؟
یکی از راه‌حل‌هایی که به عنوان نسخه درمان «تزلزل مالی» در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد ادغام بانک‌ها و موسسات مالی بیمار در موسسه یا بانک نسبتاً سالم است.
بابک صحراگرد: یکی از راه‌حل‌هایی که به عنوان نسخه درمان «تزلزل مالی» در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد ادغام بانک‌ها و موسسات مالی بیمار در موسسه یا بانک نسبتاً سالم است. سیاستی که با جدی‌تر شدن پروژه ساماندهی به موسسات مالی و اعتباری در سال‌های اخیر در دستور کار بانک مرکزی ایران نیز قرارگرفته است. طی سال‌های گذشته نیروهای مسلح به واسطه تعداد بالای شاغلان و وسعت گردش مالی تمایل داشتند با ایجاد بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری از این گردش مالی وسیع منتفع شوند. البته برخی از این موسسات اعتباری بدون اخذ مجوز از بانک مرکزی به فعالیت می‌پرداختند و در سیکل مخرب «بازی پانزی» و «اعتباردهی بدون اعتبارسنجی» رفته‌رفته به سمت موجودیتی ورشکسته، مخرب و نیازمند اقدام حرکت کرده‌اند. از حدود یک‌سال پیش بود که شایعاتی درباره ادغام بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری نظامی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت. نخستین شایعات در این زمینه ادغام بانک مهر اقتصاد، موسسه کوثر و موسسه ثامن بود. شایعه‌ای که البته هیچ‌گاه به واقعیت نپیوست تا اینکه در روزهای پایانی سال گذشته معاون نظارتی بانک مرکزی خبر از ادغام موسسه ثامن، بانک مهر اقتصاد و بانک انصار داد. به این ترتیب در گام نخست موسسه ثامن در بانک انصار ادغام شد. بانکی که به نظر می‌رسد از نگاه مقامات بانک مرکزی بهترین عملکرد را در بین بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری به خود اختصاص داده است. البته سناریوی بیان‌شده از زبان فرشاد حیدری تنها تا مرحله ادغام موسسه ثامن و بانک انصار پیش رفت و تاکنون بانک مهر اقتصاد به مجموعه ادغام‌شده نپیوسته است. اگرچه بر مبنای اعلام بانک مرکزی قرار بود بانک‌های انصار، مهر اقتصاد، قوامین و حکمت با موسسات مالی و اعتباری ثامن و کوثر در مرحله نخست به دو بانک مجزا و در مرحله نهایی به یک بانک نظامی یکتا تبدیل شوند، اما در روزهای پایانی هفته گذشته خبر رسید که کیفیت این ادغام تغییر کرده و بانک‌ها و موسسات مالی نظامی احتمالاً در یکی از بانک‌های دولتی ادغام خواهند شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگرچه کیفیت مدیریت در برخی از بانک‌ها و موسسات نظامی حتی مورد تشویق بانک مرکزی نیز قرار گرفته است، اما برخی از بانک‌ها و موسسات نظامی از انعکاس عمومی عملکرد سالانه خود نیز اجتناب می‌کنند. این وضعیت باعث ایجاد هراس در برخی از سپرده‌گذاران موسسات مالی و اعتباری شده است. حال بانک مرکزی قصد دارد تا با ادغام این بانک‌ها و ایجاد یک بانک «نسبتاً خوب» به سپرده‌گذاران در این شش بانک و موسسه مالی و اعتباری نظامی اطمینان دهد که مشکلی برای سپرده‌های آنها ایجاد نخواهد شد. اما آیا ادغام بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری نظامی در یکدیگر و ایجاد یک بانک بزرگ به حل رویه‌هایی که رفته‌رفته منجر به ضعف و خدشه‌دار شدن اعتبار بازیگران نظامی در شبکه بانکی کشور شده است کمکی خواهد کرد یا سیاستگذاران با اعتقاد به اصل شکست‌خورده «Too big to fail» به فکر پنهان کردن پروژه شکست‌خورده بانکداری نظامی پشت تصویر غول‌آسای یک بانک جدید هستند؟
