کاهش چک برگشتی

 چک ابزار اعتباری پرداخت است. آمارهای چک‌های مبادله‌شده و چک‌های برگشتی به نوعی روایت وضعیت کسب‌وکار هر اقتصاد است. اگرچه استفاده از این ابزار اعتباری به شیوه کنونی در بسیاری از اقتصادهای دنیا منسوخ شده است، اما در کشور ما هنوز یکی از مهم‌ترین ابزارهای پرداخت به حساب می‌آید. بانک مرکزی سعی می‌کند با افزایش اعتبارسنجی و بهره‌گیری از سیستم‌های الکترونیکی از میزان افزایش چک‌های برگشتی بکاهد. در آخرین اقدام بانک مرکزی با رونمایی از سامانه صدور یکپارچه دسته‌چک (صیاد) دسته‌چک‌های جدیدی به جریان انداخت که در کنار اتحاد شکلی، در نحوه صدور نیز از مکانیسم و منشأ یکسانی پیروی می‌کنند. نسل جدید دسته‌چک‌های صادره که به دسته‌چک صیادی معروف هستند، ارتباط متقاضی دسته‌چک با شعبه را به ارتباط متقاضی با یک سامانه تغییر می‌دهند. البته اثرات این سیاست هنوز در بازار منعکس نشده است. بنا به گزارش بانک مرکزی آخرین آمارهای سهم ارزشی چک‌های برگشتی در مردادماه به کل چک‌های مبادله‌ای به 22 درصد رسیده است، رقمی که در ماه قبل از آن، 8 /22 درصد بوده است. این روند نشان می‌دهد سهم چک‌های برگشتی از کل چک‌های مبادله در ماه دوم تابستان نسبت به ماه نخست بهبود یافته است. این روند از نظر تعداد نیز قابل مشاهده است. مطابق آمارهای بانک مرکزی، در مردادماه از هر 100 چک مبادله‌شده 8 /15 فقره برگشت خورده است، رقمی که در تیرماه 3 /16 فقره گزارش شده است. این آمارها نشان می‌دهد وضعیت صادرکنندگان چک در خصوص ایفای تعهد خود در مردادماه نسبت به ماه قبل بهتر بوده است، اما همچنان نسبت چک‌های برگشتی سهم بالایی از چک‌های مبادله شده را تشکیل می‌دهد. کارشناسان معتقدند بالا بودن چک‌های برگشتی نشانه‌ای از تداوم رکود در اقتصاد است، زیرا فعالان اقتصادی نتوانستند بدهی خود را با توجه به تاریخ سررسید چک‌ها پرداخت کنند.