روحانی مسافر نیویورک شد

چند هفته گذشته، حضور یا عدم حضور حسن روحانی در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد به یکی از سوژه‌های سیاسی مهم تبدیل شده بود و جناح‌های سیاسی در مزایای شرکت یا غیبت روحانی در این مراسم اظهارنظرهای متعدد کردند. اما حالا سخنگوی وزارت امور خارجه به همه گمانه‌زنی‌ها پایان داده و رسماً اعلام کرده رئیس‌جمهور به نیویورک می‌رود.

آن‌گونه که ایران خبر داده بهرام قاسمی در نشست هفتگی با نمایندگان رسانه‌های داخلی و خارجی تاکید کرد رئیس‌جمهوری ایران در نشست نیویورک شرکت می‌کند و امسال نیز مانند سال‌های گذشته در حاشیه نشست مجمع با شماری از همتایان خود دیدار و رایزنی خواهد کرد. ایران پیش‌بینی کرده احتمالاً دونالد ترامپ می‌کوشد در سخنرانی خود با طرح اتهامات تکراری به عملی کردن تصمیماتش برای بازگرداندن فاز دوم تحریم‌های نفتی ایران در ماه‌های پیش رو مشروعیت ببخشد. از همین رو بسیاری از موافقان حضور روحانی در نیویورک، معتقدند ایران باید از فرصت حضور در نشست شورای امنیت و پاسخگویی قاطعانه به حمله‌های قابل انتظار ترامپ استفاده کند. شاید تکرار این خواسته که با تکیه بر دوراندیشی چهره‌های سیاسی بر حفظ منافع ملی ایران مطرح شده، باعث شده مقام‌های ایرانی به حضور جدی‌تر در نشست پیش روی شورای امنیت بیندیشند. در همین چارچوب بود که بهرام قاسمی اعلام کرده: «مقام‌های کشورمان پس از اتمام بررسی‌های لازم، نحوه حضور ایران در این جلسه را اعلام خواهند کرد.»

ظریف: مذاکره نمی‌کنیم

حال در شرایطی که بسیاری منتظر نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد هستند و فرصت‌هایی که حاصل خواهد شد، اروپا در حال رایزنی و تلاش برای باقی نگه داشتن ایران در برجام است. پیشنهادهای اقتصادی اروپایی‌ها نشان می‌دهد آنها در تلاشند فشار آمریکا بر ایران را کاهش دهند تا دوران ریاست‌جمهوری ترامپ تمام شود. این همان سیگنالی است که بسیاری از سیاسیون در داخل و خارج از دیدارهای محمدجواد ظریف و جان کری گرفته‌اند. دنیای اقتصاد نوشت: خبرها حاکی است در دو سال گذشته ظریف و جان کری، وزیر سابق امور خارجه آمریکا با هم دیدارهایی داشته‌اند. دیدارهایی که حالا با واکنش منفی مقامات آمریکا مواجه شده است. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا از جان کری به دلیل دیدارهایش با محمدجواد ظریف به‌شدت انتقاد کرد. گویا آن بخشی که موجب خشم پمپئو شده آن بخش از سخنان کری است که در آن به‌ نوعی به ایرانی‌ها گفته است تا پایان دوره ترامپ و روی کار آمدن یک رئیس‌جمهور دموکرات دیگر منتظر بمانند.

آنچه از اظهارنظرهای مقامات رسمی ایران هم شنیده می‌شود این است که ایران تمایلی برای مذاکره مجدد با آمریکا در شرایط کنونی ندارد. محمدجواد ظریف با روزنامه آلمانی اشپیگل گفت‌وگو کرده و در آن اعلام کرده «مذاکره باید توافقی را به‌دنبال داشته باشد؛ ما الان توافقی داریم که برای آن ۱۲ سال مذاکره کردیم. اکنون ترامپ همه چیز را نابود می‌کند. چه کسی تضمین می‌دهد که او به توافق دیگر پایبند می‌ماند. ما بار دیگر وقت‌مان را برای مذاکره مستقیم هدر نمی‌دهیم.» در این گفت‌وگو که فارس آن را منتشر کرده، ظریف گفته «آمریکا درباره توافق هسته‌ای با ایران می‌خواهد خواست‌های سیاسی و اقتصادی خود را به بقیه جهان تحمیل کند. حال اروپایی‌ها در برابر یک پرسش بنیادی قرار دارند و باید تصمیم بگیرند که آیا اروپا می‌خواهد شرکت‌های اروپایی از قوانین اروپا پیروی کنند یا از قوانین آمریکا یا اینکه (اروپا) تحت دیکته آمریکا قرار دارد؟» او گفته اروپایی‌ها و دیگر طرف‌هایی که توافق را امضا کرده‌اند باید اثرات تحریم‌های آمریکا را جبران کنند. آنها در ماه می یک بسته به ما پیشنهاد دادند که تعهدی مهم بود و اکنون باید اجرایی شود. او گفته اولویت ایران این است که فروش نفت در سطح معقولی ادامه داشته باشد و درآمد آن به ایران بازگردد؛ ضمن اینکه سرمایه‌گذاری و همکاری در سطوح مختلف مانند اقتصاد، فناوری و تجارت وجود داشته باشد؛ اما معیار در این زمینه نفت و بانک است.

حمله به سفارت ایران در فرانسه

بعد از حمله به سرکنسولگری ایران در بصره، هفته گذشته حمله به اماکن دیپلماتیک ایران در فرانسه، یونان و فنلاند هم انجام شد. همزمانی این حملات و فواصل نزدیک آن سوال‌برانگیز است و این احتمال را مطرح می‌کند که این حملات هماهنگ و در ارتباط با هم باشند.

ایران در شرح این حملات نوشت: موج تعرض به اماکن دیپلماتیک ایران از حمله عده‌ای از عناصر ناشناس به مرکز کنسولگری ایران در بصره آغاز شد. چهار روز بعد تجمع گروهی آشوبگر در برابر سفارت ایران در هلسینکی پایتخت فنلاند و تعرض آنها به پرچم کشورمان رخ داد و سپس حمله به سفارت ایران در فرانسه. به این ترتیب اقدام آشوبگران برای حمله به سفارت ایران در یونان چهارمین اقدامی است که طی کمتر از یک ماه گذشته رخ داده است و برخی ناظران آن را به انتقام‌جویی اعضای گروهک‌های تروریستی منتسب می‌دانند که بعضی از سران‌شان در جریان حملات موشکی سپاه پاسداران به مقر حزب منحله دموکرات کردستان در کردستان عراق کشته شدند. با این حال بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه دیروز گفت که بین حمله به کنسولگری ایران در بصره و حمله به سفارت کشورمان در فرانسه ارتباطی وجود ندارد.

ایسنا نوشت: یک گروه 10نفره از آشوبگران در حالی که سوار بر موتورسیکلت بودند، با پرتاب شیشه و سنگ به سفارت ایران در یونان حمله و خساراتی به آن وارد کردند. مهاجمان بلافاصله پس از حمله، محل را ترک کردند و هیچ یک از آنها بازداشت نشدند اما سخنگوی این گروه با انتشار پیامی در صفحه خود در فیس‌بوک اعلام کرد که این حمله در واکنش به آنچه سرکوب کردها در ایران خوانده، انجام گرفته است. حمله به سفارت ایران در فرانسه هم کار گروهی 15نفره بود که آنان را اعضای کومله معرفی کرده بودند. اما حزب کومله با انتشار بیانیه‌ای دست داشتنش در حمله به سفارت تهران در پاریس و به آتش کشیدن پرچم ایران را تکذیب کرده است. حزب کومله در این بیانیه نوشته «اعضای این حزب در فرانسه در تجمع مسالمت‌آمیزی در مقابل سفارت ایران شرکت کرده‌اند، اما متاسفانه برخی افراد شرکت‌کننده در این تجمع دست به اعمال خشونت‌آمیزی علیه سفارت ایران زدند و حتی اگر خشم مردم را نیز درک کنیم، کاملاً چنین اقدامات غیرمتمدنانه‌ای را محکوم می‌کنیم.» در پی حادثه برای سفارت ایران در فرانسه، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان طی بیانیه‌ای با اشاره به عدم حضور بهنگام پلیس فرانسه برای جلوگیری از وقوع آن به وزارت خارجه فرانسه یادآوری کرد که تامین امنیت اماکن دیپلماتیک به عهده کشور میزبان است و لازم است نسبت به حفاظت و صیانت از کلیه اماکن دیپلماتیک ایران در فرانسه، تمهیدات و اقدامات جدی و لازم را به عمل آورند. سفارت فرانسه هم در تهران در واکنش به حمله ضدانقلاب به نمایندگی ایران در پاریس، اعلام کرد: نظر به مسوولیت این کشور در قبال حفاظت از اماکن دیپلماتیک، تمهیداتی برای تقویت امنیت این سفارتخانه در نظر گرفته شد.

بازنشسته‌ها، بازنشسته می‌شوند

خبر سیاسی مهم دیگر هفته گذشته این بود که شورای نگهبان مصوبه مجلس مبنی بر اصلاح قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان را تایید کرد. حال با ابلاغ این قانون همه بازنشستگان باید از سه قوه و همه دستگاه‌هایی که بودجه دولتی می‌گیرند خداحافظی کنند، جز موارد استثنا که در قانون مشخص شده است. آن‌گونه که دنیای اقتصاد خبر داده با این مصوبه، تنها به‌کارگیری بازنشستگان در سمت‌های تصریح‌شده در بندهای الف، ب و ج ماده ۷۱ قانون مدیریت خدمات کشوری یعنی روسای سه قوه، معاون اول رئیس‌جمهوری، نواب رئیس مجلس شورای اسلامی و اعضای شورای نگهبان، وزرا و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نیز معاونان رئیس‌جمهوری مجاز است. جانبازان بالای ۵۰ درصد، آزادگان بالای سه سال اسارت و فرزندان شهدا نیز از شمول این قانون مستثنی هستند. از سوی دیگر، بر اساس نظر مجلس و تایید شورای نگهبان، به‌کارگیری بازنشستگان در نیروهای مسلح با مجوز فرمانده کل قوا مجاز خواهد بود. همچنین به‌کارگیری بازنشستگان وزارت اطلاعات تا سقف یک درصد از مجموع نیروهای شاغل این وزارتخانه در هر رده مدیریتی صرفاً در وزارتخانه مذکور مجاز است.

آن‌گونه که سخنگوی شورای نگهبان خبر داده این قانون تا دو ماه آینده لازم‌الاجراست و همه موظف به اجرا و عمل به قانون‌اند. قاضی ناصر سراج، رئیس سازمان بازرسی کل کشور هم گفته دستگاه‌های مشمول مکلفند ظرف مدت ۶۰ روز از تاریخ ابلاغ این قانون، افراد مشمول را از خدمت منتزع و با آنان تسویه‌حساب کنند و با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد.

ابهامات قانون

قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان اما بدون حاشیه هم نبوده و بسیاری معتقدند این قانون ابهامات زیادی دارد. برخی معتقدند این قانون دقیق نیست و مشخص نمی‌کند چه کسانی باید بازنشسته شوند و چه کسانی نه. همچنین بسیاری در تلاشند خود را از دایره شمول این قانون خارج کنند و همچنان بر سر کار بمانند. رئیس دیوان محاسبات اعلام کرده مقامات مشمول قانون ممنوعیت به‌کارگیری بازنشسته‌ها حدود ۱۷۰ نفر هستند. همچنین وزیر کشور اعلام کرده برخی از استانداران با اجرای این قانون بازنشسته می‌شوند. تلاش‌ها برای ماندن در مناصب کاری چنان بالا گرفته که عادل آذر از برخی تلاش‌ها برای دور زدن این قانون انتقاد کرد و گفت: برخی افراد به دنبال روزنه‌ای برای دور زدن این قانون هستند در صورتی که دیوان محاسبات کشور برای استفاده حداکثری از ظرفیت‌های این قانون، اجرای آن را به‌طور کامل رصد خواهد کرد و هیچ‌گونه دور زدن، ایجاد روزنه یا بهانه‌ای را نمی‌پذیرد. حسن نوروزی، رئیس فراکسیون ایثارگران مجلس هم گفته مجلس بر روند اجرای قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان نظارت خواهد کرد و اگر موضوع سوءاستفاده از استثناهای این قانون به‌خصوص درباره درصد جانبازی مشاهده شود فراکسیون ایثارگران از بنیاد شهید تحقیق و تفحص خواهد کرد.

ارتقای درصد جانبازی!

دلیل این تهدید آن است که گویا برخی مدیران بازنشسته جانباز درصدد افزایش درصد جانبازی خود هستند تا ازجمله استثنائات این قانون باشند. این قانون تاکید دارد که جانبازان بالای ۵۰ درصد، آزادگان بالای سه سال اسارت و فرزندان شهدا نیز از شمول این قانون مستثنی هستند. امیر خجسته، دبیر کمیسیون اصل ۹۰ مجلس گفته شنیده‌ایم برخی از مقامات با مراجعه به بنیاد شهید به دنبال افزایش درصد جانبازی خود هستند تا از این قانون مستثنی شوند، در حالی ‌که ما خطاب به بنیاد شهید می‌گوییم که تحت فشار این افراد قرار نگیرند. مشکل دیگر وضعیت شهرداران به‌خصوص شهردار تهران و رئیس سازمان صدا و سیماست. پیشتر علی لاریجانی گفته بود این قانون شامل بازنشستگانی که هم‌اکنون شهردار هستند می‌شود. اما محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران گفته ما به‌عنوان اعضای شورا حداکثر تلاش خود را به‌کار می‌گیریم تا از تفسیر قانون برای حفظ افشانی در شهرداری تهران استفاده کنیم. مگر اینکه مراجع ذی‌صلاح به طور کتبی و رسمی به ما اعلام کنند که افشانی بازنشسته است. داریوش قنبری، معاون پارلمانی شهردار تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم گفت: از اداره قوانین مجلس درباره وضعیت آقای افشانی شهردار تهران و اینکه این قانون شامل وی می‌شود یا خیر، استعلام کردیم. قرار شد حقوقدانان مجلس این موضوع را بررسی و نتایج استعلامات را به ما اعلام کنند.