جنگ آب با اهواز
سیل به خوزستان امان نمی‌دهد
پس از سال‌ها خشکسالی، ابرهای پرباران به آسمان ایران رسیدند. باران که این همه سال انتظار آمدنش را داشتیم و به کم آن هم قانع بودیم، از چند روز مانده به بهار با چنان شدتی آمده که یارای ایستادن در برابر آن را نداریم. کارشناسان هشدار داده بودند که خطر وقوع سیل بر اثر بارندگی‌های گسترده در چند نقطه از ایران جدی است، اما شاید از آنجا که مساله کم‌آبی در چند سال اخیر به یکی از مهم‌ترین مسائل کشور تبدیل شده، کسی این هشدار را جدی نگرفت. سیل از راه رسید و در غیاب مدیریت بحران کارآمد، در اولین روزهای سال نو خانه‌های بسیاری را ویران کرد و جان ده‌ها نفر را گرفت. سیل با ویرانگری در استان‌های شمالی آغاز شد، از گلستان، مازندران، فارس، همدان، کرمانشاه، لرستان و حتی خراسان، سمنان و قم قربانی گرفت و خوزستان را در التهاب ویرانی فرو برد. در سومین هفته فروردین‌ماه اوضاع در استان‌های سیل‌زده عادی نشده و در خوزستان بحرانی است. عصر چهارشنبه 21 فروردین استاندار خوزستان دستور تخلیه پنج منطقه در اهواز را صادر و اعلام کرد: «مناطق عین 2، گلدشت، سیاحی، سادات و سلیم‌آباد اهواز باید به صورت فوری تخلیه شوند. ساکنان منطقه کیانشهر اهواز نیز در حالت آماده‌باش قرار داشته باشند.» خبرگزاری ایرنا در گزارشی از وضعیت خوزستان سیلابی نوشت: «همه به جنگ سیلاب آمده‌اند، اما سیل امان نمی‌دهد. همه شهر را گرفته و سیل‌بندهای دست‌ساز جوانان توان مقاومت در برابر هیولای سیلاب را ندارند. هر لحظه ممکن است فرو بریزند و سیل شهر را ببلعد. 100 هزار نفر در غرب و شمال غرب اهواز شاهد بالا آمدن دم به دم آب در شهر هستند. بیش از 20 روز از سیل خانمان‌برانداز در بسیاری از نقاط کشور گذشته است، اما همچنان در برخی از نقاط سیل‌زده مانند اهواز و دیگر شهرهای خوزستان خانه و کاشانه مردم و جان آنها را تهدید می‌کند. هنوز خطر ریزش سیل‌بندها و حجم بالای خروجی‌های آب از سدها و بارندگی‌های آتی اهواز و 11 شهرستان دیگر استان خوزستان را تهدید می‌کند.» طبق اعلام محسن موسوی‌زاده، نماینده خوزستان در شورای عالی استان‌ها، در سیل اخیر 235 روستا تخلیه و 95 روستا در استان خوزستان زیر آب رفته است. دو هزار و 500 راس دام تلف شدند. 120 هزار هکتار زمین کشاورزی در خوزستان که در شرف برداشت محصول بودند آسیب دیدند و بسیاری از راه‌های مواصلاتی استان از بین رفت. در این وضعیت به گفته این مقام مسوول، تهدید از بین نرفته است و آب رو به افزایش است. از کارون، دز و کرخه هنوز آب به طرف اهواز جاری است و مردم و گروه‌های جهادی، شهرداری اهواز، شرکت نفت و سپاه سیل‌بندهای شهر را تقویت می‌کنند، اما گاهی این تقویت هم جواب نمی‌دهد و هنوز شهر تهدید می‌شود. اهواز از جانب کارون تهدید می‌شود. او با بیان اینکه بیش از 100 هزار نفر از مردم برخی مناطق اهواز در معرض خطر سیل قرار دارند، گفت: سیلاب در اهواز فروکش نکرده و با توجه به ادامه بارندگی‌ها و افزایش خروجی سدها شهر در معرض خطر است. وضعیت در شهر اهواز عادی نیست و خطر سیل هر لحظه برخی مناطق پرجمعیت این شهر را تهدید می‌کند، آب سد کرخه از طریق سد سلمان از شمال غرب اهواز وارد کیانشهر شده و ورزشگاه الغدیر و میدان تره‌بار را محاصره کرده و منحرف کردن آن به سمت منطقه عندو و ملاشیه که دو منطقه حاشیه‌ای و پرجمعیت هستند، مردم این مناطق را در خطر سیل قرار داده است.
ورودی اهواز زیر آب رفت
غروب چهارشنبه 21 فروردین ورودی اهواز از سمت اندیمشک با پیشروی آب رودخانه کرخه زیر آب رفت. ایسنا نوشت: «با شکسته شدن سیل‌بند و انحراف آب کرخه از کانال سلمان در ورودی شهر اهواز، هم‌اکنون این منطقه به زیر آب رفته و نیروهای امدادی اعم از ارتش و سپاه با تلاش نیروهای کمکی مردمی در حال ایجاد سیل‌بند در ورودی شهر اهواز هستند. در این منطقه در حال حاضر ماشین‌آلات سنگین با خاک‌برداری و انتقال سیل‌بندها در تلاش برای جلوگیری از پیشروی آب به سمت مناطق شهری از جمله کیانشهر و زردشت هستند. همچنین میدان پلیس اهواز نیز به زیر آب رفته است. با افزایش حجم آب در پشت سیل‌بند ایجاد شده در محل اتوبان ورودی اهواز، اکنون نیروهای امدادی در حال استحکام‌سازی سیل‌بند هستند.»
بازگشت فاضلاب به شهر
مساله دیگری که شهر اهواز با وقوع سیل دچار آن شده، بازگشت فاضلاب به داخل شهر است. فاضلاب شهر اهواز پیش از این به رودخانه‌ها هدایت می‌شد، اما بعد از وقوع سیل رودخانه‌ها فاضلاب را پس زده‌اند، فاضلاب به اکثر نقاط شهر رسیده و بوی تعفن سلامت و آرامش مردم را به مخاطره انداخته است. نماینده خوزستان در شورای عالی استان‌ها گفته است در حال حاضر تنها اقدام موثر و موقتی برای خروج از این وضعیت، جمع‌آوری فاضلاب از سطح شهر و کمک گرفتن از پمپ‌های مکنده برای جمع‌آوری فاضلاب جاری‌شده در سطح شهر و هدایت آن به داخل رودخانه‌هاست. شهرداری اهواز برای اجرای این روش موقتی نیز حداقل 100 دستگاه پمپ مکنده نیاز دارد.
احتمال اعلام پایان سال تحصیلی
مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان از احتمال اعلام پایان سال تحصیلی در مناطق سیل‌زده خوزستان خبر داده و گفته است: اگر شرایط مناسبی نداشته باشیم مجبور می‌شویم سال تحصیلی را پایان یافته اعلام کنیم. ایسنا به نقل از محمد تقی‌زاده نوشت: ما تابع شرایط هستیم. باید دید در یکی دو روز آینده شرایط چه خواهد شد. اگر شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند، ما هیچ راهی نداریم و مدارس باید تعطیل شوند. اگر در چند روز آینده شرایط پایدار و رو به بهبودی داشتیم، سعی می‌کنیم ادامه سال تحصیلی را داشته باشیم. این احتمال نیز وجود دارد که سال تحصیلی را در خوزستان تا همین جا به پایان برسانیم. چراکه بخشی از مدارس ما اشغال هستند و بخشی نیز تخریب شده‌اند. شهر اهواز از نظر عبور و مرور و وضعیت فاضلاب، شرایط مناسبی ندارد و در چنین شرایطی ممکن است ناچار شویم همین حجم کتابی را که تاکنون تدریس شده است، امتحان بگیریم. قائم‌مقام وزیر آموزش و پرورش نیز اعلام کرده است: منتظر گزارش‌های نهایی ستاد بحران و مدیران کل آموزش و پرورش هستیم تا بتوانیم درباره چگونگی برگزاری امتحانات نهایی تصمیم‌گیری کنیم. رایزنی‌هایی بین وزرای آموزش و پرورش و علوم درباره زمان برگزاری کنکور نیز صورت خواهد گرفت.
شمار قربانیان به 70 نفر رسید
مطابق آخرین آمارهای رسمی اعلام‌شده، در مجموع در 13 استان کشور 70 نفر بر اثر سیل و حوادث مترتب بر آن جان باخته‌اند. هفدهم فروردین‌ماه احمد شجاعی، رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور، اعلام کرد: استان فارس با 21، لرستان با 15 و گلستان و همدان با هشت کشته، استان‌هایی با بیشترین تلفات ناشی از سیل و حوادث مرتبط با آن هستند. استان‌های مازندران با شش، خراسان شمالی با سه، قزوین و کهگیلویه و بویراحمد هر کدام با دو و خراسان رضوی، خوزستان، سمنان، قم و کرمانشاه هر کدام با یک کشته، به ترتیب در رتبه‌های بعدی استان‌های دارای تلفات سیل و حوادث مرتبط با آن قرار می‌گیرند. آن‌طور که خبرگزاری‌ها گزارش داده‌اند، سازمان پزشکی قانونی تاکید کرده که آمار تلفات اعلام‌شده این سازمان از فوت‌های محرز شده است.
اسکان اضطراری ده‌ها هزار نفر
در پی طغیان رودخانه‌های دز، کارون و کرخه و رهاسازی آب از سد کرخه و دز به دلیل بارش شدید باران در خوزستان و بالادست و جاری شدن سیلاب در برخی مناطق این استان تا 21 فروردین دستور تخلیه 234 روستای خوزستان داده شده و بالغ بر 57 هزار نفر سیل‌زده در اردوگاه‌های اسکان مستقر شده‌اند. خبرگزاری ایرنا به نقل از مدیر مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات جمعیت هلال احمر از اسکان اضطراری و موقت 57 هزار نفر از سیل‌زدگان و برپایی 56 اردوگاه اسکان اضطراری در مدارس و سالن‌های ورزشی شهرهای دزفول، اهواز، شوش، شوشتر، شادگان، باوی و سوسنگرد استان خوزستان خبر داده است. به گفته این مقام مسوول در استان خوزستان از 25 اسفند تا 21 فروردین 98 در 18 شهرستان خوزستان، 119 شهر، روستا، مناطق عشایرنشین و محورهای کوهستانی به بیش از 73 هزار نفر امدادرسانی شده و دو هزار و 746 نفر هم به مناطق امن منتقل شده‌اند. در استان لرستان از ۴ تا ۱۵ فروردین‌ماه 11 هزار و 180 نفر اسکان اضطراری داده شدند. در استان گلستان نیز هلال احمر از ابتدای وقوع سیلاب در گلستان از 26 اسفند 97 تا هفتم فروردین 98، 13 هزار و 22 نفر را به صورت موقت در مکان‌های پیش‌بینی‌شده اسکان داده بود. در استان کرمانشاه نیز تا 14 فروردین‌ماه 667 خانوار سیل‌زده در روستاها و شهرها اسکان اضطراری یافتند.
دستور 239 میلیاردی برای جبران خسارات
وقوع سیل در مناطق مختلف کشور تا 19 فروردین‌ماه به حدود 133 هزار واحد مسکونی خسارت وارد کرده است. به گفته معاون امور بازسازی مسکن روستایی بنیاد مسکن کشور از این تعداد 50 هزار واحد تخریب 100درصدی شده‌اند و بیشترین خسارت واردشده به منازل مسکونی در استان‌های گلستان، لرستان و خوزستان هستند. به گزارش ایسنا این مقام مسوول وعده داده است که برای بازسازی واحدهای تخریبی تسهیلات 40 میلیون‌تومانی با کارمزد چهار درصد و کمک 10 میلیون‌تومانی بلاعوض پرداخت شود. معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی نیز اعلام کرده است که وقوع سیل تا هجدهم فروردین ماه در مجموع شش هزار و 700 میلیارد تومان به کشاورزان و تولیدکنندگان در 19 استان درگیر کشور خسارت وارد کرده است.
اولین راهی که دولت برای جبران این خسارت‌ها انتخاب کرده، استفاده از خزانه است. رئیس سازمان برنامه و بودجه تا 21 فروردین‌ماه با صدور دو دستور تخصیص جداگانه به خزانه، مجوز پرداخت ۲۳۹ میلیارد تومان به خسارت‌دیدگان بخش کشاورزی از سیل اخیر را در استان‌های گلستان و مازندران صادر کرده است. به گزارش ایسنا، این دستورات در پی مصوبه ۱۱ فروردین ۹۸ هیات وزیران صادر شده است. محمدباقر نوبخت همچنین در نامه‌ای به رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان خوزستان، پرداخت مبلغ 30 میلیارد تومان به استانداری خوزستان جهت پیشگیری از حوادث غیرمترقبه را ابلاغ کرده است.
