تلویزیونی با چالش سود و زیان
نگاهی به جایگاه رسانه تصویری اینترنتی اصناف
در طول سالیان زیاد و ظهور و بروز رسانه‌های مختلف نظریات مختلفی در علم ارتباطات مبنی بر اثرگذاری و قدرت رسانه مطرح‌شده است.
در طول سالیان زیاد و ظهور و بروز رسانه‌های مختلف نظریات مختلفی در علم ارتباطات مبنی بر اثرگذاری و قدرت رسانه مطرح‌شده است. بی‌شک تلویزیون رسانه‌ای است که در میان رسانه‌های متنوع از ضریب نفوذ و اقبال منحصربه‌فردی برخوردار بوده و در این سال‌ها شاید هیچ وسیله ارتباطی به‌اندازه تلویزیون، بر جامعه انسانی تاثیرگذار نبوده است. تلویزیون در سیر تکاملی تکنولوژیک خود تغییرات مهمی را پشت سر گذاشته است: تلویزیون کابلی در سال ۱۹۴۸، تلویزیون رنگی در سال ۱۹۶۵، تلویزیون HDTV در سال ۱۹۸۱ و تلویزیون ماهواره‌ای در سال ۱۹۸۳. امروزه، کاربران دنیای دیجیتال تمایل دارند که در هرکجا و هرزمانی و از طریق هر دستگاهی از رسانه‌ها استفاده کنند. از این‌رو شاهد حضور رسانه‌ای جدید مبتنی بر تغییرات تکنولوژیک بر مبنای مجموعه رسانه‌های دیداری با پایه تلویزیون بوده‌ایم، تلویزیون تعاملی مبتنی بر آی‌پی (IPTV) سامانه‌ای است که مجموعه خدمات تلویزیونی مختلفی را از طریق آی‌پی ارائه می‌دهد. تلویزیون مبتنی بر پروتکل اینترنت یا IPTV نوعی خدمات چندرسانه‌ای است که در آن محتوای تلویزیونی و ویدئویی، با استفاده از پروتکل اینترنت (IP) و از طریق یک شبکه انتقال داده باند وسیع، از سوی بیننده (کاربر) دریافت می‌شود. تلویزیون مبتنی بر آی‌پی، شبکه‌های تعاملی را به هم پیوند می‌دهد و محصول همگرایی صنعت رایانه، مخابرات و مالتی‌مدیا (چندرسانه‌ای) است که در تمام زمینه‌ها ازجمله سرگرمی، صنایع، پزشکی، آموزش و برنامه‌های درسی و کتابخانه‌ها کاربرد فراوانی دارد. شاید در یک تعریف ساده‌تر بتوان گفت که IPTV همان تصاویر تلویزیونی است که به‌جای آنکه به فرمت عادی و از طریق حامل‌های یکسویه پخش شود و گذرا باشد، از طریق فناوری شبکه‌های رایانه‌ای و با دادن سکان زمان به دست بیننده و به انتخاب مخاطب ارائه می‌شود.
خدمات گسترده با دریافت ساده
تلویزیون تعاملی (IPTV) فناوری مبتنی بر ساختار شبکه (اینترانت) است که خدمات مختلفی ازجمله پخش فیلم و سریال، موسیقی، پخش زنده، بازی، آموزش، سلامت، کانال‌های سازمانی، خدمات دولت الکترونیک (پیشخوان)، ارزش‌افزوده و سایر خدمات دیگر مبتنی بر پروتکل اینترنت را برای ارائه به عموم مردم فراهم می‌کند. این تلویزیون که به IPTV یا تلویزیون با پروتکل اینترنت مشهور است یک نقطه همگرایی برای پخش، انتقال محتوا و فناوری اطلاعات است.
♦ دسترسی آسان و سریع کاربران به حجم بالایی از فیلم‌ها، سریال‌ها و برنامه‌های موردعلاقه
♦ حمایت از حقوق ناشر و تمایل هنرمندان به تولید آثاری مانند فیلم سینمایی، انیمیشن، بازی و سایر خدمات مرتبط با این حوزه
♦ انتخاب محتوای دلخواه بدون محدودیت زمانی حتی برنامه‌های زنده
♦ بهره‌مندی از بازی‌های روز دنیا
♦ تنوع محتوای موردعلاقه کاربران مختلف (آموزشی، سلامت، خدمات اجتماعی و بسیاری خدمات متنوع مشابه)
♦ امکان آرشیو از یک محتوای پخش‌شده از شبکه‌های تلویزیون
♦ امکان به اشتراک‌گذاری و برچسب زدن بر محتوا
♦ انجام خرید اینترنتی
♦ استفاده از خدمات ارزش‌افزوده بسیار متنوع
♦ انجام خدمات بانکی، بورس، ارزی و سایر خدمات مرتبط
♦ خدمات پیشخوان
آغاز آی‌پی‌تی‌وی در ایران
در کشور ما رسانه ملی در دوره مدیریت عزت‌الله ضرغامی اقدام به برنامه‌ریزی و فراهم آوردن مقدمات ارائه تلویزیون تعاملی کرد و درنهایت با فعالیت آزمایشی در هفت استان کار خود را آغاز کرد. در دوره ریاست محمد سرافراز فعالیت تلویزیون تعاملی متوقف شد و درنهایت در دوران جدید فعالیت خود را از سر گرفت. در این میان عده کثیری بر این نظرند که به دلیل تغییرات سریع فناوری اساساً طول عمر تلویزیون تعاملی به سر آمده و این رسانه عمری بس کوتاه داشته است چراکه از مجموعه وظایف این رسانه که در بالا به آن اشاره شد عملاً بر بستر رسانه‌های جدید جانمایی شده است.
در این اثنی خبری در چند روز اخیر منتشر شد با این عبارت: «بزرگ‌ترین سامانه تلویزیون تعاملی و آموزش الکترونیکی اصناف رونمایی شد» که این سامانه با همکاری و سرمایه‌گذاری ۴۵۰ میلیارد‌ریالی «همراه اول» و «هلدینگ توسعه اعتماد مبین» بر بستر «شرکت پردیس هوشمند آسمان» با هدف ساماندهی امر آموزش و اطلاع‌رسانی در جامعه صنفی و ارتقای سطح علمی و مهارتی شاغلان در واحدهای صنفی و خانواده ایشان و با توجه به‌ضرورت ارتباط دائم تشکل‌های صنفی با متصدیان واحدهای صنفی و اطلاع‌رسانی و دسترسی آحاد جامعه به محتوای صوتی و تصویری مرتبط با حوزه اصناف راه‌اندازی شده است.
طبق اعلام اداره کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران، حمایت همراه اول از خانواده اصناف شامل مواردی نظیر «تامین زیرساخت نرم‌افزاری شامل هزینه‌های شناسایی و تحلیل نیاز اتاق اصناف ایران، توسعه و راه‌اندازی میان‌افزار همراه اول به‌عنوان تنها پلت‌فورم تعاملی کشور در اتاق اصناف ایران با سرمایه‌گذاری بالغ‌بر 450 میلیارد ریال در کوتاه‌ترین زمان ممکن»، «تامین کلیه زیرساخت‌های سخت‌افزاری شامل زیرساخت پردازشی و زیرساخت ذخیره‌سازی منطبق با برترین تکنولوژی روز دنیا»، «اختصاص حجم ترافیک رایگان برای خانواده بزرگ اصناف انحصاراً برای دسترسی به محتوای سامانه»، «اطلاع‌رسانی از طریق تمامی رسانه‌های دیجیتال همراه اول»، «تامین هزینه مرکز تماس جهت پاسخگویی به خانواده اصناف در ساعات اداری»، «تامین هزینه دوره‌های آموزشی خانواده اصناف ویژه اوقات فراغت تابستان از عید فطر تا ابتدای مهر تا سقف یک میلیون نفر از اعضای خانواده اصناف (دارندگان پروانه کسب)»، «تخصیص سیم‌کارت ویژه اصناف برای آن دسته از کسانی که تمایل به دریافت محتوا از بستر امن و پرسرعت همراه اول را دارند از طریق شبکه توزیع محصولات همراه اول (دفاتر خدمات همراه اول)»، «اخذ مجوزهای لازم جهت صدور تاییدیه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور در انتهای دوره‌های بارگذاری‌شده روی پلت‌فورم سامانه» و «تشکیل تیم‌های تخصصی جهت همکاری با اتاق اصناف به‌منظور شناسایی و الکترونیکی کردن خدمات قابل‌ارائه توسط اصناف در حوزه‌های مختلف ازجمله حمل‌ونقل هوشمند، سیستم جامع اصناف و شبکه اینترنتی تعمیر و توزیع کالا و...» می‌شود. فاضلی رئیس اتاق اصناف ایران هم در این باره گفته: «این رسانه در سطح ملی با بهره‌گیری از زیرساخت‌های پیشرفته و مدرن در خدمت جامعه بزرگ 24میلیونی خانواده اصناف قرار خواهد گرفت و کاربران می‌توانند برنامه‌های خود را در هر ساعت از شبانه‌روز به انتخاب خود مشاهده کنند. این تلویزیون با سرمایه‌گذاری هلدینگ توسعه اعتماد مبین، همراه اول و بنیاد فرهنگی اصناف ایران و کسب مجوز از اپراتور رسمی IPTV ایجاد شده است. این رسانه تعاملی امکان ارتباط دائم تشکل‌های صنفی و واحدهای صنفی را فراهم و بستر امن و پایداری برای آموزش و اطلاع‌رسانی برای آحاد جامعه و اصناف ایجاد خواهد کرد.»
چند سوال مهم
بسیار خوب مبارک اصناف کشور! آنچه از ذات اصناف همیشه طلب می‌شود، دودوتاچهارتا و حساب سود و زیان و کسب بهره‌وری لازم از سرمایه‌گذاری در فعالیت خاصی است؛ اما سوال اینجاست که باوجود بسترهای مختلف آی‌پی‌تی‌وی در کشور و آزمون خطاهای لازم صورت‌گرفته و البته ذات این رسانه جدید و شاید عمر به سرآمده واقعاً نمی‌شد از سایر تلویزیون‌های تعاملی کشور استفاده کرد که علاوه بر فعالیت جاافتاده‌تر، عملیات رسانه‌ای پخته‌تری را نیز تجربه کرده‌اند. صرف 45 میلیارد تومان شاید به‌نوعی موازی‌کاری دیگری است که می‌توانست در اختیار سایر تلویزیون‌های تعاملی موجود قرارگرفته و با هم‌افزایی و تعامل بهتر شاهد اتفاقات بهتری در این حوزه بودیم و هم اصناف بهره لازم مدنظر خود را می‌بردند و هم رسانه‌های موجود نفس بهتری می‌کشیدند. از سویی اقبال کاربر رسانه در سپهر رسانه‌ای از یک رسانه خاص مساله مهم دیگری است که باید به آن توجه کرد، اینکه در عمل چند درصد از اصناف کشور از رسانه تابان استفاده کرده و از همه خدمات آن بهره‌مند می‌شوند؟ همیشه و در همه جای دنیا رسم بر این است که قبل از انجام هر فعالیت هزینه‌بر، مطالعات و پژوهش مفصلی انجام و با پایش جدی محیط و البته پیش‌بینی‌های لازم عواقب یک تصمیم رصد می‌شود. ای‌کاش دوستان اصناف گزارشی از افق این رسانه و جایگاه آن در سپهر رسانه‌ای کشور می‌دادند تا مزیت رقابتی و وجه تمایز رسانه تابان بهتر درک می‌شد.
