امنیت حیات

از اینکه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، اکنون به صرافت تشکیل کمیته‌ای موسوم به «امنیت آب» افتاده است، باید مسرور بود یا دلواپس؟ مسرور از این جهت که سرانجام تعدادی از پارلمان‌نشینان به بحرانی‌شدن وضعیت منابع آب در ایران واقف شده‌اند و دلواپس به این دلیل که خطر کمبود آب جدی است. خبر شکل‌گیری این کمیته را علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرده است. او که برای بازدید از حاشیه شهر مشهد به همراه سایر اعضای کمیسیون به این شهر سفر کرده بود، با اشاره به اقداماتی که برای حاشیه‌نشینان مشهد صورت گرفته گفته است: «مساله مهم‌تری وجود دارد که در 38 سال گذشته و در بسیاری از نقاط کشور به آن بی‌توجه بوده‌ایم و بی‌توجه هستیم. کشور به لحاظ منابع آبی بسیار با محدودیت مواجه بوده و جزو کشورهای کم‌آب دنیا محسوب می‌شود. در این زمینه بحران وجود دارد و بحران آب عملاً وارد مقوله امنیتی شده است. چنان‌که ما ناگزیر شدیم در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی کمیته امنیت آب را تشکیل دهیم.» او ادامه می‌دهد: «با وجود این (کمبود آب) در بسیاری از رودخانه‌های کشور فاضلاب وارد آب می‌شود و آب سالم را از بین می‌برد.» بروجردی در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید: «در شرایطی که آب شرب و آب مورد نیاز در بخش صنعت، تنها 10 درصد مصرف کشور را به خود اختصاص می‌دهد، دچار مشکل هستیم. عملاً به دست خود ما و بی‌توجهی‌های ما و عدم اجرای قانون، منابع آبی کشور دارد از بین می‌رود.» پیش از آنکه بروجردی، زنگ خطر کمبود آب را به صدا درآورد، چند سال است که کارشناسان و فعالان زیست‌محیطی، مخاطرات تداوم مدیریت ناکارای منابع آب را فریاد می‌زنند. اما یا این هشدارها به میزان کافی اثربخش نبوده یا رفتار سیاستگذاران در دولت و مجلس و البته مردم اصلاح‌ناپذیر است که وضعیت منابع آب تا این حد بحرانی شده است. مساله آب در ایران که اکنون از آن به عنوان ابرچالش یاد می‌شود، از چشم نهادهای بین‌المللی از جمله بانک جهانی دور نمانده و این سازمان، طی گزارشی به محدودیت آب و ضعف‌های مدیریتی منابع آن در ایران پرداخته است که در پرونده پیش رو به بخش‌هایی از این گزارش اشاره می‌شود. اکنون که بسیار دیرهنگام، حساسیت نهادهای مختلف از جمله کمیسیون امنیت ملی مجلس یا شورای امنیت ملی به چالش آب برانگیخته شده، آیا می‌توان دست‌کم، به کاهش شدت نابودی منابع موجود آب امید بست؟